Zwierzchnik Patriarchatu Antiocheńskiego Jan X odwiedza Polskę. Przyjął go prezydent Andrzej Duda

W spotkaniu z prezydentem uczestniczyli Jego Eminencja, Wielce Błogosławiony Sawa, Metropolita Warszawski i całej Polski, Jego Ekscelencja Biskup Siemiatycki Jerzy, Prawosławny Ordynariusz Wojskowy, ponadto Małgorzata Sadurska, Szef Kancelarii Prezydenta RP oraz Wojciech Kolarski, Podsekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP. Podczas spotkania rozmawiano m.in. o trudnej sytuacji chrześcijan na Bliskim Wschodzie i staraniach na rzecz normalizacji sytuacji w regionie ogarniętym wojną.

Jego Świątobliwość Jan X to Zwierzchnik Patriarchatu Antiocheńskiego. Swoją siedmiodniową wizytę w Polsce rozpoczął we wtorek. Towarzyszą mu Jego Ekscelencja Metropolita Wysp Brytyjskich i Irlandii Silouan, Jego Ekscelencja Biskup Kosta, Przełożony Stauropigialnego Monasteru Św. Eliasza, Ks. Archimandryta Parfeniusz Allati, Diakon Józef Shattahi, Diakon Jerzy Yaacoub, oraz dwaj dziennikarze Lea Adel i Husam Alibi.

Po złożeniu pamiątkowego wpisu w Św. Ewangelii Jego Świątobliwość udał się do gmachu Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (ul. Miodowa 21), gdzie nastąpiło publiczne nadanie Patriarsze doktoratu Honoris Causa.

W kolejnych dniach Patriarcha odwiedzi liczne parafie i monastery naszej Cerkwi oraz weźmie udział w uroczystościach Przemienienia Pańskiego na Św. Górze Grabarce (18-19.08.):

– 18.08.: wizyta w Lublinie, Obozie Koncentracyjnym na Majdanku, Monasterze Św. Onufrego w Jabłecznej i świąteczne wieczorne nabożeństwo w Klasztorze Św. Marty i Marii na Św. Górze Grabarce;

– 19.08.: Św. Liturgia na Grabarce, w godzinach wieczornych wizyta w Hajnówce;

– 20.08.: wizyty w Białowieży, Bielsku Podlaskim, Monasterze Św. Gabriela w Zwierkach;

– 21.08.: Św. Liturgia w katedrze Św. Ducha w Białymstoku oraz wizyty w białostockich parafiach;

– 22.08.: wizyta w Monasterze Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu, odjazd do Warszawy i powrót do Syrii;

Tegoroczna wizyta Jego Świątobliwości Patriarchy Antiochii i całego Wschodu ma wymiar historyczny. Jest pierwszą w naszych dziejach. Wcześniej przybywali do nas jedynie przedstawiciele Patriarchatu „nieco niższej rangi”. W 1913 r. święceniom biskupim naszego późniejszego Zwierzchnika Metropolity Dionizego, w Ławrze Poczajowskiej, przewodniczył antiocheński biskup Grzegorz VII (w 1925 r. już jako Zwierzchnik Patriarchatu zaakceptuje naszą autokefalię, a w 1927 przyjmie w Damaszku Metropolitę Dionizego).

Kim jest nasz Czcigodny Gość?

Patriarcha Jan X (Juhanna Yazigi) pochodzi z pobożnej, sześcioosobowej, prawosławnej rodziny z syryjskiej Latakii – ur. w 1955 r. Jego brat Paweł (imię zakonne), również jest prawosławnym biskupem (został porwania gdy próbował negocjować uwolnienie porwanych księży, jego los nadal jest nieznany). Patriarcha zdobył wszechstronne, świeckie i teologiczne wykształcenie. Jest absolwentem Uniwersytetu w Tiszrin na kierunku inżynieria lądowa i budownictwo oraz Instytutu św. Jana Damasceńskiego na Uniwersytecie w Balamand z zakresu teologii prawosławnej.

W 1979 r. przyjmuje mnisze postrzyżyny i zostaje wyświęcony na diakona. Cztery lata później, w 1983, przyjmuje święcenia kapłańskie. Powierzano Mu różne funkcje w Kościele, od administracyjnych, przez duszpasterskie do misyjnych. Jednocześnie kontynuuje studia teologiczne. W 1988 r. na Uniwersytecie w greckich Salonikach broni rozprawę doktorską poświęconą zagadnieniu chrztu świętego. Specjalizuje się w liturgice i śpiewie cerkiewnym (w 1981 ukończył w Salonikach studia w zakresie muzyki liturgicznej).

Jeszcze w trakcie studiów zostaje wykładowcą liturgiki (1981 r.), a od 1988 r. dziekanem Instytuty Teologicznego Św. Jana Damasceńskiego. W 2001 r. został przełożonym monasteru Matki Bożej w Balamand (w randze ihumena).

W 1995 r. został wyświęcony na biskupa Pyrgau, wikariusza Patriarchy Antiocheńskiego. W 1998 r. został ordynariuszem antiocheńskiej diecezji Europy Zachodniej i Środkowej. Od roku 2008 r. metropolitą tejże diecezji.

17 grudnia 2012, po śmierci patriarchy Ignacego IV, decyzją lokalnego soboru biskupów został wybrany nowym – 158, Patriarchą Antiocheńskim i całego Wschodu. Uroczysta intronizacja odbyła się 10 lutego 2013 w katedrze Św. Krzyża w Damaszku.

Kościół Antiocheński jest jednym z najstarszych. Ewangelię głosił tu sam Zbawiciel, a następnie Św. Apostołowie i ich uczniowie (np. Apostołowie: Piotr, Paweł, Barnaba, Jan Marek, Tymoteusz…). To właśnie tu zrodził się termin „chrześcijanie”, na określenie uczniów Zbawiciela i zapoczątkowano chrześcijańską działalność charytatywną. Antiochia odegrała wielką rolę w kształtowaniu się chrześcijańskiej nauki w czasie soborów powszechnych. Ofiarowała Cerkwi wielkich mężów, np.: Jana Chryzostoma, Andrzeja z Krety, Efrema Syryjczyka, Jana z Damaszku…, jak też Antiocheńską Szkołę Katechetyczną. Dzisiaj Kościół liczy ok. 3 milionów wiernych w Syrii (do tego dodać należy jeszcze ok. 10 milionów w Iraku, Libanie, Turcji, Zatoce Perskiej, Europie Zachodniej, Australii i Ameryce). W większości są to Arabowie. Patriarchat składał się z dziewiętnastu metropolii, z których: sześć znajduje się w Syrii, sześć w Libanie, trzy w Turcji, jedna w Iraku, po jednej w Bagdadzie i Kuwejcie, jedna w Australii oraz pięć w Północnej i Południowej Ameryce. Oddzielne parafie Patriarchatu znajdują się na terytorium: Brazylii, Argentyny, Arabii Saudyjskiej, Australii i Nowej Zelandii. Kościół posiada Akademię Teologiczną im. Św. Jana Damasceńskiego (od 1988 r. podporządkowaną Uniwersytetowi w Balamand) oraz Seminarium Duchowne.

Największym problemem Cerkwi jest trwająca od 2013 r. wojna domowa i poszerzanie się terytoriów pseudo islamskiego państwa ISIS, w wyniku, których dochodzi do licznych prześladowań chrześcijan. Granice Syrii opuściło już kilkaset tysięcy wiernych (ok. 150 tys.). Kilka tysięcy poniosło śmierć (wielu męczeńską – o porwaniu rodzonego brata Patriarchy Jana już wspominaliśmy). Setki chrześcijańskich świątyń uległy zniszczeniu bądź uszkodzeniu. Pozbawieni zewnętrznego wsparcia syryjscy chrześcijanie coraz częściej organizują oddziały samoobrony by bronić swe rodziny i Domy Boże.