Nagrobki to też zabytki. Trzeba je zachować od zniszczenia.

To już będzie dziewiąta kwesta, jaką organizujemy na naszym cmentarzu - mówi Antoni Pełkowski, burmistrz Wasilkowa, który jednocześnie jest prezesem Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Wasilkowskiej. - Do tej pory udało nam się uzbierać około 100 tysięcy złotych.

Za te pieniądze towarzystwo odnowiło osiem monumentalnych rzeźb. A w tym roku chce zabrać się za figurę Chrystusa z krzyżem oraz bramę przy anielskiej górce.

W Białymstoku takiej tradycji kwestowania i odnawiania zabytkowych cmentarnych pomników nie ma. Ale jeśli uważnie się rozejrzeć, to też znajdzie się sporo zabytków na miejskich nekropoliach. Wiele z nich porasta mchem i trawą, rozpada się na naszych oczach.

Cmentarz farny został założony w 1888 roku i najstarsze groby pochodzą właśnie z końca XIX wieku.

- Jeden z najstarszych nagrobków na tym cmentarzu to grób Choroszucha - opowiada Andrzej Lechowski, dyrektor Muzeum Podlaskiego. - To jest taki ociosany kamień, niezgrabnie wyryte epitafium. Z punktu widzenia artystycznego, nie ma on dużego znaczenia, ale historycznego tak. Nawet ślepy widzi, że to zabytek. O takie groby powinni zadbać proboszczowie i konserwator.
Ale tylko kilka grobów z cmentarza w Starosielcach znajduje się w rejestrze zabytków. Nie ma w nim ani jednego nagrobka z innych białostockich nekropolii.

Pracownicy w magistracie tłumaczą, że mają związane ręce. - Cmentarzami zarządzają proboszczowie - tłumaczy Anna Pieciul, kierowniczka referatu kultury i ochrony zabytków. - Rozmawialiśmy już z proboszczem cmentarza farnego, czy nie mógłby wpisać zabytkowych grobów do rejestru zabytków. Bo na renowację można dostać dofinansowanie.

Do tej pory żaden nie figuruje na liście konserwatora. Pod jego ochroną jest natomiast cmentarz wasilkowski. Do rejestru został wpisany w 2002 roku.