Aby nauka nie poszła w las. Poradnik dla rodziców

Konkurs

W naszym konkursie stypendialnym mogą wziąć udział uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych z województwa podlaskiego.

Nagrodą jest stypendium w kwocie 100 zł miesięcznie - wypłacane przez cały rok szkolny 2013/2014. Aby je otrzymać, zainteresowani powinni samodzielnie wykonać prezentację w dowolnej formie (pisemnej, plastycznej, multimedialnej), w której pochwalą się swoimi pasjami, zainteresowaniami, hobby oraz uzasadnią, jak stypendium pomoże pasje rozwijać.

Prace można wysyłać mailowo na adres: [email protected] (nadając tytuł: Moje pasje) lub pocztą tradycyjną na adres: św. Mikołaja 1, 15-419 Białystok (z dopiskiem "Moje pasje"). Do pracy należy dołączyć dane: imię i nazwisko autora, adres zamieszkania, datę urodzenia, telefon kontaktowy, nazwę i adres szkoły oraz klasę, do której uczestnik uczęszcza i telefon kontaktowy do rodziców/opiekunów.

Prace należy wysłać do 18 listopada, do godziny 15. Laureatów poznamy 6 grudnia. Na łamach "Kuriera Porannego" i "Gazety Współczesnej" publikujemy listę zwycięzców.

Nagrodzimy uczestników w trzech kategoriach: uczniowie szkół podstawowych, uczniowie gimnazjów, uczniowie szkół ponadgimnazjalnych (zawodówek, techników, liceów).

Ucz się ucz, bo nauka to potęgi klucz. Tym stwierdzeniem czasem dorośli próbują motywować dzieci do uczenia się. Myślą, że w dziecięcych głowach pojawi się żądza tej "potęgi", że rozumieją one związek pomiędzy uczeniem się rozwiązywania równań z jedną niewiadomą a osiągnięciem sukcesu.

Rodzice i nauczyciele nieraz dzieciom tłumaczą: nauczysz się, dostaniesz dobre oceny, pójdziesz do dobrej szkoły, skończysz dobre studia, dostaniesz dobrą pracę (jaka by ona nie była). Poprzez takie wyjaśnienia chcą młodym ludziom pokazać sens uczenia się. Dzieci ze znudzonymi minami wysłuchują tych słów i jak im się nie chciało uczyć, to nie chce dalej.

Dlaczego? Bo mogą usłyszeć gdzie indziej, że tak to już nie działa. Może w czasach kiedy niewiele osób zdobywało maturę i kończyło studia miało to sens. Teraz, gdy wśród bezrobotnych jest tak wiele osób z wyższym wykształceniem założenie związku "wystarczy, że będziesz miał wykształcenie, a odniesiesz sukces na rynku pracy" jest trudne do obrony. Zresztą sami dorośli też tak w duchu myślą, tylko czasem nie wypada im powiedzieć tego przy dziecku.

Drugą przyczyną ograniczonej efektywności motywacyjnej mówienia o związkach pomiędzy uczeniem się przyrody w szkole podstawowej, a powodzeniem w dorosłym życiu jest to, że dla dzieci "dorosłe życie" to tak odległa perspektywa, jak loty na Marsa. W głowie przeciętnego nastolatka najdalszy horyzont czasowy to najbliższy piątek. Więc przeznaczanie czasu na naukę dzisiaj, aby (może) odnieść sukces za kilka - kilkanaście lat - jest dla wielu młodych ludzi marnotrawstwem. Będą się uczyć z zaangażowaniem, jeśli dostrzegą tego sens. Sens ważny dla nich tu i teraz, a nie w odległej przyszłości.

Więc jaki to może być sens? Dla każdego z młodych ludzi może to być coś innego. Może ktoś będzie się uczyć i dostawać dobre stopnie, bo chce znaleźć się w tej samej klasie co jego, mający dobre oceny, przyjaciele.

Ktoś inny może się uczyć, bo dowiaduje się czegoś ciekawego. Nadal przecież są tacy młodzi ludzie, którzy interesują się historią, biologią czy fizyką. Sens w uczeniu się może wynikać z dostrzegania użyteczności opanowywanej wiedzy i umiejętności już teraz, a nie w przyszłości.

Dzieci nie trzeba zachęcać do uczenia się posługiwania smartfonami, skype'em itd. Biegle posługują się tymi urządzeniami, bo widzą tego sens - bycie w kontakcie z rówieśnikami. Niektórzy uczą się, by dzięki temu poczuć swoją wartość w grupie.

Sens w solidnym przygotowaniu się do klasówki może wynikać też z tego, że nie trzeba będzie tracić więcej czasu na ponowne uczenie się do poprawki (i będzie można przeznaczyć na planowanie najbliższej imprezy). Oczywiście będą i tacy, którzy mimo specyfiki swojego 12-letniego umysłu będą myśleli o sukcesie w dorosłym życiu na miarę twórców Google'a. Dla nich słowa "Ucz się ucz, bo nauka to potęgi klucz" będą opisem rzeczywistości.

Jak dowiedzieć się, jaki nasze dziecko mogłoby dostrzec sens w uczeniu się? Co jest ważne dla niego? Po prostu zapytać. Dlaczego czasem warto się uczyć? Co możesz uzyskać, jeśli się nauczysz? Dlaczego może to być dla ciebie ważne? A potem z szacunkiem do młodego człowieka wysłuchać jego odpowiedzi. Dopytać, gdy sam do końca nie rozumie tego, o czym powiedział. Dać czas na przemyślenie.

Taka rozmowa wymaga czasu i cierpliwości. Ma jednak sens - dziecko ma okazję podać własne wyjaśnienia, dlaczego warto się uczyć. W przyszłości, angażując się w życiowe wyzwania, też będzie szukało i potrafiło dostrzec w nich sens - a wówczas spełnianie marzeń stanie się dużo łatwiejsze.