To od pracownika zależy jak wykorzysta przysługującą mu przerwę w pracy

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę przysługuję 15-minutowa przerwa w ciągu 8 godzin pracy, o ile pracuje co najmniej 6 godzin na dobę. Oznacza to, że osobie zatrudnionej na przykład na pół etatu i pracującej 4 godziny dziennie, przerwa taka w ogóle nie przysługuje. Przerwa wliczana jest do czasu pracy, ale przez to jest w pewien sposób “regulowana” przez pracodawcę. Dlatego też powinna odbyć się o wyznaczonej porze.

Ponadto pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut. Taka przerwa jest przeznaczona na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.

Na dodatkową chwilę na załapanie oddechu mogą liczyć osoby pracujące przy komputerach. Po każdej godzinie pracy przy monitorze, należy im się 5-minutowa przerwa. Przysługuje ona pod warunkiem, że dobowy wymiar czasu pracy przy monitorze wynosi co najmniej 4 godziny. Te dodatkowe, krótkie, przerwy pracownik powinien wykorzystać na wykonywanie innych czynności służbowych.

Przepisy określają też, że w każdej dobie pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Oznacza to, że można pracować w ciągu doby maksymalnie przez 13 godzin.

Są jednak przypadki, gdy szefowie nie muszą zapewnić 11-godzinnego odpoczynku. Dzieje się tak w przypadku pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy, jak również w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Tak więc jeśli we wspomnianych przypadkach pracownikowi nie zapewniono 11-godzinnego odpoczynku w czasie doby, to do końca okresu rozliczeniowego pracodawca będzie musiał mu zwrócić te „brakujące godziny”. Na przykład w firmie zepsuła się maszyna. Pracownicy musieli tego dnia w pracy zostać 6 godzin dłużej. Tym samym w ciągu doby przepracowali nie 8, a 14 godzin. W związku z tym szef powinien do końca okresu rozliczeniowego zrównoważyć pracownikom skrócony okres odpoczynku zapewniając w danej dobie wypoczynek dłuższy o przekroczoną ilość godzin.

Zgodnie z prawem, pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Odpoczynek tygodniowy powinien przypadać w niedzielę. Co ważne, niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, począwszy od godz. 6 w tym dniu, chyba że w danym zakładzie pracy została ustalona inna godzina. Odpoczynek może przypadać w innym dniu jedynie w przypadkach, gdy przepisy zezwalają na pracę w niedzielę.

Dłuższe przerwy w pracy przysługują pracownicy karmiącej dziecko piersią. Jeśli jej dobowy wymiar czasu pracy wynosi więcej niż 6 godzin, ma ona prawo do dwóch półgodzinnych przerw. Gdy piersią karmi więcej niż jedno dziecko, ma prawo do dwóch przerw w pracy, po 45 minut każda. Wspomniane przerwy wliczają się do czasu pracy. Na wniosek zatrudnionej, mogą być udzielane łącznie. W praktyce najczęściej jest tak, że pracownica prosi, by z przerw mogła skorzystać przed albo po pracy, czyli zakończyć pracę wcześniej albo rozpocząć ją odpowiednio później.

Przepisy dotyczące przerw w pracy w uprzywilejowanej sytuacji stawiają także młodocianych. Jeśli ich dobowy wymiar czasu pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny, to pracodawca ma obowiązek wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut.

Z kolei na podstawie art. 134 kodeksu pracy wszystkim pracownikom niepełnosprawnym, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, przysługuje prawo do przerwy w pracy, trwającej co najmniej 15 minut. Poza tym osobie niepełnosprawnej, bez względu na dobowy wymiar czasu pracy, przysługuje ponadto prawo do dodatkowej przerwy w pracy w wymiarze 15 minut na: gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas wymienionych przerw jest wliczany do czasu pracy.

Przerwa od komputera

Długość odpoczynku

Dodatkowa przerwa