Ireneusz Trąbiński: Nie bijcie Jagiellonii!

Kurier Poranny: Kiedy zetknął się Pan z problemem afery korupcyjnej w Jagiellonii?

Ireneusz Trąbiński: Pracę w Jadze rozpocząłem 15 maja 2008, a już w czerwcu zetknąłem się z wydziałem dyscypliny. Najpierw wezwano na przesłuchania kilku piłkarzy. Potem otrzymaliśmy pismo o postawieniu siedmiu zarzutów.

Czy klub już wtedy dysponował wiedzą na temat tych zarzutów?

- Konkretną jeszcze nie. Po otrzymaniu pisma umożliwiono nam zapoznanie się z materiałami będącymi w posiadaniu WD, które otrzymano z wrocławskiej prokuratury. Mogliśmy je tylko przeczytać na miejscu, zrobić notatki, ale bez możliwości kopiowania akt. Dokumenty przeczytały trzy osoby: wiceprezes Artur Kapelko oraz dwaj nasi prawnicy, którzy sprawą zajmowali się od początku. Z taką wiedzą pojechaliśmy na wezwanie wydziału, którego przewodniczącym był wówczas Adam Gilarski.

Umożliwiono nam prezentację naszych argumentów i wezwano do złożenia ich na piśmie. Przygotowaliśmy obszerny dokument, w którym odnieśliśmy się do zarzutów. Zaprezentowaliśmy też wszystkie działania klubu, bieżące i te z przeszłości.

Jakie to były działania?

- Prawie dwa lata wcześniej, na długo przed postawieniem nam jakichkolwiek zarzutów, Jagiellonia sama zgłosiła się do białostockiej prokuratury, informując o podejrzeniu działań korupcyjnych przy okazji meczów z naszym udziałem. O ile mi wiadomo, jest to jedyny taki przypadek w historii afery korupcyjnej. Po roku śledztwa umorzono sprawę.

Po pewnym czasie materiały te zostały przekazane do Wrocławia. W efekcie prokuratura wrocławska przyznała nam status pokrzywdzonego. To także jedyne takie zdarzenie w naszym futbolu.

Warto też zaznaczyć, że władze klubu same zgłosiły się rok temu do wydziału dyscypliny, informując o naszych podejrzeniach, z prośbą o ich sprawdzenie. Tego także nie uczynił na takim etapie postępowań żaden klub.

A co się działo w samej Jagiellonii?

- Z chwilą, kiedy ja podjąłem temat korupcji, natychmiast zmieniłem treść kontraktów z piłkarzami, wprowadzając stosowne klauzule i zabezpieczenia antykorupcyjne; sam rozmawiałem z wieloma pracownikami, uzyskując od nich stosowne oświadczenia na temat ich wiedzy dotyczącej tamtego niechlubnego okresu. Co więcej, uznając część zarzutów za bezsporne, zaproponowałem, by złożyć wniosek o samo ukaranie, co zostało zaakceptowane przez zarząd i akcjonariuszy.

Wobec tego wszystkiego ze zdziwieniem przyjąłem fragment wywiadu przewodniczącego wydziału Artura Jędrycha, w którym powiedział, że nie zastosowano wobec nas kar dodatkowych w postaci ujemnych punktów i grzywny finansowej, ponieważ wzięto pod uwagę okoliczności łagodzące, jak na przykład to, że w klubie od dłuższego czasu nie ma już ludzi, którzy byli odpowiedzialni za korupcję.

Proszę porównać okoliczności łagodzące, o których mówił pan przewodniczący, i te, które podałem. I jeszcze jedno. O jakich ludziach mówi przewodniczący, gdy z akt wynika niezbicie, że w klubie w korupcję zamieszany był tylko jeden człowiek?

Co się działo potem?

- Wydział zapoznał się z naszymi argumentami i wezwał nas na kolejne spotkanie. Było to chyba na początku lipca. Po kolejnym wysłuchaniu naszych argumentów i odpowiedzi na kilka pytań przewodniczący WD stwierdził, że w świetle posiadanych materiałów oraz tego, czego dowiedział się od nas, odracza wydanie ostatecznej decyzji, gdyż zamierza poprosić prokuraturę we Wrocławiu o kolejne dokumenty dotyczące naszego klubu.

To chyba Was ucieszyło?

- Oczywiście. W ten sposób WD pośrednio przyznał, że istniejące materiały są niewystarczające do ukarania Jagiellonii. A ponieważ prokuratura poinformowała wydział, że nie ma żadnych innych materiałów, procedowanie w naszej sprawie zostało - jak mogę się domyślać - zamrożone, ponieważ do końca 2008 roku nie została podjęta w naszej sprawie żadna decyzja. Co tylko potwierdzało moje domysły.

Aż tu nagle taki zwrot akcji.

- Właśnie. I przyznam, to mnie dziwi. Nowy przewodniczący wydziału, Artur Jędrych, zwrócił się w grudniu do Wrocławia o materiały dotyczące Jagiellonii. W styczniu ponownie otrzymał informację, że więcej dokumentów nie będzie. Oznacza to, że wydział podjął decyzję na podstawie dokumentacji z połowy ubiegłego roku.

To które mecze i jak zostały kupione?

- Po wydaniu orzeczenia przewodniczący WD udzielił kilku wywiadów. W jednym z nich powiedział, że na razie nie może ujawnić, o jakie mecze z udziałem Jagiellonii chodziło. Więc ja też dostosuję się do tej sugestii. Ujawnię te informacje, jak tylko uzyskam zgodę WD. Mogę powiedzieć, co naszym zdaniem, wynika z dokumentów, które są w posiadaniu wydziału. W Jagiellonii nie istniała z całą pewnością żadna struktura korupcyjna. Działania były podejmowane wyłącznie przez jedną osobę, niestety, wysokiego rangą pracownika klubu. Osoba ta już dawno u nas nie pracuje. Nikt inny w Jadze nie wiedział o jej działaniach ani nie był w to zaangażowany. Mam tu także na myśli piłkarzy i sztab szkoleniowy.

Poza tym klub nie był w żadnym stopniu beneficjentem procederu korupcyjnego. Nie uzyskał żadnych korzyści, ani w postaci awansu, ani w postaci uchronienia się przed spadkiem. W innym wywiadzie przewodniczący Artur Jędrych powiedział, że Zagłębie Lubin za cztery udowodnione mecze zostało zdegradowane i otrzymało jeszcze karę dodatkową. To prawda, tylko że te cztery mecze dały mu awans. Cztery, pięć meczów, prawie to samo. Prawie robi jednak różnicę.

I jeszcze jeden bardzo ciekawy wątek, który chyba nie był w ogóle wzięty przez WD pod uwagę. W kilku opisywanych w dokumentach zdarzeniach korupcyjnych chodziło niekoniecznie o wygraną Jagi, ale o określony wynik w takim meczu. Nawet żargon użyty w niektórych zeznaniach sugeruje, że mogło chodzić o ustawianie wyników meczów, co może wiązać się raczej z zakładami bukmacherskimi i stamtąd czerpanymi korzyściami majątkowymi.

Podkreślam, że są to wyłącznie nasze obserwacje, wynikające z analizy akt. Zupełnie jak w tej anegdotce: może ty ukradłeś, a może ty byłeś okradziony; nieważne, tak czy siak, byłeś zamieszany.

Czy idąc na feralne posiedzenie WD, spodziewał się Pan, że Jagiellonia zostanie zdegradowana z ekstraklasy?

- Zupełnie nie. Spodziewałem się kary, bo kilka faktów było bezspornych i odpowiedzialność nie mogła nas minąć. Byłem na to przygotowany. Tak to też potraktowaliśmy już w lipcu ubiegłego roku, kiedy sami złożyliśmy propozycję kary. W obu tegorocznych posiedzeniach z naszym udziałem byłem obecny ja i dwaj ci sami prawnicy. Po raz pierwszy zostaliśmy wezwani na 4 lutego, na godzinę 16. Panowie z WD byli bardzo zajęci, ponieważ przed ich oblicze zostaliśmy poproszeni w okolicach godziny 18. Kilka postawionych nam pytań jednoznacznie sugerowało podejście wydziału. Formalnie odrzucono nasz lipcowy wniosek o samoukaranie i oświadczono, że w następny czwartek zostanie podjęte ostateczne orzeczenie.
Wracaliśmy do Białegostoku w podłych nastrojach, ale nie oczekiwaliśmy najgorszego. Widząc negatywne podejście WD do naszej sprawy, po analizie i konsultacjach złożyliśmy nowy dokument. Były w nim zawarte wszystkie nasze argumenty oraz nowy wniosek o wyższą karę dla klubu.

Jak się okazało, nie na wiele to się zdało.

- To było 11 lutego. Czekaliśmy już krócej, weszliśmy tylko godzinę po ustalonej porze. Komunikat był krótki i jednoznaczny. Za pięć udowodnionych, zdaniem WD, zarzutów jesteśmy ukarani karą degradacji. Długo nie mogliśmy dojść do siebie. Pozwolę sobie na osobistą dygresję. Nie jestem długoletnim działaczem sportowym. 20 lat spędziłem w biznesie, od 12 lat kieruję firmami. Uznaję zasadę, że umów trzeba dotrzymywać. Co oznacza, że pięć lat temu była to Jagiellonia i dziś też jest to Jagiellonia. Brzydkie działania tamtego okresu w jakiś sposób obciążają nas i dziś, jeśli teraz zostały ujawnione. I musimy się z tym zmierzyć, bez względu na to, jak to dla nas jest przykre. Ale także wierzę w sprawiedliwość. I jej triadę. Jeżeli jest prokurator, to musi być też obrońca. A obiektywny sędzia wydaje werdykt.
Oceniam sytuację (ja, ale też akcjonariusze, zarząd, prawnicy) sprzed pięciu lat wyłącznie na podstawie dokumentów i faktów w nich zawartych. To, co jest złe i udowodnione, zasługuje na karę. Tam natomiast, gdzie pojawiają się poszlaki i hipotezy, ale brak niezbitych dowodów, w prawie polskim nie wystarcza do wymierzenia kary. Wątpliwości muszą być oceniane na korzyść podejrzanego. I dlatego składaliśmy takie, a nie inne wnioski o karę. Dlatego jestem do dziś poruszony werdyktem. I wierzę w sensowność naszego odwołania.
Gdyby w naszym klubie istniała struktura korupcyjna, gdyby skala działań była duża, gdybyśmy odnieśli wymierne korzyści, a klub w obliczu zarzutów szedł w zaparte, byłbym pierwszy, który zgodziłby się z orzeczoną karą. Ale przecież w świetle faktów i informacji zawartych w dostępnych dokumentach było zupełnie inaczej.

Czy nie boi się Pan, że organ odwoławczy podzieli racje wydziału dyscypliny, a nie Jagiellonii? Nikomu jeszcze nie udało się przekonać do swoich racji Związkowego Trybunału Piłkarskiego.

- Tak, boję się. Wszystko jest możliwe. Ale z drugiej strony, wierzę, że nasze argumenty zostaną wzięte pod uwagę przez organ odwoławczy i że decyzja zostanie zmieniona.

Kibice deklarują, że będą z klubem. Ale czy degradacja nie zniechęci reklamodawców, sponsorów? Jakie straty może ponieść Jagiellonia?

- No cóż, wiele może się zdarzyć. Ale właśnie teraz okaże się, kto wierzy w czystość i sprawność działania nowych właścicieli i nowego zarządu. A kto, pod pretekstem oskarżeń o czyny sprzed pięciu lat, będzie chciał się wycofać. Zwłaszcza w Białymstoku i na Podlasiu będzie to widoczne, kto wierzy w Jagę, a komu jej los jest obojętny.

Sam jestem menedżerem i biznesmenem. Wiem, jakie są relacje biznesu i sportu. Jak na wizerunek firmy wpływają nieczyste operacje czy niejasne kontakty firm i ich partnerów. I jak to może wpływać na ich wizerunek oraz, co najważniejsze, na wartość rynkową. Ale zadaję pytanie: czy mówimy o skorumpowanym działaczu i sytuacji z poprzedniej epoki, czy mówimy o stabilnym, budującym sprawną organizację, wiarygodność biznesową i ciekawe perspektywy klubie? Jagiellonia jest dziś transparentna do bólu, coraz lepiej zorganizowana oraz jest ważną wizytówką miasta i regionu.

Czy rozmawialiście z Canal +? Podobno stacja nie będzie chciała transmitować spotkań Jagi?

- Nic na ten temat nie wiem. Już w drugiej kolejce rundy wiosennej Canal + zapowiedział transmisję z meczu Lech Poznań - Jagiellonia. Ponieważ decyzja WD jeszcze nie jest prawomocnym wyrokiem, mam nadzieję, że transmisje telewizyjne będą przeprowadzane. Jest to ważne dla klubu nie tylko ze społecznego czy prestiżowego powodu, ale także z przyczyn finansowych i marketingowych.

Czy skontaktowaliście się z prezesem PZPN Grzegorzem Lato, który zapowiadał, że za korupcję nie będą karane kluby, tylko ludzie?

- Wydział dyscypliny, co do zasady, jest jednostką autonomiczną w strukturach PZPN i według mnie nie jest wskazane, by podlegał czyimkolwiek naciskom, nawet prezesa związku. Nie będę więc kontaktował się z Grzegorzem Lato, bo uważam, że nie tędy droga. Szef związku ma na głowie wiele ważnych i bardzo ważnych spraw. Wierzę natomiast w postępowanie odwoławcze.

Czy przygotowujecie strategię działania na wypadek, gdyby jednak degradacja stała się faktem?

- Jak każdy dobry szef firmy, staram się mieć alternatywne plany (in plus, ale i na wypadek nieszczęścia) w stosunku do aktualnie realizowanych. Ale trzymam mocno kciuki, by te gorsze nie musiały być wprowadzane w życie.

Czy z całej tej historii można wysnuć jakiekolwiek wnioski?

- Posłużyłbym się pewną alegorią. Obok Jagiellonii najbardziej rozpoznawalną marką naszego regionu są żubry. Mimo że są całkowicie chronione, czasem trzeba dokonać selektywnego odstrzału. Ja odnoszę wrażenie, że w tym przypadku nie strzelano do zwierzęcia chorego, które może zarazić inne, czy też do jednostki agresywnej, mogącej nieść znaczne szkody. Strzelono do żubra, który stał najbliżej.

Dziękuję za rozmowę.