Czytam, więc wiem - o kampanii społecznej

Dodatek "Wiem"

Specjalny dodatek dla szkół będzie się ukazywał co tydzień, w każdy wtorek. Najnowszego numeru szukajcie w "Gazecie Współczesnej" i "Kurierze Porannym" 11 września.

Jednocześnie zachęcamy Was do kontaktu. Dzielcie się swoimi opiniami czy wątpliwościami. Dzwońcie pod nr tel. 85 748 74 25 lub przyślijcie wiadomość na adres: [email protected].

Szkoła to instytucja o pierwszorzędnym znaczeniu dla kształtowania postaw lekturowych - uważa dr Roman Chymkowski, kierownik Pracowni Badań Czytelniczych w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Biblioteka z kolei pełni najważniejszą rolę w upowszechnianiu dostępu do książki.

Z przeprowadzonych przez BN i TNS OBOP ogólnopolskich badań wynika, że z czytelnictwem nie jest u nas dobrze. Problem dotyczy także woj. podlaskiego i innych wschodnich województw. Nie mamy powodów do dumy, jeśli aż 49 proc. badanych z naszego regionu przyznało, że w ciągu ostatniego miesiąca nie przeczytało ani jednego tekstu dłuższego niż trzy strony maszynopisu. Z czytaniem książek jest zaś jeszcze gorzej. W ciągu ostatniego roku nie miało jej w ręku aż 60 proc. respondentów.

Badania nie są optymistyczne, ale z tym problemem trzeba i można walczyć. Naszym pomysłem jest kampania społeczna "Czytam, więc wiem", którą prowadzą wspólnie "Gazeta Współczesna" i "Kurier Poranny". Skierowana jest ona do szkół - podstawowych, gimnazjów, liceów, techników, zawodówek, publicznych szkół policealnych, jak też przedsiębiorców. Każda placówka otrzyma od nas bezpłatnie pakiet prenumeraty, który składać się będzie z papierowych i elektronicznych wydań obu dzienników. Specjalnie dla Was przygotowaliśmy także dodatek "Wiem", w którym przeczytacie, co ciekawego dzieje się w świecie nauki. Na jego łamach będziemy prezentować najciekawsze przedsięwzięcia szkół, służące promocji czytelnictwa, ale też rozwijaniu wiedzy i zainteresowań uczniów. Mogą to być koła naukowe czy akcje na rzecz środowiska lokalnego.

Ze wspomnianych badań czytelnictwa wynika ponadto, jak ważną rolę pełni szkoła.

- To w szkole wpajane są uczniom elementarne kompetencje czytelnicze, jak też - pozostające nieraz na całe życie - hierarchie dzieł literackich czy autorów - uważa dr Roman Chymkowski.

Szkoła wymaga od ucznia czytania i sprawdza, czy on się z tego wywiązuje. Rezygnacja z tego mogłaby przynieść bardzo groźne konsekwencje.

- Nawyk czytania stałby się już tylko jednym z elementów elitarnego stylu życia tak, jak np. picie starego wina - dowodzi dr Chymkowski. - Od najdawniejszych lat człowiek gromadzi wiedzę w postaci tekstów. Chodzi tu o taki rodzaj wiedzy, której nie da się sprowadzić do szeregu jednoznacznych informacji. Dlatego czytanie literatury pięknej nie jest rodzajem rozrywki. Zapewne nikogo to nie uczyniło inżynierem. Jednak w świecie, w którym tak ważna jest otwartość na to, co inne, rozumienie obcego nam świata, zapisanego w tekście literackim, to krok do rozumienia innych ludzi. Jeśli nie będziemy rozumieli innych, ani siebie nawzajem, nikt nie zechce nas zrozumieć.

Rozpoczynamy kampanię społeczną "Czytam, więc wiem". Kierujemy ją do Was - dyrektorów szkół, nauczycieli, a zwłaszcza do uczniów. Celem akcji jest promocja czytelnictwa, a co za tym idzie wiedzy. To wiedza jest największym potencjałem. Zapraszamy Was do aktywnego udziału w akcji. Dzielcie się swoimi pomysłami i osiągnięciami.
Miłej lektury!

Piotr Wąsikowski, redaktor naczelny "Kuriera Porannego"

Bardzo ważną rolę w tworzeniu nawyku czytania mają również biblioteki - zarówno szkolne, jak i publiczne. Z badań wynika bowiem, że to one najczęściej są źródłem, z którego bierzemy książki. Przestały one być tylko miejscem, gdzie stoją rzędy regałów z tomami. To w wielu przypadkach zasługa stowarzyszeń i fundacji, które prowadzą programy propagujące czytelnictwo. Dzięki dofinansowaniu, biblioteki mogą poszerzać księgozbiór kupując nowości. Dysponują sprzętem multimedialnym, co umożliwia im organizację wielu przedsięwzięć na rzecz uczniów czy środowiska lokalnego. Biblioteki w wielu, zwłaszcza mniejszych, miejscowościach stają się centrami kultury. Takie efekty daje między innymi uczestnictwo w Programie Rozwoju Bibliotek prowadzonym przez Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Zdecydowało się na to aż 113 bibliotek z wo. podlaskiego.

- Tego typu działania, pod warunkiem, że są podejmowane systematycznie, mają szanse wpłynąć na zwiększenie dostępności książki, a przez to i poprawę czytelnictwa - uważa Roman Chymkowski. - Cenne są także różnego rodzaju akcje społeczne oraz rola mediów, które mogą wpływać na kształtowanie w społeczeństwie mody na czytanie.

Dziś rozpoczynamy kampanię społeczną "Czytam, więc wiem".

44 proc. Polaków miało w ciągu ostatniego roku kontakt z książką. W przypadku większości osób z tej grupy był to kontakt jedynie sporadyczny.

42 proc. czytelników sięga po książki wypożyczone w bibliotece publicznej.

38 proc. czytelników kupuje książki w księgarniach bądź w sklepach internetowych.

46 proc. badanych przyznało, że w ciągu ostatniego miesiąca nie przeczytało tekstu dłuższego niż trzy strony maszynopisu, odpowiadającego dłuższemu artykułowi w gazecie, krótkiemu opowiadaniu czy rozdziałowi w książce.

74 proc. respondentów w wieku 15-19 lat zadeklarowało, że w ciągu ostatniego miesiąca przeczytało tekst dłuższy niż trzy strony maszynopisu. Dla porównania, w grupie osób po 60. roku życia wskaźnik ten wynosi 48 proc.

< >19 proc. badanych osób z wyższym wykształceniem nie przeczytało w ciągu ostatniego miesiąca tekstu dłuższego niż trzy strony maszynopisu.

7 proc. badanych mieszkańców wsi przeczytało w ciągu ostatniego roku 7 lub więcej książek. W miastach powyżej 500 tys. mieszkańców wskaźnik ten jest najwyższy i wynosi 16 proc.

36 proc. kobiet przeczytało w ciągu ostatniego roku 1-6 książek.