Wyjazd na rehabilitację leczniczą z ZUS

Wyjazd do sanatorium jest możliwy nie tylko dzięki Narodowemu Funduszowi Zdrowia. Taką pomoc w leczeniu oferuje również ZUS.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych od 1996 roku realizuje rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej. Program rehabilitacji jest przeznaczony dla osób ubezpieczonych, którym grozi całkowita lub częściowa niezdolność do pracy, a które dzięki rehabilitacji mogłyby odzyskać sprawność i mieć tym samym szansę na powrót do pracy zarobkowej. W realizacji programu priorytetem jest jak najwcześniejsze skierowanie osoby ubezpieczonej do ośrodka rehabilitacyjnego, ponieważ im wcześniej rozpocznie się rehabilitację, tym lepsze efekty można uzyskać. ZUS wydaje pieniądze na naszą rehabilitację, by w konsekwencji zaoszczędzić na wypłacie rent.

- W 2015 roku w województwie podlaskim wydaliśmy 2935 skierowań, w pierwszych pięciu miesiącach tego roku - już 1808 - informuje Anna Krysiewicz, rzecznik białostockiego oddziału ZUS.

Zakład kieruje zazwyczaj ubezpieczonych do ośrodków, które są położone najbliżej ich miejsca zamieszkania.

- Podlasianie jeżdżą najczęściej do Gołdapi i Augustowa - dotyczy to schorzeń narządu ruchu, układu krążenia oraz psychosomatycznych - mówi Anna Krysiewicz. - Natomiast w przypadku schorzeń onkologicznych, układu oddechowego i narządu głosu kierujemy do najbliższych ośrodków, z którymi ZUS ma podpisaną umowę, tj. Ciechocinka, Inowrocławia, Wieńca Zdrój lub innych ośrodków, zgodnie z aktualnie obowiązującą mapką i wykazem ośrodków dostępnym na stronie internetowej ZUS.

Pełny koszt rehabilitacji (czyli leczenia, zakwaterowania i wyżywienia) pokrywa ZUS. Zakład refunduje także przejazd do ośrodka rehabilitacyjnego i z powrotem. Przy czym, zwrot pieniędzy jest możliwy do wysokości ceny biletu najtańszego środka komunikacji publicznej.

Dla kogo rehabilitacja?

Program rehabilitacji jest przeznaczony dla osób ubezpieczonych:

- zagrożonych całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy,

- uprawnionych do zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu podstawy do ubezpieczenia chorobowego albo wypadkowego,

- pobierających rentę okresową z tytułu niezdolności do pracy, które rokują jednocześnie odzyskanie zdolności do pracy po przeprowadzeniu rehabilitacji.

Są to osoby, które mają szansę na powrót do pracy zarobkowej. Z tego względu rehabilitacja z ZUS nie obejmuje emerytów, którzy już nie pracują. Nie mogą z niej skorzystać także osoby pobierające stałą rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę socjalną.

Do rehabilitacji z ZUS kwalifikują się osoby z określonymi grupami schorzeń. Program obejmuje wyłącznie schorzenia: narządu ruchu, układu krążenia, układu oddechowego, narządu głosu, schorzenia onkologiczne po operacjach gruczołu piersiowego, a także schorzenia psychosomatyczne (np. fobie i zaburzenia nerwicowe).

Najwięcej osób z woj. podlaskiego korzysta z rehabilitacji z powodu schorzeń narządu ruchu (ponad 70 proc.). Na drugim miejscu są cho- roby układu krążenia (niecałe 10 proc.), sporo jest tez osób, które kierowane są na rehabilitację z powodu schorzeń psychosomatycznych (niecałe 8 proc).

Warto dodać, że białostocki ZUS przoduje w kraju pod względem kierowania kobiet po mastektomii na rehabilitację.

- Od momentu wprowadzenia tego typu rehabilitacji jesteśmy w czołówce w Polsce - zaznacza Anna Krysiewicz. - W 2015 r. w kraju takich skierowań było 1954, nasz oddział skierował 119 osób czyli 6,1 proc. W bieżącym roku skierowaliśmy 61 osób, gdy w Polsce takich skierowań było 854.

Rehabilitacja lecznicza prowadzona jest kompleksowo, a jej program ukierunkowany zarówno na leczenie schorzenia, które było przyczyną skierowania na rehabilitację, jak i schorzeń współistniejących.

Warto też wiedzieć, że czasami rehabilitacja jest wykluczona ze względów zdrowotnych. Przeciwwskazaniem są między innymi niewydolność nerek i wątroby, niewyrównana cukrzyca, niestabilny przebieg chorób układu krążenia. W takiej sytuacji ubezpieczonego nie można zakwalifikować do programu prewencji, z troski o jego bezpieczeństwo.

Co trzeba zrobić, by uzyskać skierowanie?

Wniosek o rehabilitację z ZUS może wystawić każdy lekarz prowadzący leczenie. Na rehabilitację można kierować nawet we wczesnej fazie choroby, kiedy ubezpieczony nie pobiera jeszcze żadnych świadczeń. Oznacza to większą szansę na odzyskanie sprawności organizmu i szybszy powrót do pracy.

Wypełniony przez lekarza wniosek trzeba złożyć w ZUS. Następnie lekarz orzecznik zakładu decyduje, czy rehabilitacja w przypadku konkretnego pacjenta jest wskazana i potrzebna. Na podstawie skierowania ZUS wyznacza termin rehabilitacji i ośrodek, w którym się ona odbędzie.

- Oczekiwanie uzależnione jest od indywidualnej sytuacji ubezpieczonych, najszybciej i bez zbędnej zwłoki odbywają rehabilitacje ubezpieczeni na zwolnieniach lekarskich, będących na świadczeniu rehabilitacyjnym i krótkotrwałej rencie - zaznacza Anna Krysiewicz. - Pozostali, otrzymujący orzeczenie o konieczności rehabilitacji w ramach prewencji rentowej na wniosek lekarza leczącego na najbliższy wolny termin w ośrodku. Aktualnie czas oczekiwania uzależniony jest od profilu rehabilitacji.

Najdłuższy czas oczekiwania dotyczy schorzeń narządu ruchu oraz onkologicznych gruczołu piersiowego, jednak Departament Prewencji i Rehabilitacji przewiduje zwiększenie liczby miejsc na w/w profile i jeszcze w tym roku mają zostać podpisane nowe umowy.

Jest też inna droga, żeby uzyskać skierowanie. Lekarz orzecznik ZUS może skierować na rehabilitację także osobę, którą bada w związku z jej wnioskiem np. o świadczenie rehabilitacyjne albo rentę. Może też wypisać skierowanie podczas kontroli zwolnienia lekarskiego.

Co obejmuje leczenie

ZUS prowadzi rehabilitację w dwóch trybach. Po pierwsze, w systemie stacjonarnym, co wiąże się z wyjazdem na turnus rehabilitacyjny do ośrodka sanatoryjnego. Druga opcja to rehabilitacja w systemie ambulatoryjnym, co oznacza zabiegi w ośrodku medycznym w miejscu zamieszkania ubezpieczonego.

O tym, w jakim systemie będziemy mogli się leczyć, decyduje ZUS. - W trybie ambulatoryjnym mamy jeden ośrodek rehabilitacji leczniczej, dotyczący układu ruchu - mówi Anna Krysiewicz. - To ośrodek Hansa w Białymstoku.

Program rehabilitacji ustala się indywidualnie. Obejmuje zabiegi medyczne, rehabilitację psychologiczną, edukację zdrowotną i naukę zasad zdrowego żywienia.

Program uwzględnia różne formy rehabilitacji fizycznej:

- kinezyterapię indywidualną,

- kinezyterapię zbiorową,

- ćwiczenia w wodzie,

- zabiegi fizykoterapeutyczne z zakresu: ciepłolecznictwa, krioterapii, hydroterapii, leczenia polem elektromagnetycznym wielkiej i niskiej częstotliwości, leczenia ultradźwiękami, laseroterapii, masażu klasycznego i wibracyjnego.

Uwzględnia także rehabilitację psychologiczną, w tym m.in. psy-cho edukację i treningi relaksacyjne.

W ramach programu realizowanego przez ZUS odbywa się także edukacja zdrowotna, ukierunkowana na przekazanie informacji w zakresie:

- nauki zasad prawidłowego żywienia,

- znajomości czynników ryzyka w chorobach cywilizacyjnych,

- znajomości czynników zagrożenia dla zdrowia w miejscu pracy,

- udzielania instruktażu odnośnie kontynuacji rehabilitacji w warunkach domowych po zakończeniu turnusu rehabilitacyjnego.

Jak długo trwa rehabilitacja?

Standardowy turnus rehabilitacyjny w sanatorium trwa 24 dni. W uzasadnionych przypadkach może być przedłużony lub skrócony przez ordynatora ośrodka rehabilitacyjnego, po uzyskaniu zgody ZUS.

Zakład robi to najczęściej w razie:

- pozytywnego rokowania co do odzyskania zdolności do pracy w przedłużonym czasie trwania rehabilitacji;

- wcześniejszego przywrócenia zdolności do pracy;

- zaistnienia innych przyczyn leżących po stronie osoby skierowanej na rehabilitację.

ZUS nie ma własnych ośrodków rehabilitacyjnych. Zawiera umowy z krajowymi placówkami medycznymi, które wygrają konkurs ofert. Ośrodki muszą spełniać określone warunki lokalowe, medyczne, kadrowe i prawne. W ubiegłym roku z ZUS współpracowało prawie sto ośrodków medycznych z całej Polski.