Nawozy azotowe i wieloskładnikowe w 2024 r. - co z cenami? Notowania, prognozy rynkowe i analiza sytuacji minionego roku

Zdaniem ekonomistów globalny popyt na nawozy wzrośnie wg IFA (International Fertilizer Association - Międzynarodowe Stowarzyszenie Nawozowe) o 4 proc. do 192,5 mln t i będzie nadal poniżej szczytu w 2020.

- Rosnąć będzie również podaż, wg prognoz IFA o od 1,7 proc. w nawozach azotowych do 2,3 proc. w fosforowych w skali roku w perspektywie do 2027. Nowe zdolności produkcyjne będą powstawać w regionach o najniższych krańcowych kosztach produkcji, czyli w USA i Rosji - podaje PKO Bank Polski w Agro Nawigatorze 4/2023.

Analitycy uważają, że ceny nawozów azotowych powinny osiągnąć szczyt w styczniu 2024 i następnie powoli spadać do jesieni 2024, zgodnie z sezonowym wzorcem.

Jeden z największych producentów nawozów w Polsce, Grupa Azoty, w odpowiedzi dla Polskiej Agencji Prasowej przekazała, że nie przewiduje zmian cen nawozów azotowych i wieloskładnikowych w sezonie wiosennym. Dodała, że obecnie są one niższe o około 20-40 proc. niż rok temu.

Ceny nawozów w notowaniach Małopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego od 8 do 14 stycznia 2024:

• Mocznik nawozowy - 560 zł/dt
• Saletrzak - 240 zł/dt
• Superfos. pojedynczy gran. - 240 zł/dt
• Superfos. potrójny gran.- 460 zł/dt
• Polifoska 6:20:30 - 520 zł/dt
• Polifoska 8:24:24 - 520 zł/dt
• Wapno tlenkowe 70% - 80 zł/dt

Notowania z samego końca 2023 roku (28-29 grudnia) zebrał Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego:

• saletra amonowa 181-192 zł/dt
• mocznik z inhibitorem 222-245 zł/dt
• Wapno węgl. gr. CaCO3 min 50% 33-56 zł/dt
• Polifoska 8:24:24 -320 zł/dt
• Polifoska 6:20:30 273-317 zł/dt
• Siarczan amonu 137-160 zł/dt
• Saletrzak 160-168 zł/dt
• Superfosfat wzbogac. 40% 298-320 zł/dt
• Korn-Kali 40% - 170 zł/dt
• Siarczan potasu 365 zł/dt
• Sól potasowa60% 217-237 zł/dt
• Amofoska 4:16:18 180-280 zł/dt

Eksperci przeanalizowali to, co działo się w sektorze nawozów w 2023 roku, który zmagał się z wieloma trudnościami. Zwracają uwagę, że niskie marże w 1 połowie 2023 skutecznie ograniczały produkcję wszystkich rodzajów produktów, a spadek wolumenów wyniósł, w przeliczeniu na czysty składnik, od 30 proc. rok do roku w przypadku nawozów azotowych, do 47 proc. dla fosforowych.

- Sytuacja zaczęła się poprawiać w 3 kwartale 2023, gdy globalne ceny nawozów odbiły, a europejskie ceny gazu pozostały nisko za sprawą niemal pełnych magazynów gazu, dając tym samym producentom przestrzeń do zwiększenia rozmiarów produkcji. W pierwszej kolejności dotyczyło to nawozów azotowych - wskazują analitycy PKO Banku polskiego.

- Nasz szacunek marży na produkcji mocznika wskazuje, że w 4 kwartale 2023 nastąpiło jej pogorszenie (wzrosty cen gazu, jednak dość krótkotrwałe, i lekkie spadki cen nawozów w grudniu 2023). Natomiast produkcja w Polsce w październiku 2023 (ostatnie dostępne dane) była wyższa o 41 proc. rok do roku, zbliżona do przeciętnych wartości dla 1. połowie 2022, i nadal wpisująca się w trend odbudowy produkcji w łańcuchu amoniaku.

Rynkowi obserwatorzy zwrócili również uwagę na często przytaczany problem nadmiernego importu nawozów do Polski.

- Był on najsilniejszy w 2. połowie 2022, gdy produkcję musiały ograniczyć krajowe zakłady. Szczególnie duże znaczenie w imporcie nawozów miał tani mocznik, głównie z Rosji. Jest to produkt o niższej efektywności nawożenia, ale czynnik kosztowy był dla rolników w tamtym okresie kluczowy. Skala importu w 1. połowie 2023 była mniejsza niż w 2. połowie 2023, choć daleka od sytuacji z 2021 lub 1. połowie 2022.

Ceny gazu w Europie nie wróciły już do szalonego poziomu, z jakimi mieliśmy do czynienia w 2022 roku po wybuchu wojny za wschodnią granicą. Zdaniem analityków duże znaczenie dla rynku miało wysokie zapełnienie magazynów gazu już po poprzedniej zimie, co ograniczało popyt.

- Nawet pomimo kolejnych ryzyk geopolitycznych (konflikt izraelskopalestyński) ceny „niebieskiego paliwa” osiągnęły szczyt w październiku 2023 na poziomie „jedynie” ok. 50 EUR/MWh, co nie wpłynęło istotnie na wolumen produkcji nawozów w naszym regionie. Sytuacja pod kątem zapotrzebowania na gaz pozostaje dobra również ze względu na niższą produkcję w przemyśle, w tym w nawozowym.

Eksperci spodziewają się, że kolejne lata powinny przynieść stopniową poprawę dostępności gazu przy coraz niższych cenach. Powinno tak się dziać za sprawą nowych mocy w zakresie regazyfikacji gazu ziemnego w Europie i upłynniania surowca w USA, Katarze i Afryce.

Żródła: PKO Bank Polski Agro Nawigator 4/2023, KPODR