Ustna matura 2023. MEiN i CKE ogłosiły zmiany: matura będzie łatwiejsza. Mniej pytań na ustnym egzaminie dojrzałości z języka polskiego

Wymagania na maturalnym egzaminie ustnym będą łagodniejsze W trakcie konferencji, która odbyła się 1 marca 2023 roku, minister edukacji oraz szef CKE przedstawili szczegóły dotyczące zmian na tegorocznej maturze. Będzie mniej zadań na egzaminie ustnym - ich lista została opublikowana na stronie CKE.

- Spotkaliśmy się z nauczycielami, z metodykami (...) i oni wszyscy wskazali, że zasadne było by zmniejszenie liczby zadań jawnych. Nauczyciele, którzy pracowali z nami wskazywali, które zadania należałoby usunąć. Sugerowali, by zadań zostało 110, i tyle zostało - powiedział podczas konferencji 1 marca 2023 Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, Marcin Smolik.

- Przyjęto jeden zasadniczy klucz: nie ma sytuacji, w której zniknęłaby którakolwiek lektura obowiązkowa wskazana w wymaganiach egzaminacyjnych, czyli wszystkie lektury, niezależnie czy omawiane w całości, czy we fragmentach, pozostały. Natomiast nauczyciele, z którymi współpracowaliśmy wskazali taką konieczność, że lektury omawiane we fragmentach, biorąc pod uwagę różnorodność tych fragmentów, które są omawiane na lekcjach, w przypadku tych lektur pozostał jeden temat. W przypadku pozostałych lektur zależy to od jej doniosłości i ważności - wyjaśnił Smolik.

Zdaniem dyrektora CKE, ci maturzyści, którzy przygotowali się do pytań jawnych, jakie ostatecznie nie znalazły się na liście, nie stracili na tym.

- To wszystko im się przyda i w części pisemnej egzaminu i w części ustnej do kontekstów. To nie jest stracony wysiłek, jeśli taki wysiłek został podjęty - zaznaczył.

– W związku z tym, że tegoroczni maturzyści na początku swoich doświadczeń w liceum, mieli nauczanie zdalne związane z pandemią koronawirusa, dlatego tegoroczny egzamin maturalny odbywa się na bazie wymagań egzaminacyjnych, a nie podstawy programowej. To wymogi obniżone średnio o 20-25 proc. – mówił minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek pod koniec stycznia.

Sprawdź, co się zmieni, a co nie w nowej formule matury!

Szef resortu edukacji przypomniał też, że matura na poziomie rozszerzonym nie ma wymaganego, minimalnego progu 30 proc. – zatem, aby ją zdać, wystarczy do niej podejść.

– W tym roku wracamy do egzaminu ustnego i od tego odejścia nie ma. W ubiegłym roku rezygnacja w egzaminów ustnych wynikała tylko z powodów sanitarnych – argumentował minister, przypominając, że egzaminy ustne towarzyszyły maturze od lat i nie budziły żadnych negatywnych emocji wśród zdających. – Przypominam, że egzamin ustny nie podlega ocenie egzaminatorów CKE, ale nauczycieli prowadzących przedmioty. Po maturach próbnych widzimy, że młodzież jest do egzaminu dobrze przygotowana.

O zmianach w formule matury 2023 mówił też Marcin Smolik, szef CKE.

– Na poziomie poszczególnych arkuszy zostały wprowadzone dostosowania, które uwzględniają to, co działo się w nauczaniu zdalnym. Oprócz ograniczenia wymagań, wprowadzono też korekty w katalogu lektur obowiązkowych. Nie uległ zmianie czas, to miało być i pozostaje 240 minut. Zmniejszona została także liczba zadań. Plany były takie, że maturzysta będzie musiał napisać wypracowanie na 400 słów i odwołać się do lektury wskazanej w arkuszu. To zostało zawieszone, maturzysta będzie musiał napisać krótszą pracę, bo na 300 słów. Będzie mógł odwołać się również do dowolnej, wybranej przez siebie lektury – podkreślił dyrektor Smolik.

Podczas konferencji prasowej padło pytanie o losy petycji, która skierowana została do ministerstwa i CKE przez polonistów, a dotyczyła odwołania egzaminów ustnych podczas tegorocznej matury.

– Otrzymaliśmy petycję i przygotowujemy obszerną odpowiedź. Jej autorzy skupili się na wyrwanych elementach, które mogą się podobać mniej lub bardziej. Tymczasem na egzamin trzeba popatrzeć całościowo. To nie jest tylko wypracowanie. On składa się z trzech części i dzięki temu maturzysta ma możliwość wykazania się. Nie ma już sytuacji, że maturzyście, któremu powinie się noga przy wypracowaniu, automatycznie nie zdaje całego egzaminu – przekonywał szef Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

Marcin Smolik dodał też, że na egzamin maturalny nie można patrzeć przez pryzmat „kilku wyrwanych z kontekstu kryteriów”. 

- Wyniki diagnozy pokazują, że maturzyści nie mają problemu, żeby odwołać się do wybranej przez nich lektury obowiązkowej. My rozumiemy obawy. Natomiast nie ma możliwości zmiany kryteriów na podstawie emocji czy strachu – argumentował Marcin Smolik, dyrektor CKE. 

Do egzaminu dojrzałości w 2023 roku po raz pierwszy przystąpią do absolwenci czteroletniego liceum. Egzamin będzie przeprowadzany na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie obowiązującej podstawy programowej.

– Matura 2023 odbędzie się zarówno w części ustnej, jak i pisemnej. Jeżeli nic się nie zadzieje w kwestiach pandemicznych, to zostanie ona przeprowadzona w taki sposób, jak to zaplanowano – mówił jeszcze przed rozpoczęciem roku szkolnego 2022/2023 Marcin Smolik, dyrektor CKE.

Do matury 2023 przystępować będą osoby, które uczęszczały do 8-klasowej szkoły podstawowej, a następnie do 4-klasowego liceum, ale nie tylko oni. Oto osoby, które będą zdawały egzamin dojrzałości w nowej formule:

• Absolwenci 4-letniego liceum ogólnokształcącego,
• Absolwenci ponadpodstawowej szkoły średniej (sprzed 2005 roku),
• Osoby, które ukończyły szkołę średnią za granicą (bez uprawnień na studia).

Ważne daty związane z maturą 2023:

• Do 7 lutego 2023 roku należy złożyć ostateczną deklarację o przystąpienie do egzaminu i wyborze przedmiotu na poziomie rozszerzonym.
• Maj 2023 – matury w nowej formule.
• Lipiec 2023 – ogłoszenie wyników matur.
• Sierpień 2023 – poprawkowy egzamin maturalny.

Matura 2023 z języka polskiego na poziomie podstawowym będzie się różniła od matury 2022. Oto najważniejsze zmiany:

• czas na rozwiązanie zadań maturalnych będzie wynosił 240 minut (dotychczas wynosił on 170 minut),
• uczeń otrzyma dwa arkusze (dotychczas był tylko jeden),
• arkusz nr 1 to część testowa podzielona na zagadnienia o nazwie „Język polski w użyciu. Test” oraz „Test historycznoliteracki” (maksymalna liczba punktów za rozwiązanie tej części to 25)
• w arkuszu nr 2 uczniowie musieliby zmierzyć się z wypracowaniem, a więc stworzyć wypowiedź argumentacyjną, za którą mogą uzyskać 35 punktów.

Zmiany zajdą także na rozszerzonej maturze z języka polskiego. Dotychczas uczniowie mieli 180 minut, by stworzyć wypowiedź argumentacyjną lub dokonać interpretacji porównawczej dwóch tekstów literackich i za swoją pracę mogli uzyskać 40 punktów.

Na maturze 2023 czas zostanie zwiększony do 210 minut. Maksymalnie będzie można zdobyć 35 punktów. Uczniowie w tym czasie muszą napisać wypracowanie na jeden z dwóch tematów, odwołując się do elementów zawartych w poleceniu (np. lektury obowiązkowej, wybranego kontekstu, tekstów z dwóch różnych epok).

Matura ustna z języka polskiego w 2023 roku będzie wyglądała inaczej niż ta w formule 2015. Co się zmieni? Przede wszystkim dojdzie pula pytań jawnych.

Jak będzie wyglądała matura ustna z języka polskiego w 2023 roku?

1. Uczeń losuje zestaw egzaminacyjny składający się z dwóch zadań. Jedno z nich dotyczy lektury obowiązkowej (pytanie jawne) drugie innych tekstów kultury, zdający omawia je na podstawie tekstu np. ikonograficznego, literackiego czy językowego (pytanie niejawne).
2. Na przygotowanie się do odpowiedzi uczeń ma 15 minut. W tym czasie może stworzyć notatki i przypomnieć sobie najważniejsze zagadnienia, które będzie chciał omówić w trakcie swojej wypowiedzi.
3. Następnie na podstawie przygotowanych materiałów uczeń przez około 10 minut wygłasza wypowiedź monologową.
4. Na koniec zdający odpowiada na pytania egzaminatorów. Na tę część egzaminu przewidziano około 5 minut.

Egzamin ustny z języka polskiego 2023 trwa około 30 minut. Maksymalna liczba punktów, jaką może zdobyć, maturzysta, to 30. Na maturze ustnej z języka polskiego obowiązuje próg zdawalności i wynosi on 30 procent.

Nowością na maturze ustnej są jawne pytania. Lista tych zagadnień została zmniejszona 1 marca 2023 roku - nie będzie ich ponad 200, ale prawie połowę mniej.

Maturzysta będzie musiał zmierzyć się także z niejawnym pytaniem na maturze ustnej z języka polskiego. Zadanie będzie się składać z:

• polecenia (w formie twierdzenia lub pytania, zawierające zdanie z czasownikiem „omów” informujące, że w wypowiedzi należy odwołać się do załączonego do zadania tekstu, np. ikonicznego, językowego czy literackiego oraz innego wybranego utworu);
• tekstu literackiego, językowego lub ikonicznego, powiązanego z tematem wypowiedzi.

Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała pełny harmonogram matur 2023.

4 maja 2023 (czwartek):

• godz. 9.00 – język polski (poziom podstawowy),

5 maja 2023 (piątek):

• godz. 9.00 – język angielski (poziom podstawowy),
• godz. 14.00 – język francuski, język hiszpański, język rosyjski, język włoski, język niemiecki (poziom podstawowy).

8 maja 2023 (poniedziałek):

• godz. 9.00 – matematyka (poziom podstawowy),
• godz. 14.00 – język hiszpański (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny)

9 maja 2023 (wtorek):

• godz. 9.00 – język angielski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny),
• godz. 14.00 – filozofia (poziom rozszerzony).

10 maja 2023 (środa):

• godz. 9.00 – wiedza o społeczeństwie (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język niemiecki (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

11 maja 2023 (czwartek):

• godz. 9.00 – biologia (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język rosyjski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

12 maja 2023 (piątek):

• godz. 9.00 – matematyka (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język francuski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

15 maja 2023 (poniedziałek):

• godz. 9.00 – chemia (poziom rozszerzony),
• Godz. 14.00 – historia muzyki (poziom rozszerzony).

16 maja 2023 (wtorek):

• godz. 9.00 – geografia (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom podstawowy).

17 maja 2023 (środa):

• godz. 9.00 – język polski (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język mniejszości narodowych (poziom rozszerzony).

18 maja 2023 (czwartek):

• godz. 9.00 – historia (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język włoski (poziom rozszerzony; poziom dwujęzyczny).

19 maja 2023 (piątek):

• godz. 9.00 – fizyka (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – historia sztuki (poziom rozszerzony).

22 maja 2023 (poniedziałek):

• godz. 9.00 – informatyka (poziom rozszerzony),
• godz. 14.00 – język kaszubski, język łemkowski, język łaciński i kultura antyczna (poziom rozszerzony).

Przydatne linki, związane z maturą 2023, które warto przejrzeć:

1. Pokazowe arkusze maturalne znajdują się na stronie CKE.
2. Centralna Komisja Egzaminacyjna: materiały dodatkowe (część ustna egzaminu z języka polskiego, materiały informacyjno-szkoleniowe dla nauczycieli) – wkrótce w zakładce będzie pojawiało się więcej materiałów.
3. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie – omówienie formuły matur, zasady zdawania.
4. Jawne zadania egzaminacyjne w części ustnej matury 2023 z języka polskiego (lista).
5. Informatory o egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2022/2023 przygotowane przez CKE.