Ring Poranny. Puszcza Białowieska - ciąć czy nie?

Kurier Poranny: Dyrekcja Lasów Państwowych twierdzi, że wycinka drzew w Puszczy Białowieskiej to jedyna metoda ratunku świerków przed kornikiem. Ekolodzy biją na alarm, że Polskę czeka sprawa przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.

Dariusz Piontkowski podlaski poseł Prawa i Sprawiedliwości, były marszałek województwa: Jedyną sprawdzoną metodą walki z kornikiem jest usuwanie i wywóz z lasu drzew zaatakowanych, tych jeszcze żywych, na których żerują szkodniki. Pozostawienie choćby jednego powoduje, że zagrożone są duże obszary lasu świerkowego. Rządy PO - PSL w tej sprawie słuchały tylko racji aktywistów i kilkakrotnie zmniejszyły pozyskanie drewna z Puszczy Białowieskiej, znacznie obniżając je poniżej poziomu przyrostu drewna. Miało to także negatywny wpływ na sytuację miejscowej ludności i lokalnych przedsiębiorców. Poprzednie władze nie pozwalały na ochronę czynną przed kornikiem. Lasy Państwowe i minister ochrony środowiska ustalają tzw. Plany urządzania lasu. Ich korekta, w tym zmiana limitów pozyskania drewna, nie wydaje się by oznaczała złamanie prawa unijnego i nie ma powodu by Europejski Trybunał Sprawiedliwości zajmował się tą kwestią. Jak rozumiem aktywiści Greenpeace Polska mają inny pogląd i zapowiadają podjęcie działań, nawet wbrew polskiemu interesowi. Gdyby poprzednie rządy podjęły jakieś dodatkowe zobowiązania w tej kwestii, wtedy warto renegocjować te umowy

Ekolodzy twierdzą, że jeśli minister środowiska zgodzi się na zwiększenie wyrębu, to grozi zwarciem z Komisją Europejską, a także pokaźną karą finansową.

Z tego co wiem, leśnicy chcą podjąć ochronę czynną przed kornikiem w tej części Puszczy Białowieskiej, która nie należy do parku narodowego. Nie bardzo rozumiem dlaczego ktoś miałby nakładać kary za prowadzenie działań ochronnych na tym terenie. Należy pamiętać, że ogromna część tych lasów została nasadzona ludzkimi rękami. To właśnie leśnicy i miejscowa ludność od wielu stuleci gospodarują tu i jak dotąd nie zniszczyli Puszczy, a wręcz przeciwnie, to dzięki nim Puszcza zachwyca dziś tych wszystkich, którzy kochają przyrodę. Puszcza Białowieska jest dziedzictwem kulturowym lokalnych mieszkańców i to oni o nią dbali.

Puszcza Białowieska ma tytuł Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Jeśli okaże się, że Polska złamała postanowienia, do przestrzegania których się zobligowała, będzie to oznaczać utratę specjalnego obszaru ochrony

Obecnie w Puszczy Białowieskiej dochodzi do zaniku cennych siedlisk przyrodniczych i rzadkich gatunków. Wiemy, że duża część Puszczy podlega ochronie. Działania leśników nie zmierzają jednak do jej niszczenia, a wręcz przeciwnie. Dotyczą zresztą obszarów, które nie znajdują się pod ścisłą ochroną. Mają one doprowadzić do ochrony gatunkowej puszczy takiej, jaką znamy obecnie. Nie widzę więc powodów, by ktokolwiek miał pozbawiać Puszczy Białowieskiej tytułu Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO.

Czy warto ryzykować?

Mam wrażenie, że część aktywistów traktuje ludzi na terenie Puszczy jak szkodniki, których należy się pozbyć. Podobnie jak i leśników. Czas, by polskie władze, oprócz racji organizacji pozarządowych, spróbowały też zauważyć racje leśników i miejscowej ludności, nawet gdyby miało oznaczać to dyskusję na forum międzynarodowym. Pojawia się więc pytanie czy aktywiści, tak chętnie korzystający z obcych pieniędzy i oskarżający Polskę o niszczenie przyrody, równie chętnie zajmują się problemami ochrony przyrody na pozostałym obszarze UE, czy np. interweniowali w sprawie rury Nord Stream położonej w Bałtyku.

Lasy Państwowe argumentują, że bez wycinki drzew Puszcza Białowieska zginie, nastąpi jej degradacja.Bo drzewa są atakowane przez korniki. Czy leśnicy powinni wycinać świerki w Puszczy Białowieskiej?

Robert Tyszkiewicz, podlaski poseł Platformy Obywatelskiej, były szef sejmowej komisji spraw zagranicznych: Przede wszystkim rząd powinien zrealizować ustalony w 2015 roku podczas konsultacji z samorządami lokalnymi i mieszkańcami „Program Zintegrowany Puszcza Białowieska - Leśne dziedzictwo Europy”, na który rząd PO-PSL i samorząd wojewódzki miały przeznaczyć około 950 milionów złotych. Jest to program, który dzięki nowym inwestycjom, szkoleniom i działaniom edukacyjnym daje możliwość realnego rozwoju całego rejonu Puszczy Białowieskiej oraz stworzenia nowych miejsc pracy, w zgodzie z zasadami ochrony przyrody.

Jestem przekonany, że to kluczowy program dla całego powiatu hajnowskiego, który rozwiązałby znaczącą część dzisiejszych problemów tego obszaru i zaspokoił potrzeby mieszkańców.

Środowiska ekologiczne od dawna postulują np. powiększenie parku narodowego, ale rząd PO-PSL nie zdecydował się na ten krok. W 2011 roku minister środowiska ograniczył limity pozyskania drewna w Puszczy Białowieskiej, co miało poprawić jej ochronę. Jednak obecny minister środowiska Jan Szyszko od dawna przekonuje o potrzebie zwiększenia wycinki w puszczy. Być może rząd pozwoli więc na drastyczne zwiększenie wycinki drzew w Puszczy Białowieskiej.

Sam sposób ochrony Puszczy Białowieskiej powinien zostać określony przez ekspertów najwyższej klasy w tej dziedzinie. Puszcza Białowieska to wyjątkowy obszar przyrodniczy, a dyskusje o tym, jak go chronić, trwają od dawna.

Wiadomo, że ścierają się tu dwie główne teorie - jedna mówi o czynnej ochronie przyrody, w tym także o wycince drzew, druga zaś - o braku ingerencji człowieka w ten obszar. Decyzja na ten temat na pewno nie powinna być motywowana politycznie, musi być merytoryczna i obiektywna.

Środowiska ekologiczne biją z kolei na alarm, że w przypadku wycinki Polsce grozi kara finansowa. Jak Pańskim zdaniem należy chronić ten obszar?

Właśnie dlatego proponuję powołanie swego rodzaju konsylium eksperckiego, z ekspertami środowiskowymi europejskiego czy nawet światowego poziomu, którzy kompetentnie ocenią sytuację w Puszczy i wezmą odpowiedzialność za decyzje dotyczące ochrony przyrody w tym miejscu.

Czy warto poznać opinię samorządów?

Efekty prac ekspertów powinny być skonsultowane z samorządami, mieszkańcami i organizacjami pozarządowymi. Tylko mocny i wspólnie wypracowany kompromis o wyraźnym podłożu merytorycznym da szansę na skuteczne porozumienie na rzecz Puszczy Białowieskiej.Od lat jestem przekonany, że trzeba w sposób wyjątkowy chronić Puszczę, a jednocześnie pamiętać o tym, że w jej rejonie mieszkają ludzie. Zaspokojenie ich potrzeb, danie im możliwości normalnego funkcjonowania i rozwoju, jest równie ważne.

Co rząd powinien zrobić, by rozwiązać ten problem?

Trzeba szukać rozwiązania łączącego oba aspekty tej sprawy, a nie podejmować decyzje prowadzące do nieuchronnego konfliktu. Mądre gospodarowanie pozyskiwanym już drewnem, przeznaczenie go na potrzeby mieszkańców, przekazanie pieniędzy na inwestycje rozwojowe, szkolenia i edukację oraz merytoryczna, ekspercka (nie polityczna!) decyzja na temat sposobu ochrony Puszczy Białowieskiej. Wszystkie te elementy są niezbędne, byśmy mogli powiedzieć, że realnie i skutecznie troszczymy się o ten wyjątkowy obszar przyrodniczy.