Mobilność się opłaca

Dr Cecylia Sadowska-Snarska, kierownik Projektu: Rynek pracy jest bardzo dynamiczny i zróżnicowany. Powstają nowe miejsca pracy, nowe zawody, wymagane są coraz to nowe umiejętności. Do tego muszą dostosować się ci, którzy pracują lub poszukują pracy. Oczywistym musi stać się fakt, iż w ciągu życia będziemy musieli kilka razy zmieniać miejsce pracy, zamieszkania, a nawet zawód. Dzisiaj w zasadzie mamy wybór między tym, że będziemy mobilni i w ten sposób utrzymamy swoją pozycję na rynku pracy, a nawet ją poprawimy, albo nie i czeka nas życie z zasiłku dla bezrobotnych, innych świadczeń, najczęściej bardzo niskich. Przy pozytywnym nastawieniu do mobilności nie będziemy ponosić wysokich kosztów związanych ze zmianą zawodu, podniesieniem swoich kwalifikacji czy z dojazdami do pracy. Mamy do dyspozycji duże środki z Europejskiego Funduszu Społecznego, z których finansowane jest wsparcie osób, które zechcą wykazać się większą mobilnością edukacyjną, zawodową, przestrzenną. Na wsiach oraz w małych miastach świadomość tych koniecznych zmian, jak i możliwości ich finansowania, jest dość niska. To trzeba zmienić.

Niezbędne wydaje się zróżnicowanie form aktywizacji zawodowej, kierowanych do poszczególnych osób. Powinny być dobierane zgodnie z indywidualnymi potrzebami i sytuacją, w jakiej znajduje się aktywizowana osoba. Pozytywne efekty mogłoby też przynieść propagowanie łączenia pracy z nauką i wprowadzanie modelu, który już od dawna jest realizowany w wielu krajach. W przypadku mobilności zawodowej i łączącej się z nią bezpośrednio mobilności edukacyjnej, niezbędne byłoby wskazanie tych zawodów, które są najczęściej poszukiwane przez pracodawców. Upowszechnienie takich informacji zachęciłoby do nabywania kwalifikacji właśnie w tych zawodach i nie powodowałoby zniechęcenia po kształceniu, które nie dało efektu w postaci uzyskania satysfakcjonującego miejsca pracy. Niezbędne wydaje się także propagowanie elastycznych form zatrudnienia, które niewystarczająco są wykorzystywane w podlaskich firmach. Powinny one wzmocnić działania w zakresie stymulowania mobilności zawodowej, a jednocześnie zwiększyć szanse osób poszukujących bezskutecznie pracy. Poza tym, w ramach zwiększania mobilności edukacyjnej, wskazane byłoby rozszerzanie informacji o dostępności procesów kształcenia, finansowanych ze środków publicznych, a także upowszechnianie tych informacji za pośrednictwem publicznych służb zatrudnienia. Największe trudności mogą wystąpić w zakresie zwiększania mobilności przestrzennej. Wynikają one z tradycji społeczeństwa polskiego, które związane są z "budowaniem domu na całe życie" itp. Dodatkowym czynnikiem jest trudność zabezpieczenia w nowej miejscowości miejsca pracy dla współmałżonka lub miejsca w placówce oświatowej dla dzieci. Zwiększenie mobilności przestrzennej w woj. podlaskim wymagałoby przede wszystkim działań o charakterze systemowym.