Energia NaPrawdę – szkoda energii na bzdury

• Wiesz, że codziennie w ciągu ostatniego półrocza co drugi Polak miał kontakt z treściami dotyczącymi sektora energetycznego a co piąty z tych komunikatów mógł być dezinformacją?
• Czy masz pewność, że Ty w sieci i w dyskusji publicznej powielasz wyłącznie prawdziwe treści? Sprawdzasz źródła? Weryfikujesz wątpliwości?
• Ruszyła kampania edukacyjna dotycząca fake newsów Energia NaPrawdę. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych wypowiada wojnę mitom i powszechnej niewiedzy w obszarze kluczowym dla gospodarki.

W ciągu ostatnich kilku lat nasila się skala dezinformacji, szczególnie w Internecie. Fałszywe, zmanipulowane lub wyrwane z kontekstu informacje, rozpowszechniane są w sposób świadomy przez osoby, które chcą wpłynąć na decyzje swoich odbiorców. Tak między innymi powstają fake newsy. Niezwykle szybko i łatwo rozprzestrzeniają się we współczesnej przestrzeni medialnej. Fake aby dotrzeć do 1500 osób na Twitterze, potrzebuje średnio sześć razy mniej czasu niż informacja prawdziwa! (Massachusetts Institute of Technology). Chwytliwe nagłówki i kontrowersyjne treści wzbudzają emocje odbiorcy, który często zapomina o zweryfikowaniu informacji i podaje ją dalej nieświadomy, że jest ona nieprawdziwa. Mało osób zdaje sobie sprawę, z tego jak bardzo niebezpieczne mogą być fake newsy i jak wielki wpływ mają na naszą rzeczywistość.

Branża energetyczna jest wyjątkowo podatna na dezinformację i fake newsy. Skomplikowane zjawiska i mechanizmy w tym sektorze, brak wystarczającej edukacji i powszechna niewiedza sprzyjają powielaniu stereotypów i opinii zamiast rzetelnych faktów. Ceny energii w Polsce, zasoby surowców, polityka klimatyczna UE i odnawialne źródła energii to związane z energetyką tematy, które cieszą się niezwykłą popularnością. Niestety, bardzo duża część informacji na ich temat, które możemy znaleźć w sieci, są fałszywe. Potwierdza to raport z badania zleconego przez PTEZ agencji Apostołowie Opinii,: „Energetyka – media społecznościowe i internet. Raport okres styczeń – sierpień 2023”. Przeanalizowao treści związane z branżą energetyczną pokazujące się na głównych platformach społecznościowych oraz portalach informacyjnych, blogach i forach internetowych.

Z analizy wynika, że energetyka cieszy się popularnością zwłaszcza od czasu inwazji na Ukrainę, gdy kwestia bezpieczeństwa energetycznego zyskała na znaczeniu w życiu społecznym wyraźniej niż dotychczas.

W badanym okresie zanotowano aż 2,5 miliona wzmianek na temat energetyki i 21,8 milionów reakcji na nie. Szacuje się, że treści te osiągnęły zasięg aż 31,5 miliarda kontaktów! Każdego dnia co drugi Polak przebywający w sieci napotykał treść związaną z sektorem energetycznym.

Przebadano ponad 500 tysięcy wzmianek, które powielały nieprawdę i fake newsy na temat energetyki. Średnio co piąty komunikat w obszarze energetyki może być dezinformacją, a najbardziej narażone są tematy związane z węglem, gazem, energetyką jądrową, cenami energii, zyskami firm energetycznych oraz założeniami polityki klimatycznej. Jest to ogromne zagrożenie dla tak ważnego obszaru gospodarki, jakim jest sektor energetyczny.

Jednym z najważniejszych czynników decydujących o podatności tego sektora na dezinformację może być niewystarczający stan wiedzy Polaków na temat branży energetycznej. Z badań ARC Rynek i Opinia wynika, że aż prawie 1/3 Polaków nie wie, jakie są źródła energii w Polsce. Z kolei na pytanie, czym jest pakiet Fit for 55, potrafi odpowiedzieć zaledwie ¼ Polaków. Jest to szczególnie istotny projekt Unii Europejskiej, którego celem jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych do 55% na terenie państw członkowskich do 2030 roku, który dyktuje to jak branża energetyczna będzie wyglądała w następnych latach.

Brak wystarczającej wiedzy na temat złożoności branży energetycznej otwiera pole do manipulacji i dezinformacji, ponieważ osoby niezaznajomione z tematem mogą o wiele łatwiej uwierzyć w nieprawdziwe informacje. Większość Polaków wciąż powiela mit, że wysokie ceny energii wynikają z chęci uzyskania jak największego zysku przez koncerny energetyczne. Tymczasem na ceny energii mają wpływ czynniki: polityczne, ekonomiczne, surowcowe oraz kryzysy (wojenny, pandemiczny, klimatyczny), które ostatnimi czasy odgrywają znaczącą rolę.

Z raportu ARC wynika, że blisko czterech na pięciu Polaków chciałoby, żeby powstało rzetelne źródło informacji na temat energetyki, a trzech na czterech Polaków chciałoby otrzymywać konkretne wskazówki, w jaki sposób zarządzać efektywnie energią.

Kampania „Energia NaPrawdę” jest odpowiedzią na ilość pojawiających się nieprawdziwych informacji na temat energetyki, transformacji sektora, kwestii cen energii i ciepła oraz stanowi reakcję na sygnalizowaną przez Polaków potrzebę wiedzy i rosnący poziom zainteresowania tematyką energetyczną. Wśród głównych założeń akcji jest przede wszystkim walka z fake newsami oraz edukacja społeczeństwa i dostarczenie merytorycznej wiedzy, która w przystępny sposób tłumaczy trudne i podatne na przekłamania kwestie.

W ramach kampanii uruchomiono stronę internetową, gdzie publikowane są najważniejsze informacje na temat funkcjonowania elektroenergetyki i ciepłownictwa w Polsce. Strona oferuje również możliwość zgłoszenia wątpliwej informacji na temat energetyki, którą następnie zweryfikują eksperci i opublikują w zakładce „Fakty i mity”.

Każdy może zgłosić podejrzenie manipulacji czy nieprawdy pod adresem: www.energianaprawde.pl