- W roku obchodów 70. lecia powstania Muzeum Podlaskiego w Białymstoku prezentujemy zgromadzone w tym okresie wyróżniające nas kolekcje, obrazujące wyjątkowe zagadnienia z historii Polski - zapowiada Lucyna Lesisz, szefowa Muzeum Historycznego. - Takim zbiorem jest bez wątpienia zespół zabytków związanych z życiem Tatarów w państwie polsko-litewskim, ilustrujących rolę i miejsce tej szczególnej mniejszości w wielonarodowym społeczeństwie Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Na kolekcję składa się ponad 170 eksponatów, to największy zbiór w muzeach polskich. Tworzą ją archiwalia dokumentujące udział Tatarów w życiu społecznym Rzeczpospolitej, służbę w wojsku, historię rodzin, działalność organizacji kulturalno-oświatowych.Ikonografia przedstawia członków tej społeczności w sytuacjach rodzinnych i oficjalnych.
Największą część kolekcji stanowią zabytki związane ze specyfiką osadnictwa Tatarów na terenach Wielkiego Księstwa Litewskiego.
- W zamian za służbę w wojsku otrzymali przywileje pozostania przy wyznawanym przez nich islamie, zakładania cmentarzy i budowania własnych świątyń – meczetów - przypomina Lesisz. - Religia była dla nich elementem identyfikacji i umożliwiła zachowanie do dnia dzisiejszego odrębności etniczno-kulturowej.
Najbardziej charakterystycznymi artefaktami są rękopiśmienne księgi religijne – Korany i chamaiły (modlitewniki) zawierające opisy rytuałów muzułmańskich związanych z modlitwą, ablucją, nadaniem imienia, ślubem czy pogrzebem. W zbiorach Muzeum Historycznego znajdują się także Korany drukowane w Kazaniu lub importowane z Turcji, służące Tatarom polskim do praktyk religijnych od początku XX w.
Barwne muhiry – ozdobne plansze lub tkaniny z widokiem świętych miejsc czy przedmiotów islamu i wykaligrafowanym lub wyszytym wersetem z Koranu lub modlitwą, tworzą ciekawy zespół tradycji tej mniejszości.
W zbiorach znajdują się także rękopiśmienne amulety pełniące funkcję ochronno-magiczną w religii Tatarów polsko-litewskich: daławar, nuski, hramotka. Kolekcję dopełnia ikonografia meczetów, ich wyposażenia oraz praktyki religijnej związanej z pogrzebem.
Wernisaż wystawy "Tatarzy. Polski Orient w muzealnych zbiorach" w czwartek, 4 kwietnia, o godz. 18. Wystawa czasowa czynna będzie do 26 maja 2019.
NaM - Podlaskie ligawki
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
