Oko w oko z żubrem

Polska część Puszczy Białowieskiej to około 65 tysięcy hektarów lasu. Najcenniejszy fragment objęty jest ochroną i należy do Białowieskiego Parku Narodowego. Pozostała część to lasy wchodzące w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Białowieska”, który rozciąga się na obszarze trzech nadleśnictw: Białowieża, Browsk i Hajnówka.

Szlaki dla każdego

Teren Puszczy Białowieskiej poznaczony jest szlakami turystycznymi – tak dla pieszych, jak i rowerzystów. Trasy biegną mało uczęszczanymi drogami oraz leśnymi ścieżkami i dróżkami. Również w Białowieskim Parku Narodowym wyznaczone są szlaki turystyczne, po których można poruszać się pieszo, konno i na nartach. Teren będący obszarem ochrony ścisłej można zwiedzać jedynie w obecności przewodnika i po wykupieniu biletu wstępu. Inne szlaki turystyczne udostępnione są bez ograniczeń, jednak wjazd konno wymaga zezwolenia dyrekcji parku. W BPN znajduje się także nowoczesne Muzeum Przyrodniczo-Leśne wraz z górującą nad Białowieżą wieżą widokową, z której tarasu podziwiać można panoramę puszczy.

Żubry mają się dobrze

Puszcza Białowieska jest także ostoją najpotężniejszego zwierzęcia w Polsce – żubra. Białowieskie stado liczyło przed I wojną światową ponad 700 sztuk, jednak żadna nie przetrwała działań wojennych. Ostatni żubr zabity został wiosną 1919 roku. Na ziemiach polskich ocalały zaledwie trzy sztuki tych pięknych zwierząt. Wszystkie pochodziły z hodowli uzyskanej ze zwierząt podarowanych wcześniej pszczyńskiemu księciu przez cara Aleksandra II i należały do odmiany białowieskiej. Pierwszy żubr urodził się w Białowieży w 1937 roku, była to samica o imieniu Polka. W czasie II wojny światowej te zwierzęta nie ucierpiały, a niezwykle udana powojenna hodowla doprowadziła do wypuszczenia pierwszych z nich na wolność. Obecnie stado żyjące w ostępach Puszczy Białowieskiej liczy 456 sztuk.

Naprawdę stara Białowieża

Stara Białowieża to uroczysko znajdujące się 1 km od wsi Pogorzelce, tam właśnie rosną słynne dęby układające się w Szlak Dębów Królewskich. Jednak nie jest to jedyne przyciągające turystów miejsce w tym uroczysku. Od dawna spekulowano na temat tego, co rzeczywiście w Starej Białowieży działo się przed wiekami. Legenda głosiła, że nieopodal stał zamek z białą wieżą, od której to nazwę wzięła Białowieża. Kilka lat temu naukowcy z Zakładu Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk i Instytutu Archeologii i Etnologii PAN odkryli tam pozostałości królewskiego dworu łowieckiego z drugiej połowy XVI wieku.

– W tym wypadku to kamienne podstawy trzech pieców i mnóstwo fragmentów kafli piecowych. Bardzo charakterystycznych kafli, tzw. miskowych garnkowych, które pozwalają w miarę dokładnie określić okres użytkowania dworu właśnie na II połowę XVI wieku – wyjaśnia Tomasz Samojlik. – Ponadto znaleziska objęły pojedynczy nożyk z osełką, ołowianą kulę do arkebuza bądź strzelby, wreszcie drumlę – tradycyjny litewski instrument muzyczny.

Kto mógł się zatrzymywać w tym dworze? Ze źródeł historycznych znane są pobyty w Puszczy Białowieskiej Zygmunta Augusta oraz Stefana Batorego. I może to ich gościła Stara Białowieża.