Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej oraz rocznica drugiej masowej deportacji Polaków na Sybir. Uroczystości w Białymstoku

Nie myślimy tylko o tym, co zdarzyło się w samym Katyniu, ale o wszystkich miejscach, gdzie dokonywano kaźni Polaków - w szczególności żołnierzy Wojska Polskiego, funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Korpusu Ochrony Pogranicza, Straży Więziennej i wielu innych osób, które uznawane były za zagrożenie dla systemu bolszewickiego - mówił podczas uroczystości wojewoda Bohdan Paszkowski.

Dodał, że hołd ofiarom i ich rodzinom powinien nas jednoczyć.

- Bo dziś musimy nadrobić lata, kiedy o tych zbrodniach się nie mówiło - podkreślał wojewoda.

Pierwsze informacje o masowych grobach polskich oficerów zgładzonych przez Sowietów zostały opublikowane 13 kwietnia 1943 r. przez hitlerowskie władze. To dlatego właśnie ten dzień został ogłoszony przez Sejm RP w 2007 r. Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

13 kwietnia 1940 r. to również data drugiej masowej deportacji polskich obywateli w głąb ZSRR. Objęła ona urzędników państwowych, policjantów, nauczycieli, działaczy politycznych i przedstawicieli ziemiaństwa. W ramach tej akcji do północnego Kazachstanu wywieziono ok. 61 tys. osób, przede wszystkim rodziny represjonowanych wcześniej osób. Dlatego szacuje się, że w tej grupie było ok. 80% kobiet i dzieci, także rodziny oficerów zamordowanych w Katyniu.

W hołdzie ofiarom wywózek z lat 1940-1941, pół godziny przed uroczystościami przy Pomniku Katyńskim, złożone zostały kwiaty przed Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka przy kościele pw. Ducha Świętego przy ulicy Sybiraków. Z inicjatywy białostockiego oddziału Związku Sybiraków zawisła tablica upamiętniająca cztery zsyłki Polaków na Sybir dokonane przez NKWD, którą poświęcono podczas uroczystości.

Ogółem cztery wielkie deportacje obywateli II RP z terenów zajętych przez Związek Sowiecki objęły kilkaset tysięcy osób. Wiele z nich nigdy nie wróciło do kraju.