W Tykocinie uczczono 80. rocznicę Masowej Wywózki Mieszkańców do obozów koncentracyjnych

W 2024 roku mija 80. rocznica masowej wywózki mieszkańców Tykocina do obozów koncentracyjnych. Ta trage­dia, która rozegrała się 27 maja 1944 roku, dotknęła niemal każdą tykocińską rodzinę. Spośród aresztowanych oko­ło 400 osób w obozach zginęło ponad 40 procent, w tym 70 procent mężczyzn i 18 procent kobiet, a z wywiezionych 70 małżeństw – wró­ciło do domów jedynie 18.
Zginęło siedem małżeństw, a w pozostałych przypadkach zmarł jeden z małżonków. Majowa wywózka spowodo­wała także drugą tragedię – osierocone dzieci. Niemow­lęta, wyrywane przez hitlerowców z rąk matek podczas wpychania ich siłą do samochodów ciężarowych, wkrótce umierały, a starsze dzieci, których obowiązki przerastały ich siły, często tułały się po polach i la­sach w poszukiwaniu pożywienia, a przede wszystkim żyły w strachu przed powrotem do wyludnionego miasteczka.

Był to odwet za zama­ch, w wyniku którego zginął niemiecki oficer posterunku żandarmerii w Tykocinie – Filip Schweiger. Zamach nie był wymierzony jednak w niego, lecz w Ericha Kocha – nadprezydenta Prus Wschodnich. W odwecie za ten atak na polecenie nadprezydenta Komendant Policji i Służby bezpieczeństwa na Okręg Biały­stok 26 maja 1944 r. wydał zarządzenie, na podstawie którego Niemcy aresztowali ogółem 1500 osób, w tym ok. 400 osób w Tykocinie.

W poniedziałek (27 maja) uroczystości rocznicowe rozpoczęły się na cmentarzu parafialnym. Poświęcono tam nowy pomnik upamiętniający byłych więźniów obozów koncentracyjnych oraz zesłanych na Syberię. Druga część obchodów odbyła się na placu Stefana Czarnieckiego. w programie znalazło się m.in. uroczyste wręczenie rodzinom tykocińskich więźniów osobistych pamiątek odebranych w 1944 roku przez Niemców.

Całość obchodów zwieńczyło otwarcie plenerowej ekspozycji Kamienne świadectwo przygotowanej przez Marzenę Pisarską-Kalisty i Muzeum w Tykocinie oraz promocja publikacji "W świecie zamkniętym drutami…" autorstwa Marzeny Pisarskiej-Kalisty.

Zobacz też: