Ranking "Wspólnoty". Podlaskie samorządy i ich wydatki na inwestycje, czyli jesteśmy wśród najlepszych

Jak piszą autorzy rankingu prof. Paweł Swianiewicz (Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu) i Julita Łukomska (Uniwersytet Warszawski), wydatki inwestycyjne samorządów w 2021 roku pokazują, że sytuacja finansowa JST nie jest tak dobra, jak sugerują niektórzy rządowi urzędnicy. Był to już trzeci kolejny rok spadku wydatków i objął wszystkie kategorie JST. Największy dotyczył samorządów wojewódzkich (15 proc.) i miast na prawach powiatu (prawie 13 proc.), a najmniejszy - gmin (niecałe 2 proc.). - Jest to zatem wynik odwrotny niż rok wcześniej, kiedy inwestycje najszybciej spadały w gminach, a najwolniej w województwach – konkludują naukowcy.

Przyznają też, że jeśli chodzi o liderów to tegoroczny ranking jest dość stabilny, ale w stosunku do poprzedniego (lata 2018-2020) pewne zmiany są. Wśród małych miast nowym liderem jest Uniejów (woj. łódzkie), który zawsze był wysoko, ale nie wygrał. Wśród miast powiatowych miejscami pierwszym i drugim zamieniły się Poddębice (woj. łódzkie) i Polkowice (woj. dolnośląskie). To samo dotyczy powiatów, gdzie wysokomazowiecki wyprzedził przasnyski (mazowieckie). W reszcie kategorii liderzy zajmują swoje miejsca, co najmniej trzeci raz z rzędu.

I właśnie tak jest w przypadku samorządu województwa podlaskiego, który wygrywał ranking w edycjach za lata 2017-2019, 2018-2020 i tegoroczny za lata 2019-2021. Teraz Podlaskie wydało na inwestycje per capita – tj. w przeliczeniu na jednego mieszkańca - 371,45 zł.

Znacznie pod tym względem wyprzedzamy województwo warmińsko-mazurskie (235,23 zł, 2. m-ce) i zachodniopomorskie (229,23 zł/os. i 3. m-ce). Dodajmy, że trzy kolejne lokaty zajęły inne województwa Polski Wschodniej: lubelskie, podkarpackie i świętokrzyskie.

- Może się powtarzam, ale przy każdym takim zwycięstwie podkreślam, że na sukces regionu i wysoką pozycję w rankingu zapracowali przede wszystkim mieszkańcy Podlaskiego – kreatywni, ambitni ludzie. To oni są motorem rozwoju. My stwarzamy im warunki, aby mogli rozwinąć skrzydła. Cieszę się, że nam się to udaje – komentuje kolejny sukces Podlaskiego w rankingu "Wspólnoty" marszałek województwa Artur Kosicki.

Liderem wydatków inwestycyjnych w miastach wojewódzkich jest Opole (3 035,99 zł/os.) przed Szczecinem (2 480,61 zł) i Rzeszowem (1 783,71 zł/os.).

Białystok lokuje się w drugiej połówce rankingu: na 13. miejscu z wydatkami 1 460,07 zł/os. W poprzednim zestawieniu stolica Podlaskiego zajęła 7. m-ce, a w latach 2017-2019 była nawet wiceliderem.

- Niedawno zdobyliśmy trzecie miejsce za wykorzystanie środków unijnych w inwestycjach. Z uwagi na problemy budżetowe nasze wydatki na inwestycje maleją i takie rankingi, gdy zabiera się samorządom środki budżetowe, mają coraz mniejszy sens - przyznaje prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

Czytaj również:

Nieźle jest w przypadku wydatków na inwestycje w miastach na prawach powiatu. W tej kategorii dwa podlaskie ośrodki lokują się w górnej części zestawienia, który obejmuje 48 miast: 10. m-ce zajmują Suwałki (1 916,01 zł/os.), a 14. Łomża (1 690,21 zł). Tyle że, jeśli Suwałki w rankingu awansowały (poprzednio 19. m-ce) to Łomża spadła (z 8. lokaty).

Najwięcej w kraju na inwestycje wydał samorząd Świnoujścia - 9 411,93 zł na mieszkańca, czyli prawie 5-krotnie więcej niż Suwałki i 3,5 raza więcej niż Łomża.

- Nasze miejsce w pełni oddaje poziom naszych wydatków. Po latach prosperity teraz jest trochę słabiej, ale chcemy odbić się w górę, bo mamy w planach kilka ważnych inwestycji, jak np. spalarnię odpadów. Właśnie odebrałem od premiera czek na 48 mln zł, dzięki czemu uzbroimy kolejne tereny w naszej strefie, więc powinno być dobrze - mówi prezydent Suwałk Czesław Renkiewicz.

Tak, jak województwo podlaskie, również powiat wysokomazowiecki wydał najwięcej pieniędzy na inwestycje – 701,65 zł/mieszk. Na pozycję lidera awansował z 2. miejsca, które zajmował we wcześniejszych edycjach rankingu (2017-2019 i 2018-2020).

Dziewiąte miejsce zajął powiat sejneński z wydatkami 507,29 zł/os., który poprzednio był 15., a jeszcze wcześniej - 35.
W drugiej dziesiątce znalazły się dwa podlaskie powiaty: sokólski (447,37 zł/os.) i moniecki (398,77 zł/os.), a na 35. - powiat białostocki (343,54 zł/os.).

- Na ogólną liczbę powiatów nasza lokata nie jest zła. Byliśmy wyżej, to fakt, ale teraz (dzięki rządowym środkom) przeznaczamy na inwestycje ponad 130 mln zł, więc liczę, że w kolejnym rankingu wrócimy na wyższą pozycję. Zresztą, nie musimy być pierwsi, ważne jest, aby przybywało nam mieszkańców (w tej kadencji 10 tys.) i żeby powiat był dobrym miejscem do życia i prowadzenia działalności – uważa starosta białostocki Jan Perkowski.

Czytaj również:

Najwięcej samorządów powiatowych znalazło się powyżej 50. lokaty rankingu „Wspólnoty”, czyli: 50. augustowski (305,22 zł/os.); 52. siemiatycki (303,49 zł i spadek z 8.); 53. bielski (301,01 zł i spadek z 24.); 54. kolneński (300,30 zł i awans ze 124. m-ca) i 55. grajewski (298,55 zł i awans ze 104.).

Najniżej, bo na 145. miejscu – na 314 powiatów w rankingu - notowany jest powiat zambrowski, który wydał na inwestycje 200,38 zł/os. (poprzednio 82. m-ce).

Także w kategorii miast powiatowych mamy na podium JST z Podlaskiego. Chodzi o Wysokie Mazowieckie, którego wydatki inwestycyjne wynoszą 2 363,72 zł/os. (3. m-ce w Polsce i minimalna strata do wicelidera). Lokata ta potwierdza słowa autorów rankingu, bowiem Wysokie Mazowieckie z wydatkami w latach 2018-2020 zajmowało 3., a w latach 2017-2019 - 2. miejsce.

- Razem z powiatem jesteśmy mocnym regionem. Jako miasto od 2015 roku jesteśmy w czołówce rankingu "Wspólnoty”, a w edycji za lata 2015-2-17 byliśmy nawet pierwsi. Pracujemy nad inwestycjami, bo cały czas jest coś do zrobienia. Jeśli jest tylko chęć, wola i pieniądze (rządowe, unijne czy samorządu) to zawsze coś dobrego powstanie. Teraz np. zajmiemy się projektem dotyczącym zalewu i w ogóle infrastrukturą do rekreacji dla mieszkańców – zapowiada burmistrz Wysokiego Mazowieckiego Jarosław Siekierko.

Czytaj również:

Ranking uwzględnia 267 miast powiatowych, a podlaskie zajmują m.in. takie miejsca: 27. Siemiatycze – 1 225,12 zł; 38. Kolno - 1 127,38 zł; 46. Augustów – 1 080, 66 zł; 90. Sokółka – 848,23 zł/os., a najniżej - na 246. miejscu jest Zambrów, który na inwestycje dla każdego mieszkańca wydał 413,97 zł.

Ranking wygrały Poddębice (woj. łódzkie) – 2 636,37 zł przed Polkowicami (dolnośląskie) - 2 368,20 zł/os.

Dodajmy jeszcze, że wśród gmin wiejskich (w rankingu 1523) najwięcej na inwestycje wydał samorząd Kleszczowa – 12 442,66 zł/os. (łódzkie, gmina z kopalnią węgla brunatnego i elektrownią). Druga jest Rząśnia, która wydała trzykrotnie mniej.
Jeśli chodzi o Podlaskie, najwyżej jest notowana gm. Kuźnica – 2 236,01 zł/os. (38. m-ce), a najniżej: na 1455. m-cu Rudka (311,12 zł) i na 1499. - Zbójna (223,43 zł/os.).