RCKiK w Białymstoku czeka na krwiodawców. Lato jest tu najpracowitszym okresem w roku

Rozpoczęły się wakacje. Lato to chyba najtrudniejszy czas dla centrów krwiodawstwa?

Tradycyjnie już lato jest dla nas najpracowitszym okresem w roku, ponieważ, z jednej strony, wzrasta zapotrzebowanie na krew i jej składniki, a z drugiej – jest to sezon, w którym większość naszych dawców wyjeżdża na urlopy, więc musimy włożyć więcej pracy w to, by pozyskać krew.

A jakiej grupy krwi najczęściej brakuje?

Najbardziej stresuje nas niedobór krwi grupy O, ponieważ pacjentowi z taką grupą nie można przetoczyć krwi innej grupy. Z kolei krew grupy O można przetaczać biorcom z inną grupą krwi, co czyni tę krew uniwersalną. Można ją bezpiecznie przetaczać w sytuacjach pilnych, gdy nie ma czasu na oznaczenie grupy krwi pacjenta. To właśnie sprawia, że ta krew jest stosowana częściej niż inne i z tego też powodu dawcy krwi grupy O są najczęściej zapraszani do naszego centrum i proszeni o donacje. Nadużywanie krwi grupy O przez lekarzy może prowadzić do niebezpiecznego wyczerpania jej zapasów i uniemożliwienia ratowania chorych z tą grupą. Stąd też apelujemy, by jak najszybciej oznaczać grupę krwi pacjentom, co pozwoli ograniczyć zużycie krwi grupy O tylko do niezbędnych przypadków, w których jest ona niezastąpiona.

Z kolei krwi grupy AB chyba nigdy nie brakuje?

Krew grupy AB jest najrzadziej występującą w naszej populacji, więc jej zużycie jest najmniejsze, a dodatkowo pacjent z tą grupą może otrzymać przetoczenie krwi każdej innej grupy. To sprawia, że w naszym magazynie często ilość krwi tej grupy jest duża i z obawy przed jej przeterminowaniem prosimy okresowo dawców o oddawanie osocza.

Czy to prawda, że Podlasie ma najlepszych dawców w Polsce? Krew Podlasian ponoć często wspomaga mieszkańców innych województw?

Tak, to prawda. Krwiodawcy z województwa podlaskiego oddają najwięcej krwi w przeliczeniu na jednego mieszkańca regionu. Jest to znacznie więcej niż średnia dla naszego kraju i średnia w Unii Europejskiej. W związku z tym naszym pacjentom krwi nie brakuje. Jesteśmy z naszych dawców bardzo dumni i chwalimy się nimi w całej Polsce. Inne regionalne centra krwiodawstwa to wiedzą i czasami zwracają się do nas o wsparcie. Jak tylko dysponujemy nadwyżką, to solidarnie dzielimy się tym, co mamy w magazynie. Najczęściej krew z Podlasia transportowana jest do Warszawy i Katowic.

Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Białymstoku to nie tylko miejsce na oddanie krwi. Można tu się też zapisać do rejestru dawców szpiku. Dużo osób z tego skorzystało?

W ramach naszego Centrum działa Ośrodek Dawców Szpiku. Zapisało się do niego już około 40 tysięcy osób. Od początku istnienia tej placówki szpik lub komórki krwiotwórcze z krwi obwodowej oddało ponad sto osób. Listy od szczęśliwych biorców szpiku lub ich rodzin, które za naszym pośrednictwem są przekazywane dawcom, są bardzo wzruszające. Pokazują, jak piękna jest idea ratowania życia i zdrowia nie tylko poprzez oddanie krwi, ale także przez podzielenie się komórkami krwiotwórczymi szpiku kostnego.

Białostockie centrum krwiodawstwa było niedawno remontowane. Co się zmieniło?

Większość zaplanowanych prac remontowych została już wykonana. Powiększona została poczekalnia dawców przed laboratorium i gabinetami lekarskimi, powiększona została też sala pobrań i towarzysząca jej poczekalnia dawców. Przybyły dodatkowe stanowisko rejestracji dawców i dodatkowy gabinet lekarski. Zmienił się także wystrój tych pomieszczeń i mam nadzieję, że teraz jeszcze bardziej podoba się dawcom. Gruntownie zmodernizowaliśmy też system kolejkowy, tak, by dawcy nie musieli stać przed drzwiami i aby byli informowani o zbliżającej się wizycie w każdym miejscu strefy dawców. Na ukończeniu jest przygotowanie pomieszczeń pod nowe urządzenie do napromieniowywania składników krwi oraz modernizacja pracowni badających próbki dawców. Czekamy jeszcze na rozpoczęcie instalacji poczty pneumatycznej oraz nowoczesnego, w pełni automatycznego systemu do przechowywania archiwalnych próbek krwi dawców.

Podobno szukacie pielęgniarek. Rozbudowujecie zespół czy chodzi tu raczej o jakieś braki kadrowe?

W związku z powiększeniem sali pobierania krwi oraz zwiększeniem liczby stanowisk do pobierania wskazane jest zwiększenie liczby pielęgniarek, tak, by wszystkie stanowiska były obsługiwane i dawca nie czekał na donację dłużej niż to jest bezwzględnie konieczne.

Czy w najbliższym czasie planujecie jakieś akcje promujące krwiodawstwo? Krwiobus ruszy w region?

Nasz mobilny punkt poboru krwi jest cały czas w trasie. Harmonogram dostępny jest na naszej stronie internetowej www.rckik.bialystok.pl. W najbliższą sobotę krwiobus odwiedzi: Jedwabne (MGOK) i Centrum Handlowe Atrium Biała, zaś w niedzielę: Choroszcz, Wyszonki Kościelne (OSP), Jabłonkę Kościelną (szkoła), Boćki (GOK). W kolejnych tygodniach planowane są akcje we współpracy z Klubem Jagiellonia, Stowarzyszeniem Naszpikowani, Komendą Wojewódzką Policji oraz Kurierem Porannym i Viking Pointem. Akcje organizowane w ramach ogólnopolskiej kampanii (zaplanowanej na lata 2021-2026) w tym roku przebiegają pod hasłem: „Bo tętni w nas dobro”. Motywem graficznym kampanii jest znana już czerwona nitka, która tym razem, dzięki sercu, przekształca się w zapis EKG. Motyw towarzyszy różnym dawcom i biorcom, pokazując łączące ich więzi.

Ciągle musimy liczyć na dawców, bo jeszcze nie potrafimy wyprodukować krwi w laboratoriach. Jak pan myśli, kiedy uda nam się stworzyć sztuczną krew?

Próby wytworzenia sztucznej krwi w laboratoriach trwają już od wielu lat. Niektóre efekty tych działań wydają się obiecujące, ale na razie tylko w mikroskali laboratorium. Nie wydaje mi się, żeby w najbliższych latach została opracowana technologia pozwalająca na wytworzenie takiej ilości krwinek czerwonych, która mogłaby zastąpić krwinki czerwone pobierane od dawców. Daje mi to nadzieję, że nie będę musiał zmieniać pracy do emerytury.