Iga Cembrzyńska – Mój intymny świat

Ta książka nie jest biografią, to cykl rozmów pomiędzy osobami, które wcześniej dobre się poznały i chyba polubiły. Przede wszystkim jednak to przypomnienie postaci, która zagrała w kultowych filmach swojego drugiego męa Andrzeja Kondratiuka, a jednocześnie stworzyła dziesiątki wspaniałych kreacji na scenie, ale przede wszystkim na taśmie filmowej.

Aktorka miała szczęście urodzić się w niezwykle ciekawych czasach. Dzieciństwo w cieniu wojny trudno rzecz jasna do nich zaliczyć, ale już czasy powojenne, studia filozoficzne (na inne nie miała szans, bo miała według komunistów „złe pochodzenie”) zamienione szybko na akademię teatralną, udział w najwspanialszych polskich filmach u boku aktorskich legend – to materiał na niezły film biograficzny.

Aktorka z czułością wspomina rodziców, wsparcie jakie od nich dostawała, ale też biedowanie w warszawskim akademiku, kompleksy prowincjuszki, gotowanie zupy z chleba. Debiutowała w klubach studenckich śpiewając jazz, do którego wróciła na początku lat 70. XX wieku przygotowując recital poezji śpiewanej do wierszy Mariny Cwietajewej. Grali z nią wybitni awangardziści, wystąpili na Jazz Jamboree, a w Niemczech doczekali się nawet płyty długogrającej. Sopran koloraturowy i talent aktorski pozwoliły jej stworzyć unikalną w skali światowej czołówkę do „Hydrozagadki” i po raz pierwszy spotkać się z reżyserem Andrzejem Kondratiukiem, z którym kilkanaście miesięcy później związała się na śmierć i życie. Jej opisy miłości, wzajemnego zrozumienia, wręcz telepatycznej jedności dusz, pokonującej odległości, mogą być prawdziwym powodem do zazdrości, dla wszystkich osób nie znajdujących szczęścia w związkach. Także jej oddanie podczas opieki nad mężem po wylewie.

Wracając do przebogatej filmografii – Iga Cembrzyńska zagrała przecież i w kultowym „Pamiętniku znalezionym w Saragossie” i w hipnotycznym „Salcie” - w obydwu ze Zbyszkiem Cybulskim. Dziś oba te filmy to absolutna klasyka światowego kina. Przyćmiona z racji wielkości kreacji Doroty Stalińskiej w dramatycznym filmie „Krzyk” zagrała tam jej matkę – alkoholiczkę na samym dnie. A przecież wciąż była jedną z najpiękniejszych i najoryginalniejszych aktorek w Warszawie. Sama przyznaje, że nigdy nie czuła się gwiazdą, a role odmienne od jej wyglądu napędzały ją do pracy i były wyzwaniem. O tym, że jest tytanem pracy świadczyć mogła firma Iga Film powołana, by pomagać mężowi w produkcji kolejnych autorskich obrazów. Do dziś są niedoścignionym wzorem filozofii, mądrości, kto wie czy nie powinny być w obowiązkowym szkoleniu dla zwolenników slow life i tym podobnych teorii.

Wczytując się w rozmowy z aktorką, przypominamy sobie, ileż pięknych filmów polskiego kina wartych jest przypomnienia, ileż spektakli teatru telewizji nie zostało zarejestrowanych lub zaginęło gdzieś w archiwach, ileż piosnek przed laty oprócz melodii miało ważny tekst i zostało zaśpiewanych z perfekcyjną dykcją, i ze to wszystko stało się za sprawą silnej, ale umiejącej kochać i poświęcać się dla dobra małżeństwa, artystki. Te rozmowy, to nie tylko opowieść o karierze świetnej aktorki, ale też pochwała życia wśród natury, z miłością do zwierząt i ludzi. A takiej nauki w zabieganym świecie nigdy dość.