Kodeks Supraski to datowany na początek XI w. rękopis piśmiennictwa słowiańskiego pochodzący z Bułgarii, zapisany w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. Około 500 lat temu w nieznanych historykom okolicznościach znalazł się w monastyrze w Supraślu, gdzie 200 lat temu, w 1823 r. odnalazł go pochodzący z Wólki Wygonowskiej ks. Prof. Michał Bobrowski.
W tym roku zatem przypadają okrągłe daty: powstania księgi, przekazania do biblioteki monastyru supraskiego i odnalezienia jej. W środę (21.06) o szczegółach planowanych przedsięwzięć poinformowali członkowie komitetu honorowego na czele z abp Jakubem, który przewodzi komitetowi honorowemu obchodów. W spotkaniu uczestniczył także marszałek Artur Kosicki, samorząd województwa jest bowiem partnerem tych obchodów.
– Wszystkie te daty mówiły nam o tym, że rok 2023 będzie najlepszy, aby przypomnieć o tym rękopisie – mówił Arcybiskup Białostocki i Gdański Jakub.
Podkreślał, jak ogromne znaczenie dla regionu ma fakt, że Kodeks Supraski znalazł się przed wiekami właśnie w Supraślu.
– To świadczy o kontaktach w tamtych czasach, jakie supraski monastyr miał z resztą świata, o czym zresztą dowodzą też słynne freski supraskie. Monastyr miał kontakt z Bałkanami, ze Świętą Górą Athos… To świadczy o poziomie intelektualnym, duchowym i naukowym tamtego okresu – zaznaczył arcybiskup.
Abp Jakub podziękował władzom województwa za przyjęcie w listopadzie ub.r. uchwały o ustanowieniu roku 2023 – rokiem Kodeksu Supraskiego.
–To wyjątkowe dzieło, dla naszego regionu i ogromny zaszczyt, że taki unikat, zabytek światowej klasy, ma swoją podlaską, długą historię– mówił marszałek Kosicki.
Zapowiedział również, że dołoży wszelkich starań, aby rękopis, który obecnie jest w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie, w czasie zaplanowanej na wrzesień konferencji naukowej trafił do naszego regionu.
Kodeks Supraski – czym jest?
– To największy objętościowo pomnik piśmiennictwa pisany cyrylicą, która jest naszym wspólnym dziedzictwem – mówił historyk kultury i ekspert w zakresie slawistyki prof. Aleksander Naumow.
Część księgi znajdująca się w Polsce jest zbiorem żywotów świętych i kazań na marzec. A że w marcu często przypada Wielkanoc, więc są tam też m.in. kazania na Wielki Tydzień i na inne stałe w kalendarzu liturgicznym święta.
– To jest naprawdę bardzo dobra literatura, to są bardzo stare teksty, powstałe w III, IV i V wieku. Pisane bardzo pięknym językiem. Spodobają się w normalnej lekturze, nie tylko obrzędowej – zapewniał prof. Naumow.
Wartość naukowa Kodeksu polega na tym, że był on i jest najwcześniejszym oraz najważniejszym źródłem staro-cerkiewno-słowiańskiego języka. To jeden z najcenniejszych dokumentów historii ludzkości, jedyny na świecie tak obszerny zabytek wczesnego chrześcijańskiego piśmiennictwa słowiańskiego, ściśle związany z tradycją świętych Cyryla i Metodego, uznanych przez Św. Jana Pawła II współpatronami Europy.
Pierwsze tłumaczenie na język nowożytny
Jednym wydarzeń wieńczących Rok Kodeksu Supraskiego będzie wydanie księgi w języku polskim.
Będzie to pierwsze jej tłumaczenie na język nowożytny. Ale duch cyrylicy pozostanie, bowiem polski druk będzie przygotowany w specjalnie opracowanej stylistyce. Łacińskie litery będą stylizowane na „inicjałki” Kodeksu Supraskiego.
Polską wersję Kodeksu Supraskiego wydadzą Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego i Fundacja Oikonomos. Ma to nastąpić 8 grudnia 2023 r. (podlaskie.eu)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?