Żywa lekcja historii. Marsz z okazji rocznicy II wojny światowej

Niedzielną mszą świętą i przemarszem ulicami Hajnówki uczciliśmy 70. rocznicę wybuchu II wojny światowej. W 1939 roku miasta bronił 3. Pułk Strzelców Konnych im. Stefana Czarnieckiego i dziś 70 lat po tym wydarzeniu szwadron Toporzysko w barwach tego pułku pojawił się w Hajnówce. Po złożeniu kwiatów przed pomnikiem kaprala Bolesława Bierwiaczonka, poległego w obronie miasta, kawalerzyści udali się na stadion leśny, gdzie przybyłym bardzo licznie mieszkańcom zaprezentowali pokaz musztry kawaleryjskiej i władania bronią białą - lancą i szablą.

Wystawa pełna atrakcji

Rajd wrześniowy kawalerzyści rozpoczęli 3 września - dokładnie w dniu i w miejscu, w którym 3. PSK wyruszył w swój szlak w 1939 roku. W wyprawie bierze udział pluton w sile około 50 koni wraz z taczanką z karabinem ckm i działkiem ppanc oraz wozy taborowe. Organizatorzy pomyśleli także o edukacji i wraz z plutonem przemieszcza się wystawa obrazująca przebieg wojny obronnej, a szczególnie działania wojenne na szlaku wyprawy i dzieje pułków w niej uczestniczących. Wystawa, oprócz zdjęć i plansz z opisem wydarzeń, wyposażona jest w sprzęt multimedialny, rzędy wojskowe, elementy uzbrojenia.

- W piątek odwiedziły nas szkoły z powiatu hajnowskiego - mówi szwol. Piotr Kamiński z 3. Pułku Szwoleżerów, biorący udział w rajdzie. - Przez cały dzień przewinęło się około tysiąca młodych osób. Maluchy podekscytowane są widokiem koni, a starsi słuchają o historii pułku i szlaku bojowym. Reakcje są bardzo pozytywne.

Rozkaz nie dotarł

Celem rajdu jest odtworzenie szlaku bojowego 3. PSK - od Czerwonego Boru, gdzie 3 września wojsko wyładowało się z transportu kolejowego, aż do Kalinowego Boru, gdzie nocą z 5 na 6 października zdziesiątkowany oddział walczył z Niemcami.

- Przedłużyliśmy w ten sposób kampanię wrześniową o jeden dzień - mówi mjr Zbigniew Makowiecki. - Nie dotarł do nas rozkaz gen. Kleeberga o kapitulacji i pułk nigdy nie złożył broni, zostaliśmy rozbici w walce.

Major Makowiecki po kampanii wrześniowej dostał się do niewoli niemieckiej, skąd po 5 latach trafił do 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka. Po wojnie pozostał w Londynie, gdzie mieszka do dziś. Na wieść o organizowanym rajdzie szlakiem bojowym 3. Pułku Strzelców Konnych przyjechał do Polski i bierze udział w wyprawie.

- Bolesław Bierwiaczonek poległ 17 września, brał więc udział w wojnie dwa tygodnie. Ale jego pierś zdobił krzyż walecznych, a wtedy bardzo rzadko dawano takie odznaczenia - mówił przy pomniku obrońcy Hajnówki, mjr Makowiecki, towarzysz broni kaprala. - Zginął tak, jak niejeden żołnierz chciałby - w walce do końca, nie opuścił karabinu maszynowego, gdy nacierali Niemcy.

Ludzie są życzliwi

Mieszkańcy Hajnówki byli pod wielkim wrażeniem widowiska. Byli też tacy, którzy nie kryli łez.

- Ujmuje nas podejście osób spotykanych po drodze. Nigdy nie ma problemu z wodą dla nas czy dla koni. Ludzie są tu bardzo otwarci, podchodzą do nas we wsiach, rozmawiają - opowiada Dariusz Waligórski, komendant wyprawy.

Po zakończonym pokazie kawalerzyści odwiedzili cmentarz hajnowski, na którym spoczywają dwaj żołnierze 3. PSK polegli 17 września 1939 roku na stacji PKP.