Krajowe Klastry Kluczowe - dodatkowa szansa dla podlaskich firm

Zaledwie kilkanaście dni minęło od upowszechnienia przez Ministerstwo Gospodarki Informacji, że Klaster Obróbki Metali i Wschodni Klaster Budowlany mają status Krajowych Klastrów Kluczowych, a już widać korzyści z tego faktu.
– Już zauważyliśmy wzrost zainteresowania naszym klastrem  – mówi z satysfakcją Tomasz Kozłowski, koordynator Wschodniego Klastra Budowlanego. – Jesteśmy intensywniej zapraszani do współpracy przez ośrodki badawcze czy naukowe z różnych części kraju (Radom, Szczecin, Warszawa), a to stwarza szansę na podejmowanie nowych projektów ponadregionalnych, rozwój klastra i promocję podlaskiego budownictwa.
Przynależność do KKK (to zaledwie siedem ośrodków w Polsce) daje klastrom i każdej z ich firm oddzielnie możliwości sięgania po dodatkowe, dedykowane wręcz im  fundusze unijne. W listopadzie rusza pierwszy konkurs specjalnie dla KKK – na umiędzynarodowienie działalności, czyli wsparcie działań na rynkach zagranicznych. 
– To  jest z pewnością jedna z ważniejszych dla nas kwestii – ocenia Michał Charkiewicz, prezes firmy ChM, produkującej m.in. rewelacyjne implanty ortopedyczne (siedziba w Lewickich pod Białymstokiem, działalnośc także w Białostockim Parku Naukowo-Technologicznym). –  Obecnie działamy na prawie 30 rynkach, lecz chcemy, aby nasze implanty z Podlasia zaistniały i konkurowały z sukcesem na wielu kolejnych w Europie, Azji i Amerykach. Członkostwo w KKK powinno ułatwić dostęp do wsparcia unijnego przeznaczonego na to w najbliższych konkursach i pomoże nam zwiększyć skalę naszych działań eksportowych.
ChM należy do Klastra Obróbki Metali. Jego koordynator, Sebastian Rynkiewicz, przypominając, że starania o status KKK trwały ponad dwa lata, zwraca uwagę zarówno na nowe możliwości rozwoju firm, jak i na fakt, że  to wielkie wyróżnienie dla naszych podlaskich inicjatyw. 
- Uzyskanie statusu Krajowego Klastra Kluczowego przez Klaster Obróbki Metali oznacza, że doceniono wkład tych firm w rozwój gospodarczy i znaczenie ich współdziałania - mówi też Michał Charkiewicz i dodaje, że ChM zamierza uczestniczyć w projektach wspólnych klastra, i to zarówno tych badawczych, jak i tych związanych z inwestycjami. - Konkretne plany są dopiero w trakcie uzgodnień. W tym tygodniu po raz pierwszy od uzyskania statusu zbierze się Zarząd i odbędzie się Walne Zgromadzenie. To będzie miejsce, gdzie prawdopodobnie zapadną konkretniejsze decyzje.
Gdy pytamy Tomasza Kozłowskiego o przyklady wspólnych działań Wschodniego Klastra Budowlanego (tworzą go firmy z woj. podlaskiego, lubelskiego i warmińsko-mazurskiego) wskazuje m.in. na Green Building - projekt o zasięgu ponadregionalnym. - Polega on na wybudowaniu kompleksu demonstracyjno-testowego branży budowlanej - opowiada. - Kompleks będzie spełniał dwie podstawowe funkcje. Będzie w nim można prowadzić prace demonstracyjne i badawcze nad wybranymi komponentami budowlanymi... parametrami i właściwościami materiałów budowlanych., A także obiekt będzie umożliwiał potencjalnym kontrahentom firm należacych do klastra zapoznanie się z technologiami i rozwiązaniami budowlanymi oferowanymi przez te przedsiębiorstwa. 

A nawiązując do listopadowego konkursu o wsparcie funduszami unijnymi umiędzynarodowienia firm, koordynator Wschodniego Klastra Budowlanego przypomina, że  ekspansja zagraniczna jest naturalnym elementem rozwoju klastrowych firm budowlanych. - Przedsiębiorstwa Wschodniego Klastra Budowlanego są już obecne na kilkunastu rynkach europejskich. Ich roczne przychody z eksportu sięgają 800 mln zł, czyli ponad 1/3 łącznych przychodów - dodaje Tomasz Kozłowski. - W konkursie listopadowym aplikować będziemy m.in. o sfinansowanie analiz wybranych nisz rynków zagranicznych w kontekście możliwości ofertowania naszych klastrowych przedsiębiorstw;

Trzeba przyznać, że nasi klastrowicze byli bardzo skuteczni, przystępując do dwuetapowego, ogólnopolskiego konkursu. Stanęły do niego 23 inicjatywy klastrowe z całej Polski, spośród istniejących 192. 
Pełna lista klastrów, które uzyskały status Krajowego Klastra Kluczowego jest następująca:

1. Klaster Dolina Lotnicza, reprezentowany przez Stowarzyszenie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza”,
2. Klaster Interizon, reprezentowany przez Fundację Interizon,
3. Klaster Obróbki Metali, reprezentowany przez Centrum Promocji Innowacji i Rozwoju,
4. Mazowiecki Klaster ICT, reprezentowany przez Stowarzyszenie Rozwoju Społeczno-Gospodarczego „Wiedza”,
5. Polski Klaster Aluminium, reprezentowany przez City Consulting Institute Sp. z o.o.,
6. Wschodni Klaster Budowlany, reprezentowany przez Polskie Stowarzyszenie Doradcze i Konsultingowe,
7. Zachodniopomorski Klaster Chemiczny „Zielona Chemia”, reprezentowany przez Stowarzyszenie Zachodniopomorski Klaster Chemiczny „Zielona Chemia”.

Klastry Kluczowe wybiera się raz na trzy lata w oparciu o cztery kryteria.

1. Masa krytyczna - oceniana jest liczba i koncentracja firm będących członkami klastra. Klaster może być uznany za kluczowy, jeżeli w jego skład wchodzi minimum 51 podmiotów. 70 proc. muszą stanowić przedsiębiorstwa, z których co najmniej pięć to przedsiębiorstwa średnie i duże. Ponadto klaster powinien posiadać trzy jednostki badawcze. Duże znaczenie mają również kwestie ekonomiczne m.in nakłady inwestycyjne czy poziom zatrudnienia.
2. Potencjał rozwojowy i innowacyjny, szczególnie w porównaniu do międzynarodowej konkurencji. W tym kryterium znaczenie ma wielkość rynku oraz zdolność do pozyskiwania środków prywatnych. Pod uwagę brana jest strategia rozwoju i sposób organizacji klastra.
3. Dotychczasowa i planowana współpraca z instytucjami zewnętrznymi, również z zagranicy. Największe znaczenie przy tym czynniku ma zasięg i reprezentatywność budowanych inicjatyw.
4. Doświadczenie i potencjał koordynatora, który odpowiada m.in. za organizację, budowę relacji i współpracę pomiędzy członkami klastra. Jego działalność powinna zostać skoncentrowana na zbudowaniu specjalistycznych usług, na które członkowie danej jednostki zgłaszają zapotrzebowanie.