Zapytaj, zanim popełnisz błąd

l Mam tytuł licencjata, obecnie kontynuuję studia magisterskie. Czy przysługuje mi urlop szkoleniowy? Czy mogę otrzymać urlop bezpłatny?
- Jeśli jest pani skierowana przez zakład pracy, to przysługuje pani dodatkowy urlop szkoleniowy. Dodatkowy urlop przysługuje na zasadzie podpisanej umowy pomiędzy panią a pracodawcą, kiedy pracodawca zobowiązuje się do pewnych świadczeń, między innymi zwrotu kosztów i dodatkowego urlopu.
Może pani wystąpić o urlop bezpłatny. Trzeba to zrobić na piśmie, jednak decyzja należy wyłącznie do pracodawcy. Proszę się liczyć z tym, że może odmówić wyrażenia zgody.

l Umowa o pracę między mną a pracodawcą została rozwiązana w lipcu, ale do tej pory nie uzyskałem odprawy pieniężnej. Jak mogę odzyskać pieniądze?
- Może pan wystąpić do nas z prośbą o pomoc w wyegzekwowaniu tego świadczenia, jak też wystąpić do sądu pracy o zasądzenie odprawy pieniężnej . Proponuję złożenie skargi w naszej siedzibie. Inspektor pracy postara się rozwiązać tę sprawę. Gdyby pracodawca nadal nie wypłacał pieniędzy, to wtedy trzeba będzie wystąpić z pozwem o wypłatę odprawy pieniężnej do sądu pracy. Z wyrokiem sądu dużo łatwiej wyegzekwuje pan należność. Obowiązuje tu trzyletni okres przedawnienia roszczeń.
l Pracodawca nie chce wypłacić odprawy pieniężnej, ponieważ zasłania się krótkim stażem i tym, że wypowiedział umowę, która była zawarta na czas określony. Straciłam pracę z powodu likwidacji stanowiska. Podpisałam cztery umowy na czas określony, każdą co dwa tygodnie. Czy argumenty pracodawcy są prawidłowe?
- Tłumaczenie pracodawcy nie jest słuszne. W obowiązku odprawy pieniężnej liczy się wyłącznie przyczyna wypowiedzenia, niezależnie od rodzaju umowy. Odprawa pieniężna wypłacana jest w przypadku wypowiedzenia umowy na okres próbny, na czas określony i nieokreślony. Staż pracy nie ma najmniejszego znaczenia. Kilka miesięcy pracy wystarczą, by odprawa przysługiwała. W tym przypadku mamy do czynienia z przyczynami ekonomicznymi, czyli likwidacją stanowiska. Odprawa tym bardziej powinna być wypłacona.
Przerwa między podpisywanymi przez panią umowami wynosiła dwa tygodnie. Czyli już ta trzecia powinna być umową na czas nieokreślony. Nie byłoby tak, gdyby pomiędzy jedną a drugą umową była przerwa dłuższa niż miesiąc. Wysokość odprawy zależy od ogólnego stażu pracy. W tym przypadku powinna to być odprawa jednomiesięczna, czyli ta minimalna. Odprawa trzymiesięczna przysługuje po dwudziestu latach pracy.
l Jestem w ciąży. Pracodawca nie wypłaca mi należnego zasiłku chorobowego. ZUS nie może wyegzekwować, by pracodawca wypłacił mi te pieniądze. Jak mam je odzyskać? Myślę również o wypowiedzeniu umowy o pracę. Czy mogę to zrobić i w jaki sposób?
- Zasiłek chorobowy należy do kompetencji ZUS-u i tam powinna się pani zwrócić w sprawie odzyskania tych pieniędzy.
Jeżeli chodzi o wypowiedzenie umowy o pracę, ma pani oczywiście taką możliwość. Można wypowiedzieć umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia albo poprosić o rozwiązanie umowy w trybie porozumienia stron. Wtedy, o ile pracodawca wyrazi na to zgodę, może to pani zrobić z dnia na dzień. Jest też możliwość trzecia: rozwiązuje pani umowę bez wypowiedzenia, pisząc oświadczenie, że czyni to pani ze względu na niewypłacanie przez pracodawcę zasiłku chorobowego przez dany okres. Wtedy on powinien wydać pani świadectwo pracy i wypłacić odszkodowanie. Wyegzekwowanie tego nie będzie w tej sytuacji łatwe, ponieważ jeśli nie ma pieniędzy na zasiłek, to tym bardziej będzie mu trudno uiścić odszkodowanie. Jest pani w ciąży, więc musiałaby się pani zastanowić, które rozwiązanie jest najkorzystniejsze. Warto pamiętać, że rozwiązanie umowy będzie się wiązało z tym, że nie będzie już pani przysługiwał urlop wychowawczy, ponieważ aby go otrzymywać, należy pozostawać w stosunku pracy.

l Czy praca przy komputerze należy do prac wykonywanych w warunkach szczególnych? Jaki powinien być jej dzienny wymiar?
- Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 1983 roku praca przy elektronicznych monitorach ekranowych jest zaliczana do prac wykonywanych w warunkach szczególnych. Aby jednak uzyskać z tego tytułu wcześniejszą emeryturę, pracę przed monitorem trzeba wykonywać w pełnym wymiarze godzin. Jeszcze do końca tego roku jest to 8 godzin dziennie i przeciętnie 42 godziny tygodniowo. W przyszłym roku będzie to 41 godzin przepracowanych w ciągu tygodnia, a od 2003 - 40 godzin.
l Jak można sprostować błędnie wypisane świadectwo pracy?
- W ciągu siedmiu dni od wystawienia świadectwa pracy powinniśmy wystąpić do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie i poprawienie błędu. Jeżeli pracodawca nie uwzględni tego wniosku, wówczas - w ciągu siedmiu dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy - należy wystąpić do sądu pracy.
l Kiedy pracownika obejmuje okres chroniony?
- Okres chroniony pracownika zaczyna się na dwa lata przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego, który normalnie osiąga się w wieku 65 lat dla mężczyzn i 60 lat dla kobiet. Pracownik ma wtedy gwarancję, że przez te dwa lata nie zostanie zwolniony z pracy.
l Wzięłam urlop na przełomie sierpnia i września. Jakie miesiące muszę wziąć do obliczenia wynagrodzenia za urlop przy zmiennych składnikach wynagrodzenia?
- Może pani liczyć tylko jedną podstawę z trzech miesięcy poprzedzających ten miesiąc, w których wzięła pani urlop. Jeśli było to w sierpniu - do podstawy wchodzą dane z lipca, czerwca i maja. Nie można jej liczyć dwukrotnie.
l Dostałem wypowiedzenie z pracy. Do uzyskania świadczenia przedemerytalnego brakuje mi jednego dnia pracy. Mam 56 lat. Co mam zrobić?
- W tym wieku nie jest pan jeszcze w okresie chronionym. Może pan poprosić pracodawcę, aby pozwolił na dopracowanie tych kilku dni czy miesiąca, wyjaśniając, że sytuacja jest szczególna. To pozwoli na zdobycie pełni uprawnień.
l Czy w okresie wypowiedzenia można wykorzystać zaległy urlop?
- Zaległy urlop może pan wykorzystać w okresie wypowiedzenia, jeśli rzeczywiście pracodawca udzielił takiego urlopu. Jeżeli jednak odmówiłby lub pan sam nie chciałby wykorzystać go w tym czasie, przysługuje panu ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Do pracownika należy decyzja o tym, czy pójść na urlop, czy też nie. Jeżeli zdecyduje się nie korzystać z urlopu, pracodawca w czasie wypowiedzenia w żaden sposób nie może zmusić go do zmiany decyzji.
Zanotował (sa)