Uroczystości pod pomnikiem Armii Krajowej w Białymstoku w 80. rocznicę Operacji „Ostra Brama” i akcji "Burza"

W uroczystościach upamiętniających wydarzenia - Operacja „Ostra Brama" i Akcja „Burza" - sprzed 80- lat udział wzięli m.in.:

• prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski,
• wojewoda podlaski Jacek Brzozowski,
• wicemarszałek województwa podlaskiego Wiesława Burnos,
• dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku.

Zobacz fotorelację z uroczystego złożenia kwiatów pod pomnikiem:

Władze miasta i województwa uczciły Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

Akcja "Burza" była zbrojnym powstaniem żołnierzy Armii Krajowej przeciwko niemieckiemu okupantowi w obliczu wkroczenia na polskie ziemie wojsk sowieckich w 1943 roku. 1 lipca 1944 roku akcja "Burza" objęła Okręgi AK Wilno i Nowogródek. Natomiast w samym Okręgu Białostockim akcję podjęto w połowie lipca. Przeprowadzono tu ponad 200 różnego rodzaju działań bojowych z udziałem blisko 7 tysięcy żołnierzy. Kierował nimi Komendant Okręgu Białystok AK ppłk Władysław Liniarski "Mścisław".

Jednym z celów akcji "Burza" było uświadomienie władzom radzieckim, że na wyzwolonych z okupacji niemieckiej terenach Polski gospodarzami są Polacy, uznający władzę Rządu Emigracyjnego, który był jedynym legalnym kontynuatorem struktur władzy państwa polskiego sprzed 1939 roku. Łącznie akcja "Burza" objęła tereny praktycznie całej II Rzeczpospolitej. Sowieci, chociaż chętnie przyjmowali pomoc AK w walkach z Niemcami, po ich pomyślnym zakończeniu aresztowali, rozbrajali, a często nawet rozstrzeliwali mniejsze oddziały polskie. Aresztowanych żołnierzy przymusowo wcielano do armii Berlinga lub wywożono do obozów w głąb Rosji.

Rozkaz o zakończeniu akcji "Burza" wydał 26 października 1944 roku komendant główny AK gen. Leopold Okulicki "Niedźwiadek". W sumie w akcji wzięło udział ponad 100 tys. żołnierzy. Ok. 20-30 tys. osób zostało wywiezionych w głąb ZSRR, z czego większość nigdy nie wróciła do kraju. Na skutek działań NKWD uwięziono ok. 50 tys. żołnierzy AK uczestniczących w akcji "Burza", głównie za odmowę wstąpienia do armii Berlinga. Reperkusje akcji odczuła także ludność cywilna, zwłaszcza na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczpospolitej.

Jej celem było wyzwolenie Wilna z rąk Niemców przez żołnierzy Armii Krajowej. Kilkudniowe zmagania prowadzone wspólnie z Armią Czerwoną doprowadziły 13 lipca 1944 r. do oswobodzenia miasta. W boju poległo co najmniej 550 Polaków.
Sowieci po zakończeniu walk aresztowali i uwięzili dowódców operacji, podobny los spotkał wielu żołnierzy, którzy zostali uwięzieni lub zesłani na Syberię. Niedługo potem Sowieci podstępnie aresztowali polskich dowódców i zaczęli rozbrajanie żołnierzy AK.

Zobacz fotorelację z uroczystego złożenia kwiatów pod pomnikiem:

1 lipca - symbolicznie, jak co roku - białostocki Okręg Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej zorganizował obchody rocznicy pod pomnikiem żołnierzy AK przy ul. Kilińskiego. Obchody 80. rocznicy rozpoczęcia akcji 'Burza" współorganizowała 1 Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej, która na co dzień otacza programem wsparcia kombatantów na terenie regionu - m.in. żołnierzy Armii Krajowej.