Nie przegap szczepień

Te choroby mogą ci zagrozić

Te choroby mogą ci zagrozić

Jest wiele schorzeń, które mogą stanowić pewne zagrożenie dla turystów, zwłaszcza w niektórych sytuacjach. Dobrze więc będzie, jeśli się zaszczepią. W grę wchodzą zwłaszcza:
DUR BRZUSZNY - zachorowaniu ulega jeden na 25 tysięcy podróżujących do tropiku. W Indiach, północnej Afryce i Senegalu zachorowalność wynosi 1:3000. Szczepienie celowe u tych, którzy odwiedzają kraje wysokiego ryzyka lub będą się odżywiać w niekorzystnych warunkach higienicznych, przechodzą operacje na jamie brzusznej lub przyjmują leki przeciw nadkwasocie żołądka.
WZW typu B - jest z reguły przenoszone przez krew (transfuzje, narzędzia chirurgiczne, igły do strzykawek, tatuaż, akupunktura) oraz kontakty seksualne. Szczepienie wskazane u osób z ryzykiem takiego zakażenia lub planujących długi pobyt w którymś z krajów rozwijających się.
MENINGOKOKOWE ZAPALENIE MÓZGU - szczepienie celowe u osób, które dłużej zatrzymują się w zakażonych regionach Afryki, Azji, Ameryki Południowej lub Nepalu.
WŚCIEKLIZNA - występuje na rozległych rejonach Afryki, Azji i Ameryki Południowej. Atakuje tam często psy i inne zwierzęta dzikie i domowe. Szczepienie wskazane dla osób narażonych zawodowo lub rodzin mieszkających tam dłuższy czas i mających kontakty ze zwierzętami. Szczególnie narażone są dzieci.
GRUŹLICA - jest chorobą szeroko rozpowszechnioną w krajach rozwijających się. Wskazane jest wykonanie próby tuberkulinowej u osób przebywających tam przez dłuższy okres czasu, mających częsty kontakt z miejscową ludnością (personel medyczny, wolontariusze), u dzieci - szczepienie BCG przeciwko gruźlicy.
KLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU - choroba wirusowa przenoszona przez kleszcze. Występuje przede wszystkim w Austrii, południowych Niemczech, wschodniej Europie (w tym w Polsce) i w Szwajcarii. Szczepienie ochronne wskazane jest u osób, które zawodowo lub rekreacyjnie często przebywają w lasach (zwłaszcza poszycie leśne), gdzie są kleszcze. Informacje o rejonach endemicznych są dostępne u lekarzy rodzinnych i w aptekach.
JAPOŃSKIE ZAPALENIE MÓZGU - podróżującego na Daleki Wschód dotyka wyjątkowo rzadko. Szczepienie jest tylko wtedy celowe, gdy w miesiącach letnich przebywa się co najmniej dwa miesiące w leśnych terenach wiejskich, oddalonych od dużych ośrodków.
CHOLERA - jest ostrą chorobą biegunkową, szeroko rozpowszechnioną w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej. Turyści bardzo rzadko ulegają zachorowaniu (1 na 500.000), a śmiertelność przy prawidłowym leczeniu jest niższa niż 2 proc. Szczepienie nie jest w pełni skuteczne i dlatego nie zawsze jest uzasadnione. Jest wymagane w nielicznych krajach od osób, które przedtem podróżowały do rejonów endemicznych tej choroby.
MALARIA - brak szczepionki, choroba przenoszona przez komary. Jedna z najważniejszych chorób, o których warto zasięgnąć informacji przed podróżą do regionów, gdzie ona występuje. W przypadku wystąpienia po powrocie do kraju objawów grypopodobnych (temperatura, bóle mięśniowe, dreszcze) należy natychmiast udać się do lekarza, informując go o pobycie w kraju wysokiego ryzyka występowania tej choroby.
BŁONICA - ostra choroba zakaźna wywołana przez maczugowca błonicy. Główne objawy: gorączka, wymioty, ból gardła, trudności w połykaniu.
TĘŻEC - ostra choroba zakaźna. Zakażenie następuje głównie przez zanieczyszczone rany (nawet niewielkiej lub otarć naskórka). Pierwsze objawy: szczękościsk, skurcze mięśni twarzy i karku.
Szczepienia przeciw obu ostatnim chorobom zalecane przy każdym pobycie w tropiku; przeciw tężcowi - wszystkim osobom udającym się na wyprawy terenowe. Odporność po szczepieniu: przeciw tężcowi - 10-15 lat, przeciw błonicy - 5 do 10 lat.

Oto najważniejsze pytania i kwestie, na które naszym czytelnikom odpowiada Joanna Siemienkowicz, kierownik Oddziału Epidemiologii Wojewódzkiej Stacji Sanepid w Białymstoku.

l Dlaczego przed podróżą lub pobytem za granicą należy poddać się zalecanym szczepieniom?
- Szczepienia są najlepszym sposobem ochrony przed wielu chorobami rozpowszechnionymi w krajach klimatu gorącego. Wiele chorób występujących również w naszym klimacie znacznie częściej występuje w krajach rozwijających się i stanowi istotne zagrożenie zdrowia dla osób odwiedzających te rejony.

l Kiedy należy rozpocząć szczepienia?
- Aby mógł upłynąć optymalny okres, w którym nabiera się odporności po szczepieniu, trzeba zgłosić się w punkcie szczepień najlepiej sześć do ośmiu tygodni przed wyjazdem (minimum cztery tygodnie). Czas ten zapewnia maksymalny stopień zabezpieczenia przed chorobami w przewidywanym rejonie pobytu. Należy posiadać przy sobie wszystkie świadectwa dotychczasowych szczepień oraz orzeczenie lekarza o braku przeciwwskazań do szczepień.

l Gdzie można wykonać szczepienia?
- Szczepienia wykonywane są w terenowych i wojewódzkich stacjach Sanepid, a przeciw żółtej gorączce, w naszym regionie tylko w Klinice Obserwacyjno-Zakaźnej AMB przy ul. Żurawiej 14.

l O czym trzeba poinformować zlecającego szczepienia lekarza?
- Niektóre choroby alergiczne i przewlekłe oraz stosowane leki bywają przeciwwskazaniem do przeprowadzenia pełnego zakresu szczepień ochronnych. Również ciąża ogranicza zastosowanie niektórych szczepionek. Przed szczepieniem trzeba wyraźnie poinformować o tym lekarza, aby mógł on wybrać optymalne szczepienia, dostosowane do naszych indywidualnych potrzeb

l Kto najlepiej poinformuje nas o potrzebnych szczepieniach?
- Lekarz prowadzący szczepienia ochronne. Przepisy o szczepieniach w poszczególnych krajach są różne i często się zmieniają. O tym, czy dane szczepienie jest wymagane czy tylko zalecane, najlepiej poinformuje nas placówka odpowiedzialna za prowadzenie szczepień, czyli Sanepid bądź poradnia przy Klinice Obserwacyjno-Zakaźnej.

l Jakie szczepienia są obowiązkowe?
- Obecnie według międzynarodowych przepisów sanitarnych obowiązkowe jest tylko szczepienie przeciw żółtej gorączce, ale w niektórych krajach przy wjeździe żądają przedstawienia świadectwa przeciw innym chorobom (np. cholera, meningokokowe zapalenie mózgu). Fakt poddania się szczepieniu obowiązkowemu musi być zapisany w międzynarodowym świadectwie szczepień ("żółta książeczka") i potwierdzony przez uprawnionego lekarza. Brak świadectwa szczepień może nas narazić na kłopoty przy wjeździe do niektórych krajów (konieczność szczepienia na przejściu granicznym, zatrzymanie, żądanie łapówki).
Żółta gorączka - jest chorobą wirusową, często o śmiertelnym przebiegu, przenoszona przez komary. Występuje w północnej części Ameryki Południowej i w Afryce Środkowej. Szczepienie jest ważne 10 lat, skuteczne po 10 dniach od pierwszego szczepienia i natychmiastowe po drugiej dawce.

l Jakie szczepienia są zalecane?
- Powszechnie zalecane są szczepienia przeciw chorobie Hienego-Medina, która występuje tylko w krajach rozwijających się oraz przeciw tężcowi, błonicy, odrze, śwince i różyczce. W Polsce choroby te zdarzają się rzadziej niż w krajach rozwijających się. Dlatego też szczepienia lub dawki przypominające przeciwko tym chorobom są bardzo zalecane podróżnym w każdym wieku. Ponadto wszystkim podróżującym do krajów rozwijających się zalecane jest szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (WZW typu A). Statystycznie jeden na trzystu podróżujących do tropiku zachorowuje po pobycie na zapalenie wątroby. W większości przypadków są to raczej łagodne postacie tej choroby (żółtaczka pokarmowa, WZW), ale ryzyko zarażenia jest znaczne.