Rusza Festiwal ¿UNDERGROUND/INDEPENDENT?. To prawdziwe święto wszystkich miłośników sztuki. Zobaczcie co znalazło się w programie

W ramach filmowej części festiwalu zaprezentowane zostanie dziewięć dokumentów i fabuł. Nie zabraknie okazji by o nich podyskutować podczas spotkań z twórcami.

Jak zwykle propozycji jest bardzo dużo, więc trudno byłoby też wyróżnić któreś konkretne, wszystkie są świetne - zapewnia Monika Piskurewicz z Białostockiego Ośrodka Kultury. - Dominują filmy. Mamy dziewięć tytułów, bardzo różnych gatunkowo, często niemieszczących się w żadne gatunkowe ramy. Są to filmy dotykające zarówno tematów trudnych i bolesnych, jak i coś dla odetchnięcia.

Jeśli chodzi o filmy, to na początek odbędzie się premiera filmu "Czy pamiętasz ten Białystok?" – onirycznej podróży po stolicy Podlasia z czasów, gdy nie było jeszcze galerii handlowych, aplikacji do zamawiania jedzenia, hybrydowych samochodów i paznokci. Film, który wyreżyserował Cezary Chwicewski, powstał z autentycznych nagrań wideo z lat 1985-2005, użyczonych twórcy przez białostoczan.

"Ziarno świadomości" w reż. Rafała Smykowskiego i Filipa Koneckiego opowiada o rolnictwie szanującym naturę, różnorodność biologiczną i dbającym o nasze największe dziedzictwo – stare odmiany nasion. Porusza kwestię podstawy naszego bezpieczeństwa żywnościowego – lokalnej przetwórczości, spółdzielczości i świadomej współpracy konsumenta z rolnikiem kochającym i troszczącym się o kondycję gleb.

"Orlando – moja polityczna biografia" Paula B. Preciado to manifest wolności, radości i godności, donośny głos za prawem do samostanowienia oraz prawdziwy rollercoaster emocji, troski i czułości. Film opowiada się za kulturotwórczą siłą sztuki, a zarazem krytycznie reinterpretuje aktualne dyskursy dotyczące biowładzy, patriarchalnego kapitalizmu, nekropolityki, feminizmu i teorii queer.

Organizatorzy polecają także dzieło tunezyjskiej twórczyni Kaouther Ben Hani, zrealizowane w oryginalnej formie, łączącej fabułę, dokument, policyjną rekonstrukcję i psychodramę. "Cztery córki" to szalenie odważne wyznanie wiary w siłę, wytrwałość i solidarności kobiet, film poruszający, chwilami konfrontacyjny i na pewno prowokacyjny.

Z kolei "Apolonia, Apolonia" duńskiej reżyserki Lei Glob to wielopoziomowy, powstający przez 13 lat intymny i pełen emocji portret niezwykle barwnej bohaterki, starającej się odnieść sukces jako malarka.

Niezłą gratką będzie też film "Tyle co nic", który rzuci widzów w wir aktualnych dziś protestów rolniczych. Obsypany nagrodami na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni debiut Grzegorza Dębowskiego to międzygatunkowy, poruszający się między kryminałem, kinem psychologicznym i obyczajowym, trzymający w napięciu dramat społeczny.

"Imago" Olgi Chajdas to mocne i głośne kino o różnych odcieniach transformacji oraz kobiecy portret, jakiego w polskim kinie jeszcze nie było! Ten postpunkowy dramat psychologiczny o młodej kobiecie łaknącej lepszego życia w PRL-u jest opowieścią o więzi matki i córki, głodzie wolności, seksie i medytacji. A wszystko to na tle buntowniczej trójmiejskiej sceny muzycznej końca lat 80., będącej kulturalnym i społecznym fenomenem tego okresu i zapowiedzią rewolucyjnych zmian w Polsce.

Premierowo – na Podlasiu – zaprezentowany zostanie również interaktywny dokument "Szkoła, świat". Jego reżyserka, Iga Łapińska, wychowała się w podlaskich Chlebiotkach, a po 20 latach wróciła tam z kamerą. Wykorzystując multimedialną formę i wielopoziomowy dźwięk, stworzyła czułą, ale i zabawną opowieść o wspólnocie, rozwoju, awansie i sprawczości, o kompetencjach, zanurzeniu w przyrodzie, gościnności, ale też konfliktach, kompleksach, niemocy, rozpadzie i atomizacji.

Wytchnieniem od poważnych tematów będzie "Wejście klonów Bruce’a Lee" Davida Gregory’ego, film o legendzie, która nawet po śmierci działa na wyobraźnię fanów, opowieść o jego imitatorach, którzy mimo talentu nie mogli rozwinąć skrzydeł, wreszcie o zjawisku, które rozlało się na całą planetę.

Muzyczne odkrycia to coś, na co zawsze można liczyć podczas festiwalu! I tak na scenie Famy pojawi się energetyczny i bardzo świeży na polskiej scenie zespół Ninja Episkopat – „nieślubne dziecko pandemii, social mediów i wszechogarniającej nudy”. Trio, które tworzą: Patrycja „Paczi” Wybrańczyk (perkusja), Mojżesz „Moses” Tworzydło (gitara, elektronika) i Alex „WhatYouSee” Clov (saksofony, elektronika) powstało w marcu 2021. Ich brzmienie to ciekawe połączenie jazzowej muzyki improwizowanej, elektroniki i muzyki rozrywkowej, a wyjątkowa stylistyka godzi ze sobą zarówno subtelność, jak i prymitywizm.

Poza tym w programie mamy też dwie wystawy, dwa koncerty, rodzinne, warsztaty twórcze tworzenia własnych czapek z daszkiem - wylicza Monika. - Także oferta dla młodych, starych, dużych, małych, głodnych nowych wrażeń, z otwartymi głowami. Jest to festiwal skierowany do osób poszukujących.

Drugim projektem, jaki zaprezentują organizatorzy, będzie nawiązujące brzmieniem do współczesnej muzyki gitarowej, stoner rocka i polskiej muzyki tradycyjnej Jarzmo. Duet, tworzony przez Piotra Aleksandra Nowaka (nyckelharpa) i Kasię Bobik (perkusja) równie dobrze odnajduje się na scenie zadymionego rockowego klubu, jak i na szalonej folkowej potańcówce pod strzechą!

Tegoroczną oprawę graficzną festiwalu stworzył Wojciech Stefaniec, rysownik komiksowy, grafik, plakacista, autor okładek do książek i albumów muzycznych. Wystawę jego prac, Cały czas robię, widzowie zobaczą w klubie Fama.

W foyer kina Forum zostanie zaprezentowana wystawa obrazów i grafik Ciryzm znanego białostockiego rapera, poety i malarza Michała Ciruka. Nie zabraknie też okazji do wspólnej twórczej zabawy – razem ze scenografką i kostiumografką Małgorzatą Tarasewicz-Wosik podczas rodzinnych warsztatów uczestnicy stworzą unikatowe czapki z daszkiem, chroniące przed słońcem.

Sporo w tym roku podlaskich akcentów - poczynając od filmu, o którym szumi już chyba całe miasto - mówi Monika Piskurewicz. - To "Czy pamiętasz ten Białystok?", materiał stworzony przez Cezarego Chwicewskiego na podstawie nagrań VHS, które pozyskał od wielu białostoczan. To rzecz nie do końca sentymentalna, raczej autorska wizja reżysera, uliczny spacer po naszym mieście z dawnych lat. Udamy się też do Chlebiotek i zobaczymy dokument o tej wsi położonej 50 km od Białegostoku. Co ciekawe, obejrzymy go na własnych zasadach, bo jest to dokument interaktywny, w którym widzowie będą aktywnie uczestniczyli w procesie podążania za historią, będą mieli dużą decyzyjność. Poza tym pokażemy też "Tyle co nic" - film doceniany i nagradzany, w którym grają dwie aktorki znane podlaskiej publiczności: Monika Kwiatkowska z 4supraskiego Wierszalina i Justyna Godlewska-Kruczkowska z Teatru Dramatycznego w Białymstoku. One się też pojawią w kinie, pojawi się reżyser, więc będzie to też okazja do rozmowy.

Festiwal potrwa od 14 do 17 marca w Kinie Forum i Klub Fama (ul. Legionowa 5). Bilety na wydarzenia są do kupienia w kasach kina Forum (ul. Legionowa 5) i CLZ (ul. Warszawska 19) oraz na stronie bilety.bok.bialystok.pl. A co znalazło się w programie?

14 marca

• godz. 12 - Kino Forum, bilet: 18 zł film ZIARNO ŚWIADOMOŚCI (Polska 2023, 60’) reż. Rafał Smykowski, Filip Konecki + spotkanie z twórcami
• godz. 17 - Kino Forum, bilet: 18 zł film ORLANDO – MOJA POLITYCZNA BIOGRAFIA (Francja 2023, 98') reż. Paul B. Preciado
• godz. 18.30 - Foyer Forum, wstęp wolny wernisaż wystawy MICHAŁ CIRUK: CIRYZM
• godz. 19 - Kino Forum, wstęp wolny film CZY PAMIĘTASZ TEN BIAŁYSTOK? (Polska 2023, 45') reż. Cezary Chwicewski + spotkanie z reżyserem i dyskusja SCENY Z ŻYCIA. BIAŁYSTOK 1985-2005 – prowadzenie: Andrzej Bajguz. Dodatkowy pokaz filmu o godz. 21.30.

15 marca

• godz. 17 - Kino Forum, bilet: 18 zł film APOLONIA, APOLONIA (Dania, Polska, Francja 2022, 116’) reż. Lea Glob
• godz. 19.15 - Kino Forum, bilet: 18 zł film CZTERY CÓRKI (Francja, Arabia Saudyjska, Niemcy, Tunezja 2023, 107’) reż. Kaouther Ben Hania
• godz. 21 - Klub Fama, bilet: 30 zł koncert NINJA EPISKOPAT

16 marca

• godz. 16 - Kino Forum, bilet: 18 zł film WEJŚCIE KLONÓW BRUCE’A LEE (USA 2023, 100’) reż. David Gregory, z prelekcją Moniki Stolat, dyrektorki SPLAT!FILMFEST
• godz. 18 - Kino Forum, bilet: 18 zł film IMAGO (Polska, Holandia, Czechy 2023, 113’) reż. Olga Chajdas
• godz. 21 - Klub Fama, bilet: 30 zł koncert JARZMO

17 marca

• godz. 12–14 - Centrum im. Ludwika Zamenhofa, bilet: 30 zł/dziecko + opiekun warsztaty rodzinne DIY: POD WŁASNYM DASZKIEM/ prowadzenie Małgorzata Tarasewicz-Wosik
• godz. 16 - Klub Fama, bilet: 10 zł film / podlaska premiera dokumentu interaktywnego SZKOŁA, ŚWIAT (Polska 2023, 45’) reż. Iga Łapińska – prowadzenie: Iga Łapińska i Jacek Szczepanek
• godz. 17.30 - Kino Forum, bilet: 18 zł film TYLE CO NIC (Polska 2023, 93') reż. Grzegorz Dębowski + spotkanie z twórcami.

Festiwalowi towarzyszy prezentowana w klubie Fama wystawa CAŁY CZAS ROBIĘ autora tegorocznej identyfikacji, WOJCIECHA STEFAŃCA. Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury – DKF „GAG”.