Festiwal Wschód Kultury/Inny Wymiar 2019. Teatr “Złote Wrota”: Otello / Ukraina / Facebook (zdjęcia, wideo)

Tyle, że zanim doczekamy się dramatu, najpierw zdrowo się uśmiejemy. Początek to kabaret inteligencki.

Każdy z pojawiających się aktorów musi przekonać widzów, że to on będzie Otellem, ba, po prostu nazywa się Otello. Zaczną się kłótnie, drobne próby przekupstwa - na razie chipsami, niesnaski. I szybko w język zabawy wedrze się język polityki. Jakże podobny po obu stronach naszej granicy. Pełen kłamliwych obietnic, złości, obrzucania się wulgaryzmami. Wyłącznie męska obsada gra, jak najlepsi kabaracierze. Stroją miny, mają mnóstwo nadekspresji. A to dopiero początek ich humorystycznego rollercoastera.

Bo za chwilę przebiorą się za kobiety - skoro Szekspir, Otello i teatr elżbietański, gdzie kobietom na scenę wstęp był wzbroniony - to i zaczną się opowieści z porodówki. O wymuszaniu łapówek, o chamskich lekarzach, o pazernych salowych. O medycynie rodem czasem ze średniowiecza, unurzane w wodach płodowych i krwi. I cholernie przekonujące.

Jeszcze goręcej zacznie się robić, kiedy aktorzy w przebraniach trzech łysych grubasów zasiądą w studiu telewizyjnym w programie nadawanym na żywo. Będzie piosenkarz ukrainofob, będą oni - politycy żądni krwi. Oczywiście będzie też kozioł ofiarny, skrępowany, niemal nagi. I tylko kiedy zgasną światła, okaże się że w telewizji występował aktor. Mina mu rzednie, kiedy dowiaduje się że będzie musiał przed kamerami odegrać swoją śmierć kawałek po kawałku.

Bo wykorzystując transmisję powiedział: "Chcę by wreszcie doszli do władzy ludzie adekwatni, mądrzy, młodzi, uczciwi, obiecujący". Fałsz czy prawda? Czy to był element show, czy samodzielna akcja tego człowieka? Kontynuując wątek kabaretu pojawią się dresiarze komentatorzy, przekupny dziennikarz. Będzie homofobia i powszechna gejowska orgia i oczywiście nacjonalistyczna tęsknota za Ukrainą od Dniepru do Dniestru. Nagle tonacja się zmieni i każdy z aktorów będzie musiał opowiedzieć jakąś historię po to, żeby... zdobyć lajki. Ile w tym gry, a ile psychodramy, wie pewnie tylko Stas Zhyrkov - reżyser i dramaturdzy: Pavlo Arie, Marina Smilianec. Wspólnie z scenografką, także odpowiedzialną za kostiumy - Olesją Golovach zabiorą widzów w lata 30. XX wieku. Na żyzną Ukrainę, którą Stalin zamienił w strefę wielkiego głodu, hołodomou. Z kobietami, które powinny wyjść za mąż w białych welonach, a umierają w całunach. Z głodu. Scena najlepsza wizualnie, dźwiękowo, choreograficznie. Po dłużącym się kabarecie i wspomnianych historiach "za lajki" wreszcie jest poważnie i po prostu teatralnie, nie kabaretowo.Śmiech ustępuje wzruszeniu, szkoda tylko że trwa dość krótko i ma wrażenie, że nie wszyscy widzowie, szczególnie młodsi, o hołodomorze w ogóle słyszeli. Ale chyba się spodobało.

Kończące spektakl fragmenty wideo już tylko męczą, choć w założeniu chyba też miały wywołać uśmiech. Ten barszcz ukraiński ma jednak za wiele składników. Zamieniony w esencjonalny rosół z wad i narodowych fobii, przyprawiony ogromną traumą wspomnianego głodu, syciłby jak żadne inne danie.

Zobacz: Festiwal Wschód Kultury/Inny Wymiar 2019. Spektakle, koncerty, wystawy, filmy. Dokładny PROGRAM