Odpowiedzialność za zaległości podatkowe zarządów spółek

Dotyczy to np. członków zarządu spółek kapitałowych, akcyjnych, fundacji, stowarzyszeń, którzy za zaległości podatkowe odpowiadają na identycznych zasadach.

Nie mogą oni powoływać się np. na brak wpływu na podejmowane decyzje, gdyż jak stwierdził sąd w wyroku z 27.10.2010 r., I SA/Ol 583 – „każdy z członków zarządu ma prawo i obowiązek zapoznania się z sytuacją zarządzanego podmiotu”.

Zobacz też: Zaległości podatkowe. Zobacz, kiedy i ile zapłacisz za rodzinę.

Członkowie zarządów osób prawnych, spółek kapitałowych (spółek z o.o. i akcyjnych), w tym także spółek kapitałowych w organizacji, za zaległości podatkowe tych spółek odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) czy też nie wskazał mienia spółki kapitałowej, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

Przepisy ustawy ordynacja podatkowa normujące zasady odpowiedzialności za zaległości podatkowe osób trzecich nie określają pojęcia ,,właściwy czas” ani terminu w jakim należy zgłosić do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości. Jak orzekł Naczelny Sad Administracyjny „właściwym momentem do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki jest okres dwóch tygodni od dnia, w którym jej majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów, chyba że wcześniej zaistniał obowiązek zgłoszenia wniosku wobec zaprzestania płacenia długów spółki”( wyrok z 18.02.2010 r., II FSK 1499/08 ).

Poza tym członek zarządu musi wykazać, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy, co oznacza, że nawet zbyt późne złożenie wniosku o upadłość, jeżeli członek zarządu wykaże, że nie ponosi za to winy, również uwalnia go od odpowiedzialności za długi podatkowe spółki.

Członka zarządu uwalnia również od odpowiedzialności za zaległości podatkowe wszczęcie postępowania układowego, nawet gdy ostatecznie zakończyło się ono upadłością.

Natomiast z odpowiedzialności za zaległości (długi) podatkowe spółki kapitałowej nie zwalnia członka zarządu fakt, iż nie miał on wpływu na działalność spółki.

Odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu oraz zaległości, powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu. Po złożeniu rezygnacji z funkcji, członek zarządu nie odpowiada już za długi spółki powstałe po dniu rezygnacji nawet jeśli później jest nadal zatrudniony jako zwykły pracownik.

Dodatkową przesłanką odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki jest bezskuteczność egzekucji przeciw spółce. Wszczęcie postępowania w sprawie odpowiedzialności członka zarządu może nastąpić dopiero po odpowiednim orzeczeniu organu egzekucyjnego (naczelnika urzędu skarbowego) o bezskuteczności egzekucji.