Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Piotr Lipiński, Michał Matys – Niepowtarzalny urok likwidacji. Reportaże z Polski lat 90.

Jerzy Doroszkiewicz
Jerzy Doroszkiewicz
Piotr Lipiński (ur. 1967) – reporter podejmujący tematy polskiej historii najnowszej, przez niemal dwadzieścia lat związany z „Gazetą Wyborczą”. Autor takich książek, jak Anoda. Kamień na szańcu, Raport Rzepeckiego, Absurdy PRL-u oraz cyklu: Bolesław Niejasny, Ofiary Niejasnego i Towarzysze Niejasnego, opisującego ofiary i katów epoki polskiego stalinizmu. Kilkakrotnie wyróżniany przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich i nominowany do nagrody Grand Press. Laureat nagrody Prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich za dokument Co się stało z polskim Billem Gatesem, który stał się punktem wyjścia książki Geniusz i świnie, opowiadającej o konstruktorze słynnego polskiego komputera K-202. W 2016 roku ukazało się wznowienie jego książki o procesie Adama Humera Bicia nie trzeba było ich uczyć oraz reportaż historyczny Cyrankiewicz. Wieczny premier,  a w 2017 książka Bierut. Kiedy partia była bogiem. Książka o Cyrankiewiczu została nominowana do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego.Michał Matys (ur. 1966) – dziennikarz, autor filmów dokumentalnych, z wykształcenia archeolog. W latach 1991–2004 opisywał w „Gazecie Wyborczej" odradzanie się kapitalizmu w Polsce. Publikował również w pismach „Profit" (dzisiejszy „Forbes"), „Przekrój", „Rzeczpospolita", „Polska" i „Puls Biznesu". Autor cyklu filmów dokumentalnych o PRL-u dla TVP Zagadki tamtych lat oraz książek Towarzystwo. Biznesmeni i politycy, Łódzka fabryka marzeń, Grube ryby i Absurdy PRL-u (razem z Piotrem Lipińskim). Jego teksty publikowane były również w zbiorach Made in Poland. Antologia reporterów Dużego Formatu oraz 100/XX. Antologia polskiego reportażu XX wieku. Laureat Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Grand Press oraz Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego.
Piotr Lipiński (ur. 1967) – reporter podejmujący tematy polskiej historii najnowszej, przez niemal dwadzieścia lat związany z „Gazetą Wyborczą”. Autor takich książek, jak Anoda. Kamień na szańcu, Raport Rzepeckiego, Absurdy PRL-u oraz cyklu: Bolesław Niejasny, Ofiary Niejasnego i Towarzysze Niejasnego, opisującego ofiary i katów epoki polskiego stalinizmu. Kilkakrotnie wyróżniany przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich i nominowany do nagrody Grand Press. Laureat nagrody Prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich za dokument Co się stało z polskim Billem Gatesem, który stał się punktem wyjścia książki Geniusz i świnie, opowiadającej o konstruktorze słynnego polskiego komputera K-202. W 2016 roku ukazało się wznowienie jego książki o procesie Adama Humera Bicia nie trzeba było ich uczyć oraz reportaż historyczny Cyrankiewicz. Wieczny premier, a w 2017 książka Bierut. Kiedy partia była bogiem. Książka o Cyrankiewiczu została nominowana do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego.Michał Matys (ur. 1966) – dziennikarz, autor filmów dokumentalnych, z wykształcenia archeolog. W latach 1991–2004 opisywał w „Gazecie Wyborczej" odradzanie się kapitalizmu w Polsce. Publikował również w pismach „Profit" (dzisiejszy „Forbes"), „Przekrój", „Rzeczpospolita", „Polska" i „Puls Biznesu". Autor cyklu filmów dokumentalnych o PRL-u dla TVP Zagadki tamtych lat oraz książek Towarzystwo. Biznesmeni i politycy, Łódzka fabryka marzeń, Grube ryby i Absurdy PRL-u (razem z Piotrem Lipińskim). Jego teksty publikowane były również w zbiorach Made in Poland. Antologia reporterów Dużego Formatu oraz 100/XX. Antologia polskiego reportażu XX wieku. Laureat Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, Grand Press oraz Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego. Wydawnictwo Czarne
Po fascynacji czasami peerelu nadchodzi chyba czas fascynacji polską transformacją lat 90. Czy przypadkiem nie jest to jednak okres, który wielu chciałoby zapomnieć? I nie chodzi tu li tylko o białe skarpetki noszone do garnituru.

Piotr Lipiński i Michał Matys na bieżąco pisali reportaże prasowe obserwując, co dzieje się w Polsce na początku lat 90. Interesowało i zadziwiało ich wszystko, teraz wybrane i opublikowane przez wydawnictwo Czarne w tomie „Niepowtarzalny urok likwidacji. Reportaże z Polski lat 90.” stają się świadectwami błyskawicznego upływu czasu. A może przekornie pokazują nam w krzywym zwierciadle – jak daleko oderwaliśmy się od tamtych dni i emocji. Ale czy na pewno?

Nadal są domokrążcy, którzy sprzedają za poważne pieniądze cudowne amerykańskie odkurzacze, nie zniknęły z miast i miasteczek agencje towarzyskie czy kluby erotyczne, może tylko zamiast dostawać za wysłanie porno zdjęcia żony 20 dolarów od polskiej wersji szwedzkiego porno magazynu, panie same potrafią sobie zapewnić wypłatę, korzystając z „dobrodziejstwa” internetowej kamerki. Opisy upadających fabryk, rolników, którzy w desperacji uprawiają mak, by produkować z niego domowymi sposobami heroinę na handel – i śmieszne i straszne i prawdziwe.

Na kartach książki uwieczniony został Jerzy Owsiak, syn milicjanta, który potrafił poruszyć całą Polskę, powstawanie pierwszych hipermarketów prowadzonych przez zachodnie firmy, wchodzenie do telewizji formatów teleturniejów, w których nikt nie wygra i, z pewną nieśmiałością, reklam podpasek. Nie da się ukryć, to był wówczas szok. Ale Polacy w reklamy uwierzyli. Tak konstatował Michał Matys w roku 1999.

Ale najsmutniej rezonuje dziś tekst Piotra Lipińskiego z 1992 roku. Opatrzony współczesnym komentarzem, który jest dziś tak samo aktualny, jak przed ponad ćwierć wieku. „Niewidzialna ręka rynku” nie potrafi leczyć. Chorzy stają się biznesmenami zbierającymi na swoje życie.” Łatwo się domyślić, że reportaż „Szepty i krzyki” opowiadał o dramatach Polaków, którzy muszą zbierać pieniądze na kosztowne terapie, czy operacje.

„Niepowtarzalny urok likwidacji. Reportaże z Polski lat 90.” dają okazję do wspomnień, uśmiechu, czasem zadumy, a dzisiejszym studentom socjologii mogą pomóc zrozumieć, gdzie mieszkają i kogo zamierzają badać.

Zobacz też:

Ramoneska, dresowe spodnie i sportowe buty, a do tego Opel Calibra lub BMW E30. A jak lata 90. wspominają prowadzący "Automaniaka"?

Źródło: TVN Turbo

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny