Baw się i luzuj z głową

Musicie pamiętać, że do różnych urazów głowy, kończyn czy kręgosłupa dochodzi, niestety, częściej w czasie wakacji. Nie tylko w wypadkach drogowych, ale też przy upadkach z wysokości, uprawianiu sportów, szalonych zabaw z kolegami na deskorolkach, rowerach, motocyklach czy skokach na głowę do wody o nieznanej głębokości.

URAZY KRĘGOSŁUPA

- najczęściej złamania - bardzo często powodują uszkodzenie rdzenia kręgowego. Stopień uszkodzenia jak również jego umiejscowienie decydują o stanie chorego i jego późniejszej sprawności. Takim wypadkom ulegają najczęściej osoby młode, przeważnie mężczyźni, w wieku 16-30 lat (ponad 56 proc. wszystkich urazów kręgosłupa). Uszkodzenie w odcinku piersiowym i lędźwiowym powoduje niedowład (osłabienie ruchów) lub porażenie (całkowity brak ruchów) kończyn dolnych. Najpoważniejsze następstwa niesie uszkodzenie w odcinku szyjnym - niedowład lub porażenie wszystkich kończyn.

NAJWIĘCEJ W WYPADKACH

Z ratownikiem najbezpieczniej

Wiesław Chroszucha, wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w Białymstoku: - Najbezpieczniej kąpać się w miejscu strzeżonym, gdzie są ratownicy. Jak pracuję w WOPR prawie 30 lat, nie było wypadku utonięcia z winy ratownika. Oczywiście, także wiele miejsc niestrzeżonych nadaje się do kąpieli. Tam, gdzie dno opada łagodnie, gdzie nie ma gwałtownych uskoków, możemy się kąpać pod warunkiem, że zawsze korzystamy z wody rozsądnie. A więc:
l uwzględniajmy nasze umiejętności pływackie, ale bez ryzyka i brawury, bez przeceniania własnych sił i możliwości;
l nie kąpmy się samotnie; niech będą w pobliżu inne osoby, które w razie potrzeby podadzą nam jakiś pływający przedmiot (gumowe koło, piłkę, wiosło czy nawet długą gałąź). Warto mieć taki przedmiot pod ręką;
l pływajmy zawsze wzdłuż brzegu, aby w każdej chwili móc łatwo przybić do brzegu.
l rodzice powinni zawsze obserwować swoje dzieci, także na plaży strzeżonej. Ratownik nie jest w stanie wszystkiego zauważyć, zwłaszcza przy dużej liczbie kąpiących się.
Szczególnie chciałbym przestrzec na wakacje ludzi młodych:
l Bezwzględnie nie kąpcie się na gliniankach, w wyrobiskach, stawach (np. w Ogrodniczkach czy Księżynie). Są szczególnie zdradliwe: gwałtowne różnice temperatury (woda ciepła na powierzchni i lodowata już pół metra głębiej, gwałtownie urywające się dno - za płycizną nawet kilkudziesięciometrowa głębia). l Nie wchodźcie do wody po wypiciu alkoholu (nawet piwa) oraz obfitym posiłku (co najmniej przez godzinę), a także gdy jesteście zmęczeni i osłabieni np. po chorobie, nieprzespanej nocy, w czasie miesiączki. Alkohol obniża zdolności samooceny swoich sił, a osłabienie powoduje, że w czasie pływania jesteście mniej sprawni.

To właśnie w wypadkach drogowych powstaje największe ryzyko uszkodzenia kręgosłupa w każdym odcinku, a zwłaszcza szyjnym i lędźwiowym oraz poważnych obrażeń narządów wewnętrznych (np. płuc, śledziony, wątroby), złamania kończyn i innych obrażeń. Wystarczy sięgnąć do policyjnych statystyk, poczytać w gazetach. Wiele osób ginie, wiele nieodwracalnie traci zdrowie, zostaje inwalidami.

ZMNIEJSZYSZ RYZYKO URAZU przestrzegając kilku podstawowych zasad:
l Zapinaj pasy - zawsze, niezależnie czy siedzisz na przednich czy tylnych fotelach samochodu;
l Zagłówki powinny być na odpowiedniej wysokości - zawsze sięgać do szczytu głowy;
l Małe dzieci sadzamy na tylnych siedzeniach, tylko w specjalnych fotelikach, zapięte pasami;
l Nie kładź żadnych cięższych przedmiotów na półce za tylnymi siedzeniami. Przy gwałtownym hamowaniu mogą nas uderzyć i spowodować uraz. W samochodach "combi" konieczne są ochronne siatki pomiędzy tylnymi fotelami a bagażnikiem;
l Kieruj pojazdem tylko na trzeźwo, prowadząc uważnie i zgodnie z przepisami, bez nadmiernej prędkości.

SKOKI NA GŁÓWKĘ

Najbardziej niebezpieczne urazy powstają w wyniku skoku do wody na głowę. Dochodzi wtedy do złamania kręgosłupa szyjnego i uszkodzenia rdzenia. A to oznacza zwykle nieodwracalne porażeniem rąk i nóg. Człowiek staje się jak "roślinka", leży w bezruchu, zdany wyłącznie na innych. Wystarczy chwilka braku rozwagi, która całkowicie odmienia życie. Koniec pięknej młodości, ambitnych planów, marzeń...

NIE RYZYKUJ W czasie zabaw i kąpieli w wodzie zachowuj się rozważnie, to znaczy:
l Nigdy nie skacz do nieznanej wody, choćby koledzy nie wiem jak namawiali;
l Nigdy nie skacz do płytkiej wody;
l Nigdy nie skacz do wody, w której dawno nie byłeś - zwłaszcza w rzekach, tam gdzie było głęboko w ubiegłym sezonie, może być teraz płytko. Prąd wody wypłukuje nabrzeża, ukształtowanie dna się zmienia. Najpierw zbadaj głębokość i dno, czy nie ma uskoków skalnych, konarów drzew, kamieni itp.
l Nigdy nie kąp się po wypiciu alkoholu - wówczas łatwo ponosi nas brawura, chęć popisania się przed kolegami, dziewczynami. Zrezygnuj - nie warto!

NA ROWERACH I ROLKACH

To wspaniała zabawa, ruch i zdrowie, ale równocześnie i niemałe ryzyko urazu. Będziesz o wiele bezpieczniejszy, gdy:
l na rowerze obowiązkowo będziesz jeździć w kasku i przestrzegać zasad bezpieczeństwa na drodze: nie zachowuj się ryzykownie (np. jazda środkiem ulicy między dwoma pasami), nie wykonuj niebezpiecznych manewrów (np. gwałtowne skręty, ściganie się z samochodami), trzymaj się prawej strony jezdni; w grupie jedź jeden za drugim, a nie obok siebie. Jeśli są wyznaczone ścieżki rowerowe, korzystaj tylko z nich.
l na rolkach - zawsze używaj kasku i specjalnych ochraniaczy (dostępne w sklepach) na kolana, łokcie i ręce. Zmniejszysz w ten sposób ryzyko poważnych urazów, potłuczeń, otarć. Nie jeździj tam, gdzie jest ruch kołowy.