Anne Garrels – W kraju Putina. Życie w prawdziwej Rosji

Dawniej był to zastrzeżony obszar militarno-przemysłowy. W 2012 roku to dynamicznie zmieniające się miasto, w którym jak w soczewce odbijają się blaski i cienie rozpadu ZSRR i silnej władzy Putina. Podobnie jak w Polsce, Czelabińsk obserwuje upadek przemysłu, brak wsparcia nowego biznesu, idące w ruinę dawne fabryki i zakłady przemysłowe. Jednocześnie, niemal jak w carskiej Rosji, poziom korupcji i okradania budżetu szacowany jest na jakieś 30 procent.

Anne Garrels stara się dotrzeć do każdego i poznać mieszkańców i problemy Czelabińska od podszewki. Zaprzyjaźnia się z nieformalnym taksówkarzem, który opłaca się lokalnej mafii, strzegącej go przed szykanami milicji, z czasem przekonuje się, że jest on nosicielem AIDS. Szybko zaczyna rozumieć, dlaczego Rosjanie cenią sobie stabilizację, a jednocześnie widzi ich zakłamanie choćby wobec wspomnianego problemu AIDS, czy obecengo, ale oficjalnie nieakceptowalnego homoseksualizmu. Reporterka zagląda do najbiedniejszych domów i posiadłości, w których dzieci wysyła się na naukę do Szwajcarii lub Wielkiej Brytanii, poznaje lekarzy i narkomanów, widzi jak Putin gra Cerkwią i muzułmanami, przygląda się nielicznym obrońcom praw człowieka czy wolności słowa, widzi jak dyskryminowane są niepełnosprawne dzieci.

Najbardziej jednak przerażają rosyjscy nastolatkowie. Z ich rówieśnikami z cywilizowanego świata łączą ich niechęć do zasadniczej służby wojskowej, media społecznościowe, wiedza jako droga do zrobienia kariery. Z perspektywy Polski, z niedowierzaniem przyjmuję informację, że ci młodzi, posiadający dostęp do internetu, znający angielski, ludzie, nigdy nie słyszeli o Andrieju Sacharowie. A może czas bohaterów minął?

„W kraju Putina” w tłumaczeniu Marii Moskal pokazuje prawdziwą prowincjonalną Rosję – dumną z historii, ufną w przywództwo wodza, ale też wykorzystującą szansę jaką daje kapitalizm. Tyle, że daje ją nielicznym.