Swoje dane trzeba chronić

Zazwyczaj wiemy, jakie konsekwencje niesie z sobą zgubienie lub kradzież dokumentów, zwłaszcza dowodu osobistego lub paszportu. Zgłaszamy więc to szybko na policji oraz coraz częściej do bankowego systemu dokumentów zastrzeżonych. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że osoby niepowołane mogą wejść w posiadanie pełnego zestawu naszych danych osobowych. Dysponując naszym imieniem i nazwiskiem, datą urodzenia, numerem dowodu osobistego oraz numerem PESEL, mogą przejąć naszą tożsamość.

Podszywając się pod nas, mogą wyłudzić kredyt „chwi-lówkowy” czy zawrzeć umowę z firmą telekomunikacyjną. Skradziona tożsamość często służy też do wyłudzeń, np. zaciąganych na nasze konto innych zobowiązań: najem mieszkania,  umowy z operatorami sieci komórkowych itd. Im dłuższa jest lista dostępnych usług, tym większe jest pole do działania dla oszusta, który przejmie naszą tożsamość.

Skradziona tożsamość
Komplet danych, który ułatwia kradzież tożsamości, zawarty jest przede wszystkim w dowodzie osobistym. Poza kradzieżą samego dokumentu musimy więc chronić go przed okazją do skopiowania danych. Unikajmy więc kserowania dokumentów czy oddawania ich w cudze ręce poza naszą kontrolą, np. jako krótkoterminowy zastaw. Niszczmy też wszystkie dokumenty zawierające nasze dane osobowe.
Zachowajmy powściągliwość w udostępnianiu danych przez telefon. Jeśli dzwoni do nas faktycznie przedstawiciel banku, w celu weryfikacji naszej tożsamości nigdy nie poprosi o komplet danych osobowych. Pamiętajmy też, że procedura bankowa nie dopuszcza zmiany przez telefon czy serwis transakcyjny kluczowych danych osobowych. Za ich pomocą możemy zmienić adres korespondencyjny lub numer telefonu kontaktowego. Pozostałe dane, jak np. nowe nazwisko, musimy zgłosić w placówce banku.
Miejmy też na względzie, że złodzieje tożsamości coraz częściej do wyłudzeń danych osobowych wykorzystują portale spo­łecznościowe.

Zakładamy cyberrygle
W jeszcze bardziej wyrafinowany sposób działają cyber­prze­stępcy włamujący się po nasze dane przez internet lub aplikację mobilną. Podobnie jak w realu mogą to robić, by tylko okraść nas jednorazowo, ale też wejść w posiadanie naszej tożsamości dla bardziej złożonych oszustw lub przestępstw. Dlatego dla ochrony danych musimy „zaryglować się” w sieci. Tylko w ten sposób nie tylko sami półświadomie lub całkiem nieświadomie nie ujawnimy swoich danych, ale nie pozwolimy ich przejąć skrycie.

Podstawa to zabezpieczenie komputera czy telefonu przed używaniem przez niepowołane osoby (login, PIN) oraz ochrona jego oprogramowania: aktualizowanie systemu i oprogramowania, korzystanie z aktualnego programu antywirusowego. Następna fundamentalna zasada – kontaktowanie się z bankiem tylko z własnego komputera i wyłącznie przez jego główną stronę. Nie korzystajmy z linków, sprawdzajmy, czy strona jest autentyczna (symbol zamkniętej kłódki w adresie). Nie otwieramy podejrzanych e-maili. Wykonując przelew, wpisujemy numery konta ręcznie, nie korzystamy z linków, nie kopiujemy numerów (np. z elektronicznych faktur). Przed zatwierdzeniem operacji sprawdzamy, czy numer konta kontrahenta jest zgodny z wcześniej wpisanym.

Tomasz Nowak

Pamiętaj!

• Nie podawaj nieznanym osobom danych osobowych, zwłaszcza PESEL-u i numeru dowodu osobistego.
• Operacje bankowe przeprowadzaj tylko z własnego komputera i poprzez główną stronę banku.
• W razie zgubienia lub kradzieży dowodu zastrzeż go w banku.
• Nie dawaj swoich dokumentów w zastaw, np. kiedy wypożyczasz sprzęt sportowy.
• Niszcz korespondencję, na której są twoje dane osobowe czy tele­adre­sowe.

KONKURS BANKOMANII
Konkursy z atrakcyjnymi nagrodami oraz więcej informacji o bezpiecznej bankowości znajdziesz na portalu edukacyjnym:  www.bankomania.pkobp.pl
Masz pytania? Napisz na adres: [email protected]

fot. Anatol Chomicz

Chrońmy swoje dane osobowe. To bardzo ważne

Rozmowa z Anną Kmieć, kierownikiem zespołu bankowości osobistej w Oddziale 1 PKO Banku Polskiego w Białymstoku

W banku musimy podać swoje dane osobowe. Do czego one są potrzebne?
Jeśli klient chce cokolwiek załatwić w banku, jest proszony o dokument tożsamości, na podstawie którego pracownik dokonuje weryfikacji jego danych, które są zarejestrowane w systemie bankowym. Ta czynność jest niezbędna i przeprowadzana tylko i wyłącznie dla bezpieczeństwa naszych klientów.

Co zrobić, gdy zmieniamy adres zamieszkania, nazwisko, miejsce pracy? Czy aktualizacja danych w banku jest konieczna?
Bank zajmuje się finansami, a jest to ważna sfera życia każdego człowieka, dlatego warto, żeby klienci pamiętali, by zawiadomić bank, gdy zmieniają im się dane osobowe, adres, dokument tożsamości czy telefon. Jeżeli nie podamy nowego adresu, nie otrzymamy bardzo ważnej korespondencji z banku i z dużym prawdopodobieństwem trafi ona w niepowołane ręce. Jeżeli nie podamy aktualnego telefonu, to pracownik banku nie będzie mógł się szybko skontaktować z nami, np. w sytuacji, gdy na naszym koncie czy karcie pojawi się nietypowa transakcja budząca wątpliwości – np. duża kwota przelewu lub płatność kartą zrealizowana w egzotycznym kraju. A gdy nie zadbamy o wymianę nieaktualnego dokumentu tożsamości, to wtedy w banku nie załatwimy nic. Ostatnio mieliśmy taką sytuację: klientka nie miała aktualnego dowodu, nie posiadała paszportu, więc nie mogliśmy jej udzielić kredytu, którego bardzo szybko potrzebowała –_aż do momentu wyrobienia nowego dokumentu.

Czy bank o potwierdzenie danych osobowych może nas prosić również mejlowo?
Absolutnie nie. Weryfikacja danych osobowych następuje tylko w oddziale banku lub za pośrednictwem infolinii. Dlatego gdy klient otrzyma mejla z prośbą o podanie swoich danych osobowych lub z jakąś inną niepokojącą treścią, to powinien jak najszybciej zgłosić to do banku, ponieważ mogą to być działania cyber­oszustów, którzy chcą w ten sposób wyłudzić dane osobowe i użyć ich do przestępczych celów.

Komu i w jakich sytuacjach możemy podać nasze dane osobowe?
Powiem, komu nie wolno ich podawać. Na pewno komuś, kogo nie jesteśmy w stanie zweryfikować. Jeżeli nasz roz­mówca zadaje pytania, które budzą jakiekolwiek wątpliwości, to poprośmy o jego nazwisko i spróbujmy za chwilę sprawdzić jego tożsamość, kontaktując się z infolinią danej instytucji.

A jeśli pytanie dotyczy numeru naszej karty?
Numer karty potrzebny jest tylko nam, gdy dokonujemy zakupów przez internet. Wtedy podajemy numer karty, jak również trzycyfrowy numer CVV/CVC, który znajduje się na odwrocie. I w zasadzie nikomu innemu nie powinniśmy go udostępniać. Pracownik banku jest w posiadaniu tego numeru, dlatego nie będzie o niego pytał.

Dlaczego dostanie się naszych danych w niepowołane ręce może być takie groźne?
Bo w ich nielegalne posiadanie chcą wejść oszuści, którzy mogą je wykorzystać do założenia konta w banku na nasze nazwisko czy zaciągnięcia kredytu... Mogą też uszczuplić nasze oszczędności znajdujące się na rachunku bankowym. Dlatego powinniśmy być bardzo czujni i chronić swoją tożsamość.
Dlaczego konsultant, kiedy dzwoni z banku, najpierw prosi o potwierdzenie imienia i nazwiska, a dopiero potem mówi, o co chodzi?
Rzeczywiście, konsultant najpierw upewnia się, że rozmawia z odpowiednią osobą. Dlaczego to robimy? Bo nie wiemy, czy klient życzy sobie, żeby osoba, która odbiera podany przez niego telefon, wiedziała, że dzwoni pracownik banku. Dlatego pracownik banku dopiero wtedy, gdy jest pewny, że rozmawia z właściwą osobą, mówi, skąd dzwoni i czego ma dotyczyć ta rozmowa.

Rozmawiała Anna Domagalska

Źródło: Materiał informacyjny PKO Banku Polskiego