WOAK uruchomił Podlaskie Zbiory Cyfrowe. Potężna digitalizacja katalogu Książnicy Podlaskiej (zdjęcia)

Takich zapomnianych zdjęć na tej stronie internetowej, a właściwie cyfrowej platformie jest znacznie więcej. Do tego dawne plakaty, afisze, filmy z imprez i nagrania muzyczne. Ponad pół wieku przeleżały one w archiwum Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury.

Wzruszenie może złapać za gardło, kiedy słyszy się śpiewy pogrzebowe nagrane przez jakiegoś pracownika z Działu Muzycznego ówczesnego Wojewódzkiego Domu Kultury gdzieś w Bielsku Podlaskim. Oczyszczone cyfrowo, odszumione, przekazują zapomniane dziś melodie, które komuś udało się nagrać na kasetowy magnetofon w 1985 roku.

Dziesięć lat później, już jakiś pracownik WOAK ruszył do Drohiczyna na występy zespołów kolędniczych. Na ponad dwugodzinnym wideo widać starsze kobiety w chustkach, z nimi kolędników z gwiazdą.

Ale najciekawsze i zarazem najstarsze są archiwalne zdjęcia. Oprócz archiwalnych występu „Kurpi Zielonych” są świadectwa setek wydarzeń z całego regionu. Na podstawie zarchiwizowanych folderów można prześledzić, jak zmieniały się trendy w grafice i plakacie, a nawet zajrzeć do zeskanowanych, ręcznie pisanych kronik WDK, „Kurpi”, czy Państwowego Zaocznego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych albo zbiory wycinków prasowych o WDK i WOAK.

Teraz te unikalne świadectwa są dostępne do każdego, w dodatku można je wykorzystywać nieodpłatnie. To może być znakomita pomoc dla badaczy kultury w regionie, a także osób opisujących działalność różnych zespołów amatorskich czy tworzących biogramy osób zaangażowanych w promowanie kultury.

Podlaskie Zbiory Cyfrowe będą się powiększały. Pracownicy WOAK czekają również na materiały od mieszkańców regionu, o ile zdecydują się udostępnić je nieodpłatnie potomnym. Jeśli ktoś zna szczegóły dotyczące powstania nagrań czy osób na zdjęciach, też może się kontaktować przez tę stronę.

Podlaskie Zbiory Cyfrowe

Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Białymstoku otrzymał dofinansowanie w wysokości 188 tysięcy złotych na projekt „Podlaskie zbiory cyfrowe”. Przedsięwzięcie to realizowane jest w ramach programu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Kultura Cyfrowa”. O wkład własny do projektu – 48 tysięcy złotych – zatroszczył się zarząd województwa podlaskiego. Wartość całego projektu to blisko 240 tysięcy złotych.

WOAK zrealizował projekt w partnerstwie z Książnicą Podlaską im. Ł. Górnickiego. To wielka szansa dla obu instytucji, bo wiele cennych obiektów zostało uwiecznionych, zabezpieczonych przed zniszczeniem i co istotne – bezpłatnie udostępnionych w Internecie, na specjalnie zaprojektowanej stronie internetowej www.podlaskiezbiorycyfrowe.pl Z portalu można już korzystać. W sumie zdigitalizowanych i udostępnionych zostało:
300 godzin nagrań audiowizualnych, w tym 30 filmów i 200 nagrań muzycznych
2000 zdjęć archiwalnych
1000 obiektów piśmienniczych (afisze, ulotki, plakaty, programy, opracowania itp.)
120 tysięcy kart katalogowych Książnicy Podlaskiej

W archiwum WOAK znajdują się bardzo cenne materiały – nagrania audio i wideo, które dokumentują tradycyjną muzykę ludową, pieśni i zwyczaje. To praca wielu instruktorów naszej instytucji, którzy począwszy od lat 60. jeździli w teren, od Suwalszczyzny po Bug, i nagrywali wiejskie grupy śpiewacze, solistów, instrumentalistów. Ten materiał z każdym rokiem nabiera wartości, bo to udokumentowana żywa kultura ludowa, i to ta najbardziej ulotna, w wymiarze niematerialnym, z pewnością niezwykle cenna dla badaczy kultury, etnologów, etnomuzykologów. Z uwagi na to, że najstarsze nagrania są na taśmach szpulowych, nie można z nich było korzystać, ponieważ groziło to zerwaniem. Po wykonaniu cyfrowej kopii są już dostępne dla każdego - mówi Cezary Mielko, dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury w Białymstoku.

Ten projekt pokazał, że współpraca dwóch instytucji kultury może się okazać bardzo owocna. Łatwiej jest zdobyć dofinansowanie i łatwiej pokonać przeszkody. Korzyści są obopólne – WOAK ma niezwykle ciekawe materiały zabezpieczony i udostępnione w sieci. My mamy karty katalogowe, które można przeglądać nie wychodząc z domu – podkreśla Jolanta Gadek, dyrektor Książnicy Podlaskiej.

Wśród przedmiotów przeznaczonych do digitalizacji zasobów WOAK znalazły się:

Taśmy szpulowe (magnetyczne) – 55 sztuk, z lat 60., 70. i 80.
Są to cenne zbiory dokumentujące przeglądy WOAK, zarówno muzyczne, jak i obrzędowe. Miały one na celu zachowanie tradycyjnych pieśni, melodii, zwyczajów i obrzędów. I w tamtych odległych latach nie były tak stylizowane, jak obecnie. To prawdziwy powrót do tradycyjnego brzmienia i w tym tkwi największa wartość tych archiwalnych materiałów. Na taśmach znalazły się także efekty przeprowadzonych badań terenowych (głównie region kurpiowski), wywiadów, wykładów, audycji radiowych. Zbiory obejmują zarchiwizowane przeglądy WOAK:
Przeglądy Pieśni Wielkopostnych
Przeglądy Pieśni Pogrzebowych
Wojewódzki Przegląd „W Poszukiwaniu i Przekazywaniu Folkloru”
Wojewódzki Przegląd Folklorystyczny
Wojewódzki Przegląd Instrumentalistów
Wojewódzki Przegląd Zespołów Kolędniczych
Wojewódzki Przegląd Rodzin Muzykujących
Wiosenne Kolędowanie z Konopielką

Kasety magnetofonowe – 80 sztuk, z lat 90.
Na kasetach znajdują się materiały dokumentujące:
pieśni pogrzebowe
Wiosenne Kolędowanie z Konopielką
Wojewódzki Przegląd „W Poszukiwaniu i Przekazywaniu Folkloru” – prezentacje zespołów śpiewaczych, folklorystycznych, instrumentalnych
Wojewódzkie Przeglądy Kolędnicze

Kasety wideo (VHS) – 25 sztuk
Znajdują się na nich materiały dokumentujące:
Wojewódzki Przegląd „W Poszukiwaniu i Przekazywaniu Folkloru”
Wojewódzki Przegląd Zespołów Kolędniczych
Wojewódzki Przegląd Rodzin Muzykujących
Wiosenne Kolędowanie z Konopielką
Nagrania kilkunastu podlaskich zespołów śpiewaczych i folklorystycznych z terenu województwa podlaskiego

Archiwum Zespołu Pieśni i Tańca „Kurpie Zielone”
Zachowało się 16 taśm szpulowych z nagraniami pieśni i melodii tańców z repertuaru zespołu, nagrania koncertowe programów artystycznych, koncerty kolęd. W archiwum zespołu znalazły się także kroniki i albumy, plakaty, zdjęcia, programy koncertowe, foldery jubileuszowe.