Karty kredytowe ułatwiają życie, ale nie wszystkim

To właśnie karty kredytowe są najbardziej niebezpiecznym narzędziem finansowym w rękach Polaków. Na koniec maja złe długi na kredytówkach stanowiły 18, 8 proc. wszystkich długów, podczas gdy np. kredyty konsumpcyjne 17,9 proc. – Sytuację ratuje fakt, że na kartach są zaciągane pożyczki na stosunkowo niewielkie kwoty – mówi Halina Kochalska, analityk Open Finance. – Gdyby przeciętna kwota kredytu wynosiła tyle, co kwota pożyczki gotówkowej, byłoby bardzo źle.

Dlaczego łatwo jest się zadłużyć płacąc kartą kredytową? Kusi nas łatwość pożyczania pieniędzy, a później, kiedy zadłużenie trzeba spłacić, brakuje nam samodyscypliny. A pożyczki nie mające określonego harmonogramu spłat, wymagają szczególnej samodyscypliny. Skoro nie ma nad nami bata w postaci raty, z wpłatą której nie możemy się spóźniać (bo zapłacimy karę czy dorobimy się złej opinii w BIK), to wiele osób przekłada w czasie oddanie długu. Żyje z tym kredytem przez dłuższy okres, narażając się na wysokie koszty odsetek, bo takie odkładanie spłaty jest kosztowne.

Odkładanie niczego nie da.

– Trzeba jednak zmobilizować się i robić to regularnie – mówi Halina Kochalska. – Bo, jeśli zaczniemy przekładać spłatę kredytu na kolejne miesiące, to narastające odsetki będą jeszcze powiększać nasze zadłużenie. W momencie kiedy wykroczy ono poza dostępny na karcie limit, bank zażąda byśmy w końcu zaczęli spłacać swój dług.

Zobacz także. Zmiany w Kredycie Technologicznym szansą dla firm

– Takie odkładanie, oddawanie tylko odrobinki, którą bank wymaga, przeważnie 4-5 proc. zadłużenia, to nie jest dobry sposób – mówi Halina Kochalska. – Odsetki powodują bowiem, że oddamy 5 proc., ale za chwilę kwota naszego zadłużenia znowu stanie się większa.

Warto dodać, że kredyt na karcie należy do najdroższych. Teraz oprocentowanie maksymalnie może wynosić 24 proc. (często wynosi ponad 20 proc.). Wprawdzie nie ma tu dodatkowych opłat – tzw. początkowych, np. prowizji, ubezpieczeń. Jednak, mimo wszystko, jeśli porównalibyśmy oprocentowanie kart do oprocentowania kredytów w koncie czy pożyczek gotówkowych, to i tak okaże się, że należy ono do tych wyższych.

– Jeżeli ktoś ma problem z samodyscypliną i odmówieniem sobie przyjemności, to rzeczywiście karta kredytowa może nie być instrumentem finansowym odpowiednim dla niego – przyznaje Halina Kochalska. – Może jedynie przysporzyć kłopotów. Osoba, która mogłaby wybierać zadłużenie, lepiej by decydowała się na debet w koncie, bo on będzie tańszy.

Łatwiej śledzić wydatki

Z drugiej strony, jeśli ktoś mądrze się posługuje kartą kredytową, ma co miesiąc wydruk wszystkich transakcji, może się zastanowić, jak gospodaruje swymi pieniędzmi. Łatwiej mu będzie podjąć decyzję z czego zrezygnować, przeanalizować, które wydatki są niepotrzebne.

– Można się pochylić nad takim rozliczeniem i zastanowić się, co robimy z pieniędzmi – mówi Halina Kochalska. – Jeśli płacilibyśmy gotówką, nie mamy takiej możliwości, bo nie mamy konkretnej listy wydatków.

Zobacz także. Finanse. Wyjazd za granicę. Z kartą bezpieczniej

Ubezpieczenie nie zawsze jest potrzebne

Karta kredytowa to także łakomy kąsek dla różnych oszustów, zwłaszcza jeśli płacimy nią przez internet. Może zatem warto zastanowić się nad jej ubezpieczeniem. – Jeśli ma być to ubezpieczenie transakcji dokonanych kartą, np. jeśli ktoś ją zeskanuje i zapłaci nią bez naszej wiedzy, to jak najbardziej jestem za takim ubezpieczeniem – mówi Michał Krajkowski, analityk Domu Kredytowego Notus. – Nawet stosując wszystkie zasady bezpiecznej obsługi kart płatniczych i kredytowych, zawsze może coś się zdarzyć. Na przykład ktoś może zeskanować pasek magnetyczny.

Natomiast do ubezpieczenia od bezrobocia (firma ubezpieczeniowa deklaruje nam spłatę części lub całości zadłużenia, jeśli stracimy pracę), które jest często stosowane przy kartach kredytowych, analityk DK Notus podchodzi bardzo sceptycznie.

– Wprawdzie dużo ono nie kosztuje, miesięcznie będzie to kilka złotych, jednak jeśli naszą sytuację zawodową określamy jako stabilną, a z karty korzystamy rozsądnie, warto się zastanowić nad celowością takiego ubezpieczenia – tłumaczy.

Zobacz także. Zobacz, w którym banku najlepsze karty kredytowe

Ryzyko możemy ograniczyć

Jak to zrobić? Przede wszystkim zachować wzmożoną czujność. Płacąc przez internet powinniśmy dokładnie patrzeć, komu podajemy numer karty kredytowej – czy rzeczywiście jest to strona internetowa sklepu czy instytucji, której chcemy zapłacić. Trzeba sprawdzać czy jest to połączenie szyfrowane. Często bowiem złodzieje przygotowują strony łudząco podobne. Wówczas dobrowolnie podajemy złodziejowi numer naszej karty kredytowej i nasze dane identyfikacyjne, z których on później może skorzystać. Nie można też płacić kartą kredytową korzystając z komputerów w kawiarence internetowej. Komputer musi być bezpieczny – taki, który znamy, wiemy, że ma zainstalowane bezpieczne, legalne oprogramowanie.

Opinia
Halina Kochalska, analityk Open Finance
Zadłużenie na karcie kredytowej powinniśmy spłacać w okresie bezodsetkowym, bo karta nie służy do długoterminowego zadłużania się. Jednak, jeśli już nam się zdarzy narobić takiego długoterminowego zadłużenia, powinniśmy szybko pójść do banku i rozłożyć sobie ten dług na raty.
Większość banków przychyla się do prośby osób, które nie są w stanie spłacić zadłużenia, i rozkłada je na raty. Poza tym, żeby zmobilizować klienta do oddania kredytu, przeważnie obniżają też odsetki. Myślę, że to jest pewien pomysł na wyjście z karcianego długu.

To ważne
Wybierając kartę kredytową powinniśmy, oprócz maksymalnego limitu kredytowego, zwrócić uwagę na długość okresu bezodsetkowego (tzw. grace period), podczas, którego bank nie nalicza nam odsetek od kwoty zadłużenia. Natomiast podstawowe opłaty związane z kartą kredytową to: opłata za wydanie karty, opłata za jej wznowienie, za transakcje gotówkowe, za przekroczenie limitu karty, za obsługę nieterminowej spłaty.