Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Shusaku Endo – Milczenie

Jerzy Doroszkiewicz
Shusaku Endo (1923–1996) – jeden z najwybitniejszych pisarzy japońskich XX wieku. Milczenie jest najważniejszą książką w jego twórczości.
Shusaku Endo (1923–1996) – jeden z najwybitniejszych pisarzy japońskich XX wieku. Milczenie jest najważniejszą książką w jego twórczości. Wydawnictwo Znak
Shusaku Endo to ochrzczony w wieku 11 lat japoński pisarz, który tworzy swoje powieści z perspektywa katolika żyjącego wśród buddystów. Wykorzystująca nieco archaiczny język i formę listów powieść „Milczenie” zainspirowała filmowców i kompozytorów.

„Milczenie” to opowieść o obronie tożsamości przed obcymi wpływami. O izolacji, która uważana jest za cnotę. Taką perspektywę, moim zdaniem, przyjmują japońscy możnowładcy starając się odwieść swoich poddanych od przechodzenia na katolicyzm. Widząc siłę religii z importu zaczynają prześladować i misjonarzy i wiernych. Opornych mordują, słabsi muszą publicznie zaprzeć się wiary w Jezusa i mogą dożywać swoich dni w spokoju. Takie wieści dochodzą w pierwszej połowie XVII wieku do Portugalii. Młodzi jezuici ruszają w stronę Japonii, by sprawdzić jak spraw się mają, a przy okazji upewnić się, że jeden z zakonników ogłosił apostazję, a nawet napisał teologiczny traktat przeciwko chrześcijaństwu.

Shusaku Endo w swojej książce nie szczędzi brutalnych sposobów tortur japońskich wieśniaków, nie stroni też od opisów dręczenia jezuitów. Pisząc z punktu widzenia katolika zapewne chciał wzbudzić w czytelnikach poruszenie, ale chyba nie do końca mu się to udało. Czytając dziś powieść sprzed pół wieku można cieszyć się jej stylistyką, wspomnianą formą listów, retoryką jaką stosują japońscy okrutnicy wobec misjonarzy, jednak opisy tortur pozostają jedynie działającymi na wrażliwą wyobraźnię opisami. Wszak osoby zafascynowane kulturą Dalekiego Wschodu wiedza to i owo o honorze samurajów i rytualnych samobójstwach, zaś znawcy historii katolicyzmu z pewnością słyszeli o wymyślnych torturach Wielkiej Inkwizycji. Wszystko zatem zależy od punktu widzenia – kto, kogo będzie dręczył. Oczywiście, czytelnikowi towarzyszy pytanie, czy główny bohater, uwięziony przez Japończyków wyrzeknie się wiary w Boga, i co będzie musiał w tym celu uczynić, ale też zdaje sobie sprawę z pewnej literackiej kreacji.

Na pewno świat przedstawiony w „Milczeniu” jest dość jednostronny, ale wizualnie może być pociągający. Trudno się zatem dziwić, że ponownego sfilmowania powieści podjął się Martin Scorsese. Jak rozłoży akcenty w swoim filmie, czy wytłumaczy okrucieństwo Japończyków, czy usprawiedliwi deptanie wizerunków Matki Boskiej przez torturowanych, czy Jezus przemówi do głównego bohatera – tego dowiemy się z ekranów. Tymczasem oryginalna wersja tej historii, w stylowym tłumaczeniu Izabeli Denysenko, jest już w księgarniach.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny