ZUS sprawdza, co robią chorzy na zwolnieniach lekarskich. Chorują, ale nie wszyscy

ZUS z mocy prawa ma obowiązek prowadzić systematyczną kontrolę zwolnień lekarskich. Przeprowadza dwa rodzaje kontroli:

• pierwsza dotyczy prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich,
• druga - prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy.

Przy kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich pracownicy ZUS-u sprawdzają czy ubezpieczony pożytkuje zaleconą przez lekarza przerwę w pracy zgodnie z przeznaczeniem i nie podejmuje żadnych zbędnych działań, które przyczyniłyby się do pogorszenia jego stanu zdrowia. Nie można np. podczas zwolnienia pracować zarobkowo lub remontować mieszkania.
Możliwość weryfikowania wykorzystywania e-ZLA przez ubezpieczonych mają oprócz ZUS-u pracodawcy, którzy zgłaszają do ubezpieczeń społecznych powyżej 20 osób.

Czytaj również:

– Tylko w pierwszym kwartale 2023 roku pracownicy białostockiego oddziału ZUS sprawdzili wykorzystywanie zwolnień chorobowych u 242 mieszkańców województwa podlaskiego. Okazało się, że 72 osoby niewłaściwie korzystały ze zwolnienia. Zamiast stosować się do zaleceń medycznych, oddawali się różnym formom aktywności. W konsekwencji zostali pozbawieni prawa do zasiłku chorobowego, a kwota cofniętych zasiłków wyniosła w regionie 158,6 tys. zł – informuje Katarzyna Krupicka, regionalna rzecznik prasowa ZUS województwa podlaskiego.

Jak informuje rzeczniczka, w większości przypadków na „chorobowym” pracownicy wykonywali zatrudnienie w innej firmie, bądź prowadzili działalność gospodarczą.

• Popularnym sposobem na spędzanie opacznie rozumianego czasu wolnego były wyjazdy, czyli turystyka i podróże.
• Często chorzy przerwę w pracy, którą lekarz zalecił na odpoczynek traktują, jak dodatkowy urlop, a niektórzy nawet dokumentują swoją aktywność sportową, umieszczając zdjęcia w mediach społecznościowych.
• Pewien radny, będąc na zwolnieniu lekarskim w firmie, w której był zatrudniony na pdst. umowy o pracę, brał udział w posiedzeniach rady, przez co pozbawił siebie prawa do wypłaty świadczenia za czas choroby.
• Z kolei właściciel baru w miejscu pracy, nie dość, że kontrolował swoich pracowników, to spożywał alkohol, tym samym przyczyniając się do pogorszenia swojego stanu zdrowia.

Czytaj również:

- Drugim rodzajem kontroli zwolnień jest kontrola prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy. To zadanie lekarza orzecznika ZUS, który ocenia, czy pracownik jest nadal chory, a zwolnienie zasadne. Jeśli okaże się, że kontrolowany jest już zdrowy, to następuje skrócenia zwolnienia lekarskiego. Wówczas ZUS weryfikuje świadczenie i prawo do chorobowego przysługuje tylko do dnia badania. Kontrola ta może odbyć się także w oparciu o dokumentację medyczną, na bazie której lekarz wystawił zwolnienie - wyjaśnia Katarzyna Krupicka.

W Podlaskiem w pierwszym kwartale 2023 roku na 2,6 tys. skontrolowanych zwolnień lekarskich przez lekarzy orzeczników ZUS 52 osób zostało uznanych za zdolne do pracy. Kwota wstrzymanych z tego tytułu zasiłków wyniosła 42,7 tys. zł.
W Polsce ZUS skontrolował ponad 101 tys. osób wydając 5,7 tys. decyzji o braku prawa do zasiłku. Kwota cofniętych zasiłków chorobowych przekroczyła 3,4 mln zł

Poza przeprowadzaniem kontroli przez inspektorów i lekarzy orzeczników - ZUS ma również obowiązek ograniczyć wysokość świadczeń chorobowych do 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego.

• Z tego powodu w województwie podlaskim - od stycznia do marca 2023 roku - obniżono wypłatę zasiłków na 640 tys. zł (w kraju ponad 38 mln zł).
• Suma obniżonych i cofniętych świadczeń chorobowych w tym okresie na terenie Podlaskiego wyniosła ponad 840 tys. zł (w kraju 45 mln zł).

Czytaj również:

Podczas wizyty u lekarza pacjent musi pamiętać, żeby podać adres, pod którym będzie przebywał na zwolnieniu w czasie chorobowy. - Gdy podczas niezdolności do pracy, chory zamierza zmienić miejsce pobytu, powinien wskazać lekarzowi wystawiającemu e-zwolnienie właściwy adres. Taki obowiązek leży po stronie ubezpieczonego od początku 2019 roku - wyjaśnia rzeczniczka podlaskiego ZUS.

WAŻNE. O zmianie adresu podczas trwania zwolnienia, chory pracownik powinien powiadomić pracodawcę i ZUS w ciągu trzech dni. Wtedy uniknie konsekwencji wynikających z nieobecności pod adresem podanym w e-ZLA. Nieuzasadniona nieobecność pod wskazanym miejscem pobytu może być przyczyną odmowy wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS lub podstawą do żądania zwrotu już wypłaconego świadczenia.