32 lata temu odbyły się pierwsze po II wojnie światowej częściowo wolne wybory. Były zorganizowane na zasadach uzgodnionych w trakcie rozmów Okrągłego Stołu. Zgodnie z ich założeniami przedstawiciele władz PRL zagwarantowali rządzącej koalicji, obejmującej PZPR i jej satelitów, obsadę co najmniej 299 (65 procent) miejsc w Sejmie. Pozostałe mandaty poselskie w liczbie 161 (35 procent) zostały przeznaczone dla kandydatów bezpartyjnych. Rywalizacja o te miejsca oraz o wszystkie mandaty senatorskie (100) miała charakter otwarty i demokratyczny.
Do urn poszło niecałe 2/3 uprawnionych. Można powiedzieć "jedynie" 2/3, ale też nigdy później w historii III RP w wyborach parlamentarnych nie głosowało tyle Polaków, co 4 czerwca 1989 roku. Ci, którzy wstawili się wtedy w lokalach w większości wiedzieli nie tylko na kogo głosować do Sejmu i Senatu, ale i jak, by zaszła zmiana.
Tę datę przyjmuje się za dzień upadku komunizmu w Polsce i początek procesu rozpadu rządów komunistycznych w bloku wschodnim w Europie Środkowo-Wschodniej.
- To był ważny moment, który w konsekwencji otworzył nam drogę do wolności, do demokracji. Ustalenia podjęte przy Okrągłym Stole i wynik wyborów doprowadził do procesu dekonstrukcji ustroju PRL-owskiego. Spotykamy się dzisiaj przy Pomniku Solidarności, ponieważ to ona była głównym motorem napędowym przemian w Polsce w latach 80. Chcemy oddać cześć wszystkim działaczom Solidarności i opozycji demokratycznej - mówił w piątek Bohdan Paszkowski, wojewoda podlaski.
W 32. rocznicę wyborów czerwcowych wojewoda wraz z przewodniczącym podlaskiej Solidarności Józefem Mozolewskim i członkiem zarządu regionu Jerzym Grodzkim złożyli kwiaty przy Pomniku Solidarności przy ul. św. Kazimierza 2 w Białymstoku.
Kandydaci „Solidarności” zdobyli przygniatającą większość miejsc w Senacie (92 na 100) oraz 160 ze 161 mandatów sejmowych. W drugiej turze (18 czerwca) strona opozycyjna zdobyła jeden brakujący mandat poselski oraz kolejne siedem z ośmiu pozostałych do obsadzenia w Senacie. W wyniku wyborów doszło do powołania rządu Tadeusza Mazowieckiego, pierwszego niekomunistycznego premiera.
- To było otwarcie demokratycznej, wolnej Polski, choć jednocześnie niepozbawione pewnych trudności. Dzisiaj również obchodzimy 29. rocznicę upadku rządu Jana Olszewskiego. To przypomnienie, z jakimi problemami musieliśmy się zmagać w tamtym okresie. W mojej opinii, przy okazji wydarzeń z 1992 roku, nie uporaliśmy się ze spuścizną po PRL i do dnia dzisiejszego zmagamy się z przeszłością - zaznaczył wojewoda.
Z okazji rocznicy w Białymstoku na Rynku Kościuszki otwarto wystawę „Solidarnie ku wolności”. Upamiętnia drogę Polaków do wolności. Jednym z najważniejszych punktów na tej drodze były tzw. wybory kontraktowe, które odbyły się 4 czerwca 1989 r.
– Wystawa „Solidarnie ku wolności”, udekorowanie miasta i autobusów komunikacji miejskiej biało-czerwonymi flagami to wyraz naszej pamięci o walce sprzed trzech dekad o przyszłość naszego kraju. Składamy hołd wszystkim, którzy przyczynili się do uwolnienia Polski spod komunistycznych rządów – powiedział prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
