Postawmy na siebie: Potrzeba odwagi i punktu odbicia

Powiedzmy sobie szczerze, nie każdy przedsiębiorczy człowiek musi być przedsiębiorcą zakładającym własną firmę - mówi Andrzej Parafiniuk, prezes Podlaskiej Fundacji Rozwoju Regionalnego. - Przedsiębiorczość to też odwaga angażowania się w innowacyjne lub niszowe biznesy. To kreatywność i elastyczność w tym co się robi. Takich postaw potrzebuje nasz region, żeby rosło jego PKB, czyli bogactwo mieszkańców.

Jak pokazują dane statystyczne, pod względem liczby firm przypadających na tysiąc mieszkańców, jesteśmy na szarym końcu.

- Obecnie wśród młodych ludzi powszechne jest przekonanie, że praca na etacie jest bezpieczna i wygodna - ostrzega Adam Walicki, białostocki menedżer i rekruter. - Tego typu obiegowe sądy są dziś modnym wzorcem myślenia, stają się zjawiskiem masowym. Poszukiwanie komfortu pracy to jedna z odpowiedzi wyjaśniających to zjawisko. Najważniejsze są jednak ograniczenia w postrzeganiu przez młodych ludzi własnych możliwości.

- Dziś mimo, że kształcimy w zakresie przedsiębiorczości, wydajemy miliony euro na promocję samozatrudnienia nie wytworzyliśmy wzorca młodego przedsiębiorcy, który by porywał młodzież do działania - dodaje Adam Walicki.

Prof. Robert Ciborowski

Prof. Robert Ciborowski, ekonomista, prorektor Uniwersytetu w Białymstoku:
Moje 20-letnie już doświadczenie akademickie pokazuje, że w ostatnich latach maleje odsetek młodych ludzi, którzy chcą prowadzić własną działalność. Jeszcze w latach 90. 70-80 procent studentów chciało iść w stronę własnych firm. Dzisiaj jest ich zaledwie 1/3.

Moim zdaniem wynika to z faktu, że z roku na rok tę działalność w Polsce prowadzi się coraz trudniej z powodów podatkowych czy biurokratycznych. Przypadki osób, którym się udaje, to wyjątki.

Zaangażowanie w prowadzenie własnych firm to sytuacje wyjątkowe właśnie dlatego, że wiele osób jest zniechęconych ograniczeniami w prowadzeniu działalności.

Gdy wyjeżdżają do kraju, gdzie tych ograniczeń jest mniej - Wielkiej Brytanii czy USA - ich przedsiębiorczość procentuje.

Zatem moim zdaniem kwestie mentalne nie są w tym zakresie decydujące, tylko owo ograniczające otoczenie.

A schodząc do perspektywy regionalnej - działalność indywidualna najlepiej rozwija się na tych obszarach, gdzie można zarobić, czyli istnieje duży popyt wewnętrzny. Dochody ludzi są na tyle duże, że mogą oni korzystać z produktów i usług dostarczanych im przez firmy. Nie gotują np. obiadów, tylko idą do restauracji itp. A to nakręca popyt na kolejne rodzaje działalności gospodarczej.

U nas dochody są niskie. Struktura gospodarcza, jaka jest, każdy widzi. A zatem, to oczywiste, że będziemy odstawać.

Fakt, jest to zaklęte koło: dochody ludzi są małe, wiec firmy nie powstają, więc ... dochody ludzi są małe.

Żeby z niego wyjść, to z jednej strony potrzebujemy więcej "desperatów"- osób ze skłonnością do ryzyka, którzy ciągną swoim przykładem kolejnych.
A z drugiej strony po prostu brakuje nam kapitału, czyli muszą się tu pojawiać zewnętrzne przedsiębiorstwa, które mogą tu dawać pracę i możliwości zarobku.
I będą zmieniać strukturę społeczeństwa na korzyść tworzenia klasy średniej. Brzmi to górnolotnie, ale jest nam niezbędne, a przez 25 lat nie miało miejsca.

Adam Walicki, prezes Resursy Podlaskiej

Adam Walicki, prezes Resursy Podlaskiej, wieloletni rekruter kadr dla czołowych podlaskich firm:
Według mnie obszary biznesu, które mają w dzisiejszych czasach ogromne szanse na rynkowy sukces to informatyka, design, czy inne formy związane z tzw. przemysłami kreatywnymi. Dla młodych ludzi mogą być polem pierwszych prób zawodowej samodzielności. Rozwojowi młodych firm może też sprzyjać działalność inkubatorów przedsiębiorczości, czy też "aniołów biznesu". Każde wsparcie jest cenne. Istotne jest, aby młody przedsiębiorca wiedział, że może uzyskać profesjonalną pomoc.