Wrześniowy zjazd historyków polskich odbędzie się w Białymstoku. Może on zgromadzić nawet tysiąc osób!

17 września 2024 roku minie 85. rocznica napaści Sowietów na Polskę. Tego też dnia rozpocznie się w Białymstoku XXI Powszechny Zjazd Historyków Polskich. O tym dlaczego ta data jest tak ważna, i że zbieżność nie jest przypadkowa, w rozmowie z Martą Gawiną z UwB opowiadał prof. dr hab. Cezary Kuklo, dr h.c. z Wydziału Historii Uniwersytetu w Białymstoku, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Historycznego i Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego XXI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Białymstoku. Zapewnił, że wszystkim zaangażowanym bardzo zależało, żeby uroczysta inauguracja XXI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, która będzie miała miejsce w Operze i Filharmonii Podlaskiej (a zjazdy od 1925 roku odbywają się pod patronatem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej), zgromadziła tutaj, w Białymstoku – obok paru setek zawodowych historyków, archiwistów, muzealników, nauczycieli historii, studentów – także przedstawicieli życia politycznego, żeby stąd wybrzmiał przekaz skierowany także do środowiska naukowego.

Pamiętajmy, że Sowieci przeprowadzali głęboką indoktrynację całej nauki, a środowisku historyków skupionych w Polskim Towarzystwie Historycznym zawsze zależało na nieskrępowanym prowadzeniu badań opartych na faktach, a nie na ich przemilczaniu - stwierdził Cezary Kuklo. - Dlatego uważamy, że data i miejsce są znakomite, żeby spotkać się, rozpocząć obrady, w poczuciu, że łączy nas wszystkich dążenie do poznania prawdy o przeszłości.

Kuklo dodaje, że zjazd w Białymstoku będzie odbywał się w setną rocznicę przekształcenia Lwowskiego Towarzystwa Historycznego w Polskie Towarzystwo Historyczne. Warto przypomnieć, że inicjatywa profesorów galicyjskich ze Lwowa, która doprowadziła do utworzenia w 1886 roku Lwowskiego Towarzystwa Historycznego, miała pobudzać badania regionalne, ale po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przybrała zdecydowanie szerszy wymiar.

I śmiało chyba mogę powiedzieć, że Polskie Towarzystwo Historyczne – chociaż nie przeprowadzałem specjalnych badań w tym zakresie, to coś mi się wydaje – jest jedną z najdłużej działających organizacji społeczno–zawodowych w naszym kraju - zapewnia Cezary Kuklo. - Skupiamy nie tylko profesjonalnych badaczy historii, pracowników uniwersytetów, ale również wszystkich miłośników historii, nauczycieli, studentów. Oczywiście liczymy również na ich obecność w Białymstoku.

Tutaj warto zaznaczyć, że takiego wydarzenia w Białymstoku jeszcze nie było. Zjazd odbywać się będzie pod hasłem: "Człowiek – twórcą historii".

Chciałbym podziękować kilku osobom: przede wszystkim Jego Magnificencji Rektorowi Uniwersytetu w Białymstoku prof. Robertowi Ciborowskiemu, który zechciał podpisać umowę z Polskim Towarzystwem Historycznym i jest dobrym duchem tego przedsięwzięcia; pani prorektor prof. Izabeli Święcickiej, która patronuje niejako programowi naukowemu i projektowi, który otrzymaliśmy z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (wcześniej Ministerstwo Edukacji i Nauki – przyp. red.) na organizację zjazdu - wylicza Kuklo. - Bardzo ważna jest też współpraca z panami kanclerzami naszej uczelni i wszystkimi dziekanami wydziałów nauk ścisłych mieszczących się w kampusie UwB, bo spotkania historyków będą odbywać się w ich obiektach. Dziękuję za wsparcie i życzliwość, bez której nie bylibyśmy w stanie przeprowadzić tak dużego wydarzenia.

Obrady historyków w Białymstoku będą skupiać się na sześciu tematach wiodących: I. Człowiek i praca a środowisko przyrodnicze w procesie modernizacji społecznej i gospodarczej; II. Zmienność i stałość kultur pogranicza; III. Ludzie starzy i starość na ziemiach polskich od X wieku po współczesność; IV. Polska historiografia wobec światowych debat naukowych; V. Społeczeństwa Europy Środkowo–Wschodniej w poszukiwaniu podmiotowości politycznej w XX wieku; VI. Europa Jagiellonów (XIV–XVI wiek) w świetle najnowszych ustaleń historiografii. Próba nowej interpretacji. Zakłada to bardzo szeroki rys historyczny: od średniowiecza po czasy współczesne.