Kopna Góra: Powstańcy Listopadowi byli dobijani. Trwają badania szkieletów. (wideo)

(fot. Marta Gawina/MoDo)

Badania antropologiczne to kolejny krok do odtwarzania wydarzeń z 7 lipca 1831 roku pod Sokołdą.

Od tygodnia przeprowadza je dr Iwona Ptaszyńska, Zakładu Medycyny Sądowej UMB. Przebadała już ok. 20 ze 46 szkieletów.

- Mogę stwierdzić, że byli to młodzi mężczyźni w wieku 20 - 30 lat. Wzrost przeważnie średni. Na pewno nie zmarli śmiercią naturalną. Na szkieletach stwierdziłam ślady po obrażeniach. Te dotyczyły głównie czaszek. To uszkodzenia zadane narzędziami twardymi, tępymi, gdzieniegdzie charakterystycznego kształtu na przykład okrągłego, być może pochodzącego od kolby, karabinu. Na jednej z łopatek stwierdziłam okrągły otwór, który może być raną wlotową pochodzącą od kuli. Na niektórych czaszkach stwierdziłam rysy pokryte zaschniętą, spływającą krwią - mówi dr Iwona Ptaszyńska.

Przypomina jednocześnie, że oficjalne przyczyny zgonu zostaną podane po przebadaniu wszystkich szkieletów i przeanalizowaniu materiałów.

- Pewne realia epoki można z tych szczątków wyczytać. Można dowiedzieć się, co się tu działo w 1831 roku, co ci ludzie przeszli - dodaje Krzysztof Łaziuk z Nadleśnictwa Supraśl.

- Źródło, które mówi o bitwie pod Sokołdą stwierdza, że powstańcy zostali potopieni w rzece. Tymczasem już wstępne wyniki badań antropologicznych wskazują, ze nasi powstańcy byli dobijani - dodaje burmistrz Supraśla i historyk Radosław Dobrowolski.

Zapewnia, że trwają już prace nad przygotowaniem Mauzoleum Powstańców
Listopadowych w Kopnej Górze.

- Byliśmy u pana ministra Andrzej Kunerta. Mamy zadeklarowaną od niego dotację w wysokości sto tysięcy zł. Jako gmina wydaliśmy decyzję lokalizacyjną i przystąpiliśmy już do wyłonienia architekta, którzy przygotuje projekt - dodaje Radosław Dobrowolski.

Pomoc finansową zadeklarował też urząd wojewódzki. Ogólnonarodowa uroczystość upamiętniająca Powstańców zaplanowana jest na lipiec.
Wszystko zaczęło się od przekazu historycznego księdza Andruszkiewicza. To w nim przedstawiciele Collegium Suprasliense przeczytali, że w Kopnej Górze poległo pięćdziesięciu sześciu powstańców. I gdzieś w pobliżu powinna znajdować ich mogiła.

Jej poszukiwania trwały trzy lata. Ekshumacja powstańców zaczęła się w październiku ubiegłego roku. Archeolodzy odnaleźli ich szczątki w przydrożnym rowie niedaleko Kopnej Góry. Były porozrzucane i leżały jedne na drugich. Historycy przez kilka miesięcy kompletowali poszczególne ciała.

W godne upamiętnienie Powstańców zaangażowały się Lasy Państwowe.

Więcej przeczytasz w poniedziałek w papierowym wydaniu "Kuriera Porannego".