Sposób na smak

Trzeba mieć garnek o pojemności 5-10 litrów, wodę (najlepiej źródlaną), cukier i 40 butelek po piwie - mówi pani Joanna. Pracuje jako nauczycielka w jednej z białostockich szkół. Kupiła rok temu na gwiazdkę zestaw do warzenia piwa mężowi. - Plastikowy fermentor z kurkiem, menzurkę do badania zawartości ekstraktu, kapslownicę i kapsle, łyżkę, lejek, jakieś węże i rurki, drożdże - wylicza. - Przeczytaliśmy instrukcję i... po miesiącu próbowaliśmy już własnego trunku.

Taki komplet kosztuje ok. 200 zł, jest do kupienia w Internecie albo w niektórych sklepach z piwem.

- Amerykanie i Australijczycy to światowi rekordziści w produkcji domowego piwa - mówi Dariusz Sokół, znawca piwnych zwyczajówi i szef białostockiej firmy Piwa Świata. - W Europie przodują Belgowie.

O warzeniu w sieci

• www.browar.biz - sporo informacji o warzeniu piwa, forum, artykuły, sklep;
• www.browamator.pl - sklep internetowy z wszystkim, co potrzebne do warzenia piwa;
• biowin.pl - tu także warto zajrzeć poszukując sprzętu czy surowców do produkcji piwa;
• www.muntons.pl - sklep internetowy z art. do warzenia z gotowców i ekstraktów słodowych;
• www.wes.com.pl (Wytwórnia Ekstraktów Słodowych) - sklep internetowy, przepisy, forum;
• www.piwo.org - wiadomości o warzeniu domowymi sposobami.

U nas o produkcji domowego piwa nie słyszało się od lat, choć w słowiańskiej tradycji trunek ten pełnił bardzo ważną rolę.

- Od kilku lat całkiem liczne grono browarników-amatorów pojawiło się w Polsce - wyjaśnia ekspert. - Głównie dzięki Internetowi. Sprzęt, materiały, receptury stały się dostępne i warzenie "wciągnęło" wielu ludzi..

Od czego zacząć?

Najlepiej od warzenia piwa z "gotowców", czyli brewkitów. Brewkit to puszka nachmielonego ekstraktu słodowego (do 2 kg, kosztuje od 30 do 100 zł) w postaci gęstego syropu. Wystarczy na ok. 20 litrów piwa. W komplecie mamy zawsze saszetkę z drożdżami oraz instrukcję obsługi.

Naszym zadaniem jest poprawnie sfermentować brzeczkę (trwa do 4 dni), oraz zabutelkować młode piwo. Styl piwa możemy wybrać dowolnie: pils, beck, stout itp. Nieźle ponoć wychodzi kwas chlebowy na drożdżach piwnych i cydr (jabłecznik). Jeśli piana opadnie całkowicie można przystąpić do rozlewu do butelek. Do każdej z nich dodajemy trochę cukru, aby piwo prawidłowo się nagazowało, i odstawiamy do chłodniejszego miejsca. Będzie gotowe za ok. 1,5 do 2 miesięcy.

Uwaga! Przy produkcji trzeba przestrzegać sterylnej czystości. To warunek udanego piwa.

Cenny napój

To najprostszy sposób na pierwsze warzenie.

- Następnym stopniem zaawansowania jest produkcja piwa na bazie ekstraktów słodowych, choć jednak i w tym przypadku nie decydujemy o smaku naszego piwa w stu procentach - tłumaczy Dariusz Sokół. - Dopiero warzenie piwa z zacieraniem słodu, zdaniem niektórych pasjonatów, to "jedyna słuszna metoda w warsztacie piwowarskim".

W miarę nabywania wprawy każdy piwowar może rozpocząć eksperymenty piwne dodając do warzenia owoce, miód czy korzenie. Jednym słowem wszystko, co może poprawić skład trunku. A skoro nie "poprawiamy" piwa substancjami klarującymi, stabilizującymi itp., w trunku zostaje to, co w nim najcenniejsze.

Warto wiedzieć, że piwo jest bogate w garbniki - polifenole, które mają właściwości przeciwutleniające oraz są zdolne "gasić" szalejące w komórkach naszego ciała wolne rodniki. Zawiera też znaczne ilości krzemu pochodzącego z łuski jęczmienia. Ten bioprzyswajalny krzem jest czynnikiem hamującym osteoporozę. Szklanka piwa może dostarczyć nawet 15 proc. dawki dziennego spożycia błonnika regulującego pracę przewodu pokarmowego.

Pół litra złocistego napoju zawiera też rozpuszczalne w wodzie witaminy z grupy B, pochodzących z ziarna zbóż i drożdży. Najwięcej witamin znajduje się właśnie w piwie niefiltrowanym, zawierającym osad drożdży.

Dziwactwo czy pasja?

Nasze piwo cały czas "pracuje" w butelce podczas leżakowania.

- Zazwyczaj polepsza to jego smak - uważa nasz ekspert. - W zależności od mocy i nachmielenia, piwo domowe bez pasteryzacji może być przechowywane od roku do nawet trzech lat.

Znawcy twierdzą, że gdyby nie przeciwutleniacz dodawany do piw produkowanych przemysłowo, nie nadawałyby się one do spożycia już po kilku miesiącach.

Przed spożyciem warto jeszcze piwo schłodzić w lodówce, a przy rozlewaniu trzeba uważać. Jeśli dodaliśmy za dużo cukru możemy mieć problem z nadmiarem piany.

- Znajomi bardzo cenią zaproszenia na próby smakowe - mówi Joanna. - Poza tym mamy z głowy problem z prezentami. Własnoręcznie zrobione piwo, z etykietą też własnej roboty, to najlepszy podarunek.

Słowniczek:

• słód - odpowiednio przygotowane ziarna zbóż, podstawowy składnik w procesie warzenia piwa;
• woda - jej jakość ma duży wpływ na smak piwa. W przypadku piw jasnych woda nie może być zbyt twarda, a jej pH powinno być niezbyt wysokie. Jeśli używać będziemy wody z kranu, dobrze odstawić ją (dla pozbycia się chloru) na kilka dni w otwartych pojemnikach, co jakiś czas mieszając;
• chmiel - nadaje piwu charakterystycznej goryczki. Na 20 złocistego napoju piwa wystarczy 40-80 gramów chmielu;
• drożdże piwne - biorą udział w procesie fermentacji. Pobierają cukry proste i aminokwasy i zamieniają je na alkohol, dwutlenek węgla i charakterystyczny aromat;
• dodatki - wszelakie dodatki tzw. niesłodowane. Mogą to być wszelakie aromaty, miody, cukry i wszystko, co mogłoby wpłynąć pozytywnie na smak piwa.

• Udział takich składników w piwie może wynosić nawet 15-20 proc.