Pełen uroku Narwiański Park Narodowy. Co oferuje to zachwycające miejsce?

Narwiański Park Narodowy powstał 1 lipca 1996 roku, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów. Usytuowany jest w województwie podlaskim, na obszarze Niziny Północnopodlaskiej w Dolinie Górnej Narwi, pomiędzy miejscowościami Rzędziany i Suraż. Powierzchnia Parku wynosi dokładnie 7350 ha.

Granice Narwiańskiego Parku Narodowego przecinają obszar dwóch powiatów (białostockiego i wysokomazowieckiego) oraz siedmiu gmin. Park obejmuje obszar doliny Narwi pomiędzy Surażem, a Rzędzianami. Znajdują się na jego terenie obszary ochrony czynnej i krajobrazowej. Aż 98 proc. powierzchni Parku to grunty silnie uwilgotnione, stale lub okresowo podtapiane. Zdecydowana większość terenu to nieużytki. Pozostałe grunty to wody, łąki i pastwiska.

Narwiański Park Narodowy to obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000, a także obszar Specjalnej Ochrony Ptaków. W 2002 roku został wpisany na listę konwencji ramsarskiej (układ międzynarodowy dotyczący ochrony przyrody).

Błotniak stawowy - symbol Parku

Symbolem Narwiańskiego Parku Narodowego jest błotniak stawowy. Ten drapieżny ptak podczas swobodnego lotu układa swoje skrzydła w charakterystyczny sposób. Ich kształt przypomina literę „V”. Błotniaka stawowego cechuje dymorfizm płciowy. Samica ma brunatne upierzenie z jasną głową. Z kolei samiec jest brązowy z szarym ogonem i szaro-czarnymi skrzydłami. Błotniak zakłada gniazdo na ziemi w gęstych trzcinach.

Najważniejszym walorem Parku jest unikatowy system rzeki anastomozującej. Króluje tutaj Narew, która płynie wieloma korytami, które rozdzielają się i łączą. Dolina uznawana jest za jedną z ostatnich w Europie naturalnych, regularnie zalewanych dolin rzecznych.

Specyfika roślinności Narwiańskiego Parku Narodowego polega na przenikaniu się ekosystemów lądowych z wodnymi. Wszystko dzięki bogatej sieci koryt rzecznych. Dolina Narwi to obszar bagienny. Dominują tu szuwary trzcinowe, turzycowe, wilgotne łąki i zakrzaczenia wierzbowe. Występują też mineralne wzniesienia tzw. grądziki. Lasy zajmują zaledwie 2 proc. powierzchni Parku. W większości są to bagienne olsy oraz bory sosnowe.

Ciekawy świat tworzą rośliny wodne. Na terenie Parku zaobserwować można rośliny całkowicie zanurzone w toni wodnej (np. zbiorowiska rdestnic, rogatka sztywnego) jak i te o liściach pływających (np. żabiściek pływający, zbiorowiska lilii wodnych). Występuje tu ponad 500 gatunków roślin, z których kilkanaście objętych jest ścisłą ochroną (m.in. kosaciec syberyjski czy goryczka wąskolistna).

Ptasi raj

Teren Parku jest istnym ptasim rajem. Żyje tutaj ponad 200 gatunków ptaków. Co ciekawe, wśród nich 28 jest zagrożonych w skali światowej lub europejskiej np. bąk, batalion, dubelt, wodniczka, derkacz czy rybitwa czarna. Największym bogactwem tego miejsca są ptaki wodno-błotne. Rozległe obszary trzcinowisk, turzycowisk i zarośli są idealnym miejscem ich żerowania i gniazdowania. Park to także doskonałe miejsce odpoczynku ptaków podczas wiosennych przelotów. Najliczniejszą grupę stanowią ptaki blaszkodziobe, tj. kaczki i gęsi.

Narwiański Park Narodowy to dom dla 13 gatunków płazów i około 21 gatunków ryb. Obszar ten zamieszkują płocie, szczupaki, liny, okonie, miętusy, jazie, leszcze, różanki, piskorze oraz karasie srebrzyste. Teren parku zamieszkuje także około 40 gatunków ssaków tj. dziki, sarny, jelenie, bobry, wydry, łasice, gronostaje, lisy. Bagienna Dolina Narwi jest typowym szlakiem migracyjnym dużych ssaków np. łosi.

Atrakcje Narwiańskiego Parku Narodowego

Unikalna przyroda Narwiańskiego Parku Narodowego przyciąga bardzo wielu turystów. Będąc w okolicy warto odwiedzić atrakcje, zlokalizowane w Parku, ale także w jego sąsiedztwie. Do takich miejsc należy Ośrodek Edukacji Przyrodniczej „Młynarzówka”. Zobaczyć tam można ekspozycję przyrodniczą, najmłodsi natomiast mogą skorzystać z placu zabaw. Ciekawym miejscem jest kładka Śliwno-Waniewo poprowadzona w poprzek doliny Narwi nad bagiennymi, niedostępnymi terenami. Ma dokładnie 1050 metrów długości. Inną propozycją jest ścieżka przyrodnicza ,,Kładka Wśród Bagien”, której początek zlokalizowany jest nieopodal dworku w miejscowości Kurów. Dla miłośników kajakowania przygotowano szlak wodny „Kajakiem wokół Kurowa” oraz „Narwiański labirynt”.

Aby zobaczyć niesamowite krajobrazy Narwiańskiego Parku Narodowego, warto udać się na jedną z wież widokowych, znajdujących się w wielu punktach. Jest tutaj aż 10 wież widokowych, które zlokalizowane są w pobliżu następujących miejscowości: Suraż, Łapy Szołajdy, Łapy, Uhowo, Wólka Waniewska, Topilec, Kolonia Topilec, Waniewo, Kurowo, Pańki. Dodatkowo w Parku można wykupić miejsce do biwakowania.

Na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego przez cały rok obowiązuje opłata za wstęp. Bilety, pamiątki i wydawnictwa można nabyć w Ośrodku Edukacji Przyrodniczej, znajdującym się pod adresem Młynarzówka, Kurowo 12, od poniedziałku do piątku w godz. 7.30 - 15.30. Zakup biletów jest możliwy również on-line na stronie Parku. W sezonie turystycznym działają również sezonowe punkty sprzedaży biletów.

PGE i Narwiański Park Narodowy

Współpraca PGE z Narwiańskim Parkiem Narodowym rozpoczęła się w 2023 roku realizacją projektu pn. „Wykorzystanie różnych typów siedlisk przez nietoperze w Narwiańskim Parku Narodowym”, który polega na przeprowadzeniem badań nad nietoperzami.

W tym roku PGE wspiera także edukację najmłodszych. Dla dzieci zostały przygotowane lekcje w ramach projektu „Tajemnicza moc rzeki”. Zajęcia dotyczą wody i jej roli w przyrodzie, a także bioróżnorodności. Zajęcia odbywają się zarówno w terenie, jak i w budynku ośrodka edukacyjnego „Młynarzówka”. Dodatkowo zostały przygotowane warsztaty dotyczące tworzenia dioramy rzeki, która wykonywana jest z materiałów ekologicznych np. kartonów i surowców znalezionych w terenie. Warto dodać, że ,,Tajemnicza moc rzeki” to projekt pilotażowy, a w kolejnych latach PGE wraz z Narwiańskim Parkiem Narodowym planują przygotowanie oferty edukacyjnej dedykowanej dla
klas starszych wraz z opracowaniem pakietu edukacyjnego.