Kamil Janicki – Żelazne damy. Kobiety, które zbudowały Polskę

Głęboko wierzy, że za wieloma decyzjami Mieszka I Bolesława Chrobrego stały kobiety. Korzysta ze wszystkich możliwych źródeł, a oprócz tego świetnie tworzy fabularyzowane scenki, mające wprowadzać w klimat epoki. A pora przed przyjęciem przez Słowian rządzonych przez Mieszka nie była łaskawa dla wrogów władcy. Od pewnego czasu historycy porównują pierwszych polskich książąt do gangsterów. „Brutalne ściąganie haraczy, groźby rozboju, władza oparta na czystym strachu i wyzuty z moralności boss otoczony wiernymi adiutantami na samym szczycie hierarchii” pisze Janicki. Co więcej, w przeciwieństwie do bohaterów „Ojca chrzestnego” w X wieku nie szczędzono własnej rodziny. Żona, córka czy siostra – krew w imię zachowania władzy lała się strumieniami.

Szperając w księgach Janicki uświadamia czytelnikom wychowanym na legendach, iż Dobrawa poślubiając Mieszka była wdową, a on sam miał już za sobą jedno małżeństwo. Sama ochrzczona, sypiając z legalnym małżonkiem, według ówczesnych zasad mocno grzeszyła, oddając się poganinowi. Gall Anonim pisał o niej jako o kobiecie upartej i nieustępliwej. Janicki, gromadząc fakty, wysuwa śmiałą tezę, że to zaufany ksiądz, który przybył z nią na ziemie Mieszka, ochrzcił go, bez wzywania najbliższego biskupa. I nie miało to nic wspólnego z chrztem Polski, bo taka nazwa w 966 roku w świecie nie funkcjonowała. Mieszko musiał żonę bardzo szanować i doceniać, wszak pierworodnemu nadał imię Bolesław – po dziadku Bolesławie Okrutnym. Kiedy czeska księżna zmarła, Mieszko pojął za żonę Niemkę – Odę. Janicki w „Żelaznych damach” stara się przekonać czytelników, że Dobrawa wprowadziła kraj Piastów do cywilizowanej Europy, ale zapomniała o nadaniu mu imienia chrzestnego, zaś Oda mogła odegrać kluczową rolę w określaniu ich ziem mianem Polski. To oczywiście spekulacje, ale żadnych faktów, jak było naprawdę, już raczej nie poznamy. Trzecią z „żelaznych dam” jest Emnilda. Druga żona Bolesława pochodziła ze wschodu Rzeszy niemieckiej. Trzecia – również Oda – także byłą Niemką. Wszystkie małżonki pierwszych władców, to według Janickiego kobiety, które świadomie uprawiały politykę. Autor podkreśla, że tak działo się na przełomie X i XI wieku w całej cywilizowanej Europie. Dopiero później zaczęto spychać kobiety na drugi plan.

Pieczołowicie oznaczona przypisami książka może być wstępem do odświeżenia sobie historii początków państwowości, jak też doskonałym thrillerem politycznym, w którym trup ściele się gęsto i na naszych ziemiach, jak też w Rzeszy czy Rusi Kijowskiej. A już w 2016 roku wydawnictwo zapowiada ciąg dalszy pod tytułem „Damy ze skazą”.