Przechowywanie żywności: złe nawyki mogą mieć konsekwencje dla zdrowia

Raport „Nie marnuj jedzenia” Federacji Polskich Banków Żywności wykazuje, że w Polsce marnuje się rocznie około 9 mln ton żywności. Wynika to m.in. ze złych nawyków w kupowaniu i przechowywaniu jedzenia, które, poza skutkami ekonomicznymi, mogą być także zagrożeniem dla zdrowia. Szczególne znaczenie ma to dla kobiet w ciąży, mam karmiących i małych dzieci. Warto zastanowić się, jakich zasad należy przestrzegać, aby zapewnić im zdrowe i bezpieczne produkty.

Z 9 mln ton żywności, która każdego roku jest marnowana w Polsce, ponad 6 mln ton pochodzi z produkcji, a aż 2 mln ton z gospodarstw domowych. Według raportu Federacji Polskich Banków Żywności do marnotrawstwa przyznaje się aż 60 proc. Polaków w wieku 18-75 lat. Pokazuje to, że świadomość występowania problemu jest duża, jednak należy zastanowić się, jak możemy mu zapobiec, z korzyścią dla naszego zdrowia.

Konsumenci najczęściej przyznają się do marnowania pieczywa, wędlin, jogurtów i serów. W ścisłej czołówce znajdują się też owoce, o których wspomina 47 proc. Polaków, i warzywa niewykorzystywane w pełni przez co trzecią osobę. Listę domykają ziemniaki, mleko i mięso. Większość z tych produktów nadal byłaby dobra do spożycia, gdyby tylko więcej osób miało świadomość, w jaki sposób je przechowywać i efektywnie wykorzystywać.

Jednym z głównych powodów wyrzucania jedzenia jest przekroczony termin przydatności do spożycia. Często zapominamy sprawdzić, jaka data znajduje się na opakowaniu i kupujemy coś, czego nie jesteśmy w stanie zjeść przez upływem terminu ważności. Marnowaniu żywności sprzyja także jej złe przechowywanie i nieracjonalne gospodarowanie. Do głównych grzechów konsumentów trzeba zaliczyć również zbyt duże zakupy, robione bez sporządzonej wcześniej listy.

Choć nieracjonalne gospodarowanie żywnością ma swoje oczywiste skutki ekonomiczne, to warto zdać sobie sprawę, jak niebezpieczne może być również dla zdrowia.

- W celu uniknięcia marnowania żywności oraz zapewnienia bezpieczeństwa bardzo ważne jest przestrzeganie terminów przydatności do spożycia - mówi Maria Kowalewska z Federacji Polskich Banków Żywności.

Produkty źle przechowywane lub takie, których termin przydatności do spożycia już minął, są przyczyną wielu problemów zdrowotnych.

- Szczególnie myśląc z troską o żywieniu i zdrowiu najmłodszych, nie można spożywać produktów przeznaczonych dla niemowląt i małych dzieci po terminie wskazanym na opakowaniu - podkreśla Maria Kowalewska.

Jakość spożywanych produktów jest szczególnie ważna dla kobiet w ciąży, mam karmiących i małych dzieci. Szczególnie 1000 pierwszych dni życia dziecka, już od poczęcia, ma fundamentalne znaczenie dla jego zdrowia teraz i w dorosłym życiu. Jeszcze długo po narodzinach, w okresie karmienia piersią i rozszerzania diety dziecka intensywnie rozwija się jego mózg, kształtuje się układ odpornościowy, dojrzewa układ pokarmowy i programuje się metabolizm. W tym czasie także kształtują się nawyki żywieniowe.

Poprzez prawidłowe żywienie w okresie tego intensywnego rozwoju i wzrostu, mamy realny oraz długotrwały wpływ na zdrowie dziecka teraz i w przyszłości.

Posiłek przygotowany z nieświeżych produktów może być przyczyną wielu problemów zdrowotnych ze względu na bakterie, wirusy i pasożyty, które mogą się w nich znajdować. Złe przechowywanie jedzenia może natomiast doprowadzić do pokrycia go pleśnią, czyli toksycznymi grzybami o właściwościach rakotwórczych.

Nawet żywność przechowywana w lodówce jest doskonałym miejscem rozwoju niektórych bakterii. Przyszłe mamy, kobiety karmiące i małe dzieci są grupą, dla której racjonalne gospodarowanie żywnością jest szczególnie istotne.

Warto wiedzieć

Przygotowując posiłki w domu, przestrzegaj tych zasad:

- oddzielaj surowe produkty, zwłaszcza mięso, od przygotowanych pokarmów,

- przechowuj żywność w odpowiedniej temperaturze - krótkotrwale w lodówce, przez dłuższy okres w zamrażarce,

- myj ręce przed przygotowaniem żywności,

- myj warzywa i owoce bezpośrednio przed spożyciem, używając bieżącej wody

- jeśli zaobserwujesz pleśń lub oznaki gnicia np. na owocu - wyrzuć go w całości. Widoczne zmiany potwierdzają, że toksyczne substancje znajdują się w całym produkcie, nie tylko wokół pleśni czy zgniłych fragmentów,

- sprawdzaj na etykietach daty ważności produktu i przestrzeganie jej, a także sprawdzaj, czy zawiera ona zalecenia co do postępowania z produktem,

- kupując produkty dla niemowląt i małych dzieci, wybieraj te z oznaczeniem wiekowym, które spełniają normy bezpieczeństwa UE, dla dziecka wybieraj tyl

produkty, które pochodzą ze sprawdzonych i kontrolowanych upraw.