Pani Wiesława regularnie odwiedzała groby swoich rodziców i rodziców jej babci pochowanych na Cmentarzu Farnym. Składała tam kwiaty i zapalała znicze. Od niedawna nie może już kontynuować tych spacerów, ponieważ ma już ponad 70 lat i chodzi o kulach. Kiedy na Wielkanoc przyjechała do niej rodzina, odkryła, że jeden ze starych grobów został przesunięty, po to by zrobić miejsce dla czyjegoś pomnika.
- O wszystkim powiedziała mi moja siostra. Nie mogłam w to uwierzyć. Nie wiem, jak tak można zrobić. Od wieków były tam znicze i kwiaty. To, ze nie ma tabliczki to nie znaczy, że tam nie jest pochowany człowiek. Aż ciężko mi o tym mówić - opowiada oburzona pani Wiesława.
O pomoc poprosiła administratora cmentarza. Ten zaś odciął się od sprawy twierdząc, że nie ma z tym nic wspólnego. Nam z kolei powiedział:
- Nie mam na to wpływu. To prawdopodobnie kamieniarze, przychodzi ich tu nieraz 12 dziennie. Nie sposób wszystkiego upilnować.
Nasz rozmówca nie był specjalnie zdziwiony tym faktem, jakby dewastowanie starych grobów było tu czymś normalnym, zwłaszcza, że mogiła nie była opatrzona tabliczką.
- Na innych cmentarzach jak np. miejski, to takie groby są wywalane - dodał administrator.
Andrzej Lechowski zauważa pewien paradoks takiej postawy.
- Do mnie nie przemawiają argumenty, że jak nie ma tabliczki, to nie ma grobu. Bo na tej zasadzie jeżeli cała Polska usiana jest grobami bezimiennych żołnierzy, powstańców itd. i wokół tych bezimiennych grobów robi się uroczystości i otacza się te miejsca specjalną czcią, a na cmentarzu mogiła niepodpisana nie jest mogiłą. Nie dostrzegam w tym za grosz logiki - wyjaśnia historyk.
Andrzej Lechowski zorganizował trzy kwesty, podczas których zbierał pieniądze na renowację starych grobów na Cmentarzu Farnym. Jego zdaniem obiekt ten powinien być w całości wpisany do rejestru zabytków. Być może w ten sposób uniknęłoby się takich przypadków, jak ten z rodziną pani Wiesławy.
- Jest to problem istniejący od wielu, wielu lat na Cmentarzu Farnym. Nazwijmy to nawarstwieniem się pewnego rodzaju zaniedbań. Trudno tutaj wskazać jednego, jedynego winnego. Czy jest to zaniedbanie administracji cmentarza czy też nie do końca ciągle wyjaśnionej roli konserwatora zabytków co do tego miejsca. Cmentarz w starej części jest praktycznie zamknięty i tam nie powinno być już nowych pochówków, jednak one są nadal robione - wyjaśnia historyk.
Spacerując po Cmentarzu Farnym, nie sposób nie zauważyć, że jest on przepełniony. Groby są położone prawie że jeden na drugim. W wielu miejscach przejście pomiędzy nagrobkami jest niemożliwe. Mimo to wciąż powstają mogiły i budowane są pomniki. Stare, bezimienne, zaniedbane groby stoją im na przeszkodzie.
- Nie było tabliczki. Mieliśmy kiedyś zrobić, bo tamta się gdzieś zawieruszyła. Krzyż też odpada, musiałam go zakleić taśmą, ale to nie znaczy, że grób został zapomniany. Tyle lat było dobrze, a tu takie coś. Aż żal serce ściska - smuci się pani Wiesława.
CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
