Czarnobyl w obiektywie białostockich fotografów - wystawa na Węglowej

"Czarnobyl w obiektywie" to ekspozycja składająca się z kilkudziesięciu zdjęć reportażowych przedstawiających unikalny klimat opuszczonego miasta Prypeć oraz okolic sarkofagu reaktora nr 4 elektrowni atomowej w Czarnobylu. Autorzy wystawy zapraszają na wspólną wyprawę wymarłymi ulicami, po jedynym w swoim rodzaju industrialnym skansenie, gdzie największa katastrofa jądrowa mająca miejsce 26 kwietnia 1986 roku, jak we współczesnych Pompejach, zachowała materialne elementy codzienności schyłku radzieckiej epoki.

Białostoccy fotografowie skupili się na pokazaniu Strefy ("Zony") z perspektywy przedmiotów codziennego użytku, wystawionych na destrukcyjne działanie czasu i przyrody. Mimo, że zegary elektrowni w Czarnobylu przestały działać prawie ćwierć wieku temu, czas wciąż przeobraża opuszczone miasto.

Autorzy wystawy - Edyta Rembała i Łukasz Kosakowski - są członkami Białostockiej Grupy Fotograficznej (BGF). Na co dzień zajmują się fotografią reportażową, dokumentują bieżące wydarzenia kulturalne i społeczne. Jak sami mówią, w swojej codziennej pracy starają się zatrzymać w kadrze fragmenty zmieniającej się rzeczywistości.

- Katastrofa w Czarnobylu miała miejsce we wczesnych latach mojego dzieciństwa - mówi Edyta Rembała. - Pamiętam rozmowy moich rodziców, którzy nie mogli uwierzyć w to, co się stało. Pamiętam również akcję picia płynu Lugola, gdy ja i moja mała siostra czekałyśmy w ośrodku zdrowia na swoją kolej. Z czasem zaczęłam się zastanawiać, co tak naprawdę się wtedy wydarzyło? To powracające pytanie zmotywowało mnie do wyjazdu. Traktuję tę wyprawę jako podróż do serca historii - do centrum ogólnoeuropejskiej katastrofy ekologicznej, a zarazem miejsca porażki reżimu komunistycznego. Decydując się na reportaż chciałam uchylić dla oglądających zamknięte i strzeżone bramy Zony. Będąc na miejscu, nie mogłam uwierzyć w to że tam jestem. Od razu uległam ponuremu urokowi opuszczonego miasta. Zapomniałam o promieniowaniu, które ukrywa się w opuszczonych domach, szkołach, przedszkolach i szpitalach. Szybko stało się oczywiste, że nie istnieje już nic poza daną sekundą, daną sytuacją, a mną. To było niesamowite - rzadko kiedy zdarza się, bym była tak skupiona i obecna jak podczas robienia tych zdjęć.

- Interesuję się fotografowaniem opuszczonych miejsc, a Czarnobyl fascynował mnie od dawna - mówi Łukasz Kosakowski. - Skażona i zamknięta dla ogółu strefa była dla mnie miejscem do tej pory nieosiągalnym, a przez to niezwykle ciekawym i tajemniczym. Zawsze chciałem zobaczyć i sfotografować to "miasto duchów". Teraz spełniłem to marzenie. Emocje, które mi towarzyszyły, były po prostu niesamowite. Czułem zarówno zachwyt, jak i wielką niepewność, zwłaszcza za pierwszym razem, bo byłem tam już dwukrotnie. Po przybyciu na miejsce spoglądały na mnie smutne opuszczone blokowiska i ulice zostawione na pastwę losu i niszczycielskie działanie czasu. Stałem się świadkiem tego, jak przyroda w bardzo krótkim czasie skutecznie odbiera to, co wcześniej zabrali jej ludzie. Mimo, że to miejsce jest opuszczone, ono nadal żyje, zmienia się. I jest w tym swego rodzaju piękno, które chciałem zatrzymać na moich fotografiach.

Edyta Rembała
Jest członkiem Białostockiej Grupy Fotograficznej, z którą zrealizowała kilka wspólnych wystaw. Na co dzień zajmuje się fotografią okolicznościową, wykonuje również reportaże i stylizowane sesje.

Łukasz Kosakowski
Fotografią zajmuje się zawodowo. Należy do Białostockiej Grupy Fotograficznej, z którą zrealizowałem kilka wystaw. Z wykształcenia jest fototechnikiem.

Wystawa będzie czynna w dniach 14-28 października w magazynie nr 10, ul Węglowa, Białystok