Legionellą można się zarazić nawet pod prysznicem. Są sposoby, by uchronić się przed tą groźną bakterią

Legionella to groźna bakteria. Zakażenie nią może wywołać kaszel, biegunkę, wysoką gorączkę i dreszcze, zaburzenia świadomości. Choć - jak zapewnia prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku - są odpowiednie antybiotyki z grupy penicylin, by leczyć zakażenie, czasem niestety, pacjenta nie uda się uratować i zakażenie prowadzi do śmierci.

Szpitale pozbyły się bakterii legionelli

Tak dzieje się właśnie w Rzeszowie, gdzie zakażone legionellą są już 144 osoby, a 11 już zmarło. Co więcej, zakażenia pojawiają się w kolejnych miejscach w Polsce. Na szczęście - nie w Podlaskiem. Jak podaje Ewa Jakubowicz, p.o. Podlaskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Białymstoku, w woj. podlaskiem w tym roku nie odnotowano żadnego zakażenia legionellą. Podobnie zresztą było w latach ubiegłych - w ciągu dekady legionellą zakaziły się tylko dwie osoby: po jednej w 2013 i 2017 roku.

- W Polsce zwykle rozpoznaje się około 30-40 przypadków legionelli rocznie, przede wszystkim u pacjentów, którzy trafili do szpitala z infekcjami płucnymi - mówi proj. Joanna Zajkowska. Zastrzega jednak od razu, że liczba ta wydaje się jej niedoszacowana: - Często legionella jest rozpoznawana jako atypowe zapalenie płuc.

Legionella to bakteria, która powszechnie występuje w środowisku:

- Lubi środowisko, gdzie jest ciepło, czyli 20-40 stopni Celsjusza, gdzie są jony metali. Nie jest wymagająca, jeśli chodzi o podłoże biologiczne - mówi prof. Zajkowska.

Bakteria występuje w stawach, jeziorach, rzekach, wilgotnej glebie. Potrzebuje wilgoci, ale też ciepła. Może kolonizować systemy wodociągowe oraz urządzenia zawierające wodę, zwłaszcza jeśli pokryte są rdzą czy osadami wapiennymi.

UDSK. Wirusy atakują. Brakuje miejsc w szpitalu

Legionella jest zupełnie inna niż koronawirus, do zagrożenia którym zdążyliśmy się przyzwyczaić. Tu nie ma możliwości, by zarazić się poprzez kontakt z drugim człowiekiem.

Jak mówi prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku, by doszło do zakażenia, bakteria wymaga nośnika w postaci kropelek wody, aerozolu. - Zakazić się więc można nie pijąc, nie łowiąc ryby, tylko inhalując aerozol - mówi. I wyjaśnia, że niebezpieczne mogą być zakażone prysznice, urządzenia nawilżające powietrze, kurtyny wodne - legionella namnaża się zwłaszcza w urządzeniach mało używanych, gdzie znajduje się zastana woda. Prof. Zajkowska radzi też, by w domu, po dłuższej nieobecności, przed kąpielą spuścić trochę wody w prysznicu. Można też, by zapobiec kropelkowaniu, zdjąć z prysznicowej słuchawki sitko, które rozprasza wodę.

Nie chcą się szczepić, boją się szpitala... Wiele osób nadal wierzy w mity o COVID-19

Prof. Zajkowska mówi, że inspekcja sanitarna regularnie kontroluje tego typu urządzenia w miejscach publicznych, np. szpitalach czy hotelach.

- Legionella jest w wodzie, jednak jej obecność nie może przekroczyć ustalonych norm, gdzie nie zagraża osobom zarówno zdrowym, jak i tym o obniżonej odporności.

Dlatego tak niebezpieczna była sytuacja sprzed 10 lat, gdy w kilku białostockich szpitalach wykryto tę bakterię. Teraz jednak - na szczęście - wydaje się, że wszystko jest w porządku.

- Na razie nie mamy żadnych symptomów zagrożeń - mówi prof. Jan Kochanowicz, dyrektor Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w Białymstoku. I zapewnia, że szpital ciągle trzyma się rutynowych procedur zabezpieczających przed ewentualnym zakażeniem. - Ciągle zresztą panuje u nas rygor podwyższonego zagrożenia epidemiologicznego związanego z COVID-19. Pewne nawyki, standardy, w szpitalu wciąż funkcjonują - dodaje.

Podobnie jest w innych placówkach.

- Sanepid robi nam sukcesywnie testy wody: zarówno w ujęciach głębinowych, jak i na poszczególnych oddziałach - dodaje jeszcze Adam Szałanda, dyrektor szpitala wojewódzkiego w Suwałkach. - A w przypadku zagrożenia, mamy wypracowane specjalne procedury, zarówno jeśli chodzi o leczenie pacjentów, jak i zmianę ujęcia wody.

Jak mówi, by pozbyć się legionelli z poszczególnych ujęć wody, wystarczy... je podgrzać. Bo okazuje się, że legionella nie lubi zbyt wysokiej temperatury.

To podkreśla również Krzysztof Kita, rzecznik Wodociągów Białostockich:

Bakterie legionelli mogą wystąpić tylko w ciepłej wodzie użytkowej. Wodociągi Białostockie Sp. z o.o. uzdatnia i dostarcza odbiorcom wyłącznie wodę zimną - siecią wodociągową, do wodomierza głównego. Przygotowanie i dostarczanie wody ciepłej leży całkowicie poza kompetencjami naszego przedsiębiorstwa - mówi.

Okazuje się, że wodę podgrzewa firma Enea. - Temperatura wody na wyjściu z węzła cieplnego ma ponad 50 stopni Celsjusza, poza tym jest to woda cyrkulacyjna. W takich warunkach legionella nie powinna się pojawić - wyjaśnia Maciej Piotrowski z zespołu prasowego firmy.

- Wciąż monitorujemy sytuację. Jesteśmy w kontakcie z sanepidem - podkreśla też Anna Idźkowska, rzeczniczka wojewody.