Zbrodnia katyńska. Ślady sięgają Puszczy Białowieskiej.

Roman Dynowski zamordowany w 1940 roku w Katyniu
(fot. Fot. Archiwum Piotra Bajko)

Wśród ofiar tej haniebnej, stalinowskiej zbrodni znaleźli się także leśnicy pracujący w Puszczy Białowieskiej.

Nazwiska białowieskich leśników, którzy trafili do radzieckich obozów jenieckich, nie są powszechnie znane. Nawet tam, gdzie pracowali. Odeszło już bowiem starsze pokolenie leśników, które ich znało, a następne pokolenia żyją zupełnie innymi problemami. By pamięć o leśnikach białowieskich - ofiarach zbrodniczego totalitaryzmu nie zaginęła, przypomnijmy ich postaci.

Roman Barancewicz

Urodził się 1 marca 1890 roku w Nowogródku na Białorusi. Pieczętował się herbem Junosza. Inżynier leśnik. 28 sierpnia 1928 roku w Warszawie zawarł związek małżeński z Wandą Moździeską. W latach 30-tych pracował jako kierownik Tartaku Państwowego w Grudkach. Był ułomny, chodził o kulach.

Zainicjował w 1934 roku spływ kajaków do morza, którego organizacją zajęły się miejscowe koła Przysposobienia Wojskowego Leśników. Sam kierował kołem PWL przy tartaku w Grudkach.

Zamordowany w 1940 roku. Jego nazwisko jest na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej. Jego żona została zesłana na Sybir.

Wacław Jan Dankiewicz

Urodził się 27 stycznia 1898 roku w Warszawie. Syn Zygmunta i Bronisławy z domu Prąga. Podporucznik rezerwy. Inżynier leśnik, absolwent SGGW w Warszawie. Od 1926 roku nadleśniczy Nadleśnictwa Hajnowskiego, później nadleśniczy Nadleśnictwa Narewkowskiego, a następnie inspektor Dyrekcji Lasów Państwowych w Wilnie.

Zamordowany w 1940 roku. Pochowany na cmentarzu w Charkowie.

Antoni Andrzej Danowski

Urodził się 5 (wg. niektórych źródeł - 14) lutego 1902 roku w Suwałkach. Syn Aleksandra i Antoniny z domu Surdakowskiej. Początkowo pracował jako leśniczy pod Druskiennikami (powiat grodzieński). Od 1933 roku leśniczy w Nadleśnictwie Leśna (DLP w Białowieży). Podporucznik rezerwy. 3 baon saperów.

Żołnierz września 1939 roku. Zamordowany w Starobielsku.

Roman Dynowski

Urodził się w 1898 roku. Od maja 1930 roku leśniczy Leśnictwa Skupowo (Nadleśnictwo Narewkowskie), następnie Leśnictwa Topiło (Nadleśnictwo Biała). W 1933 roku odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. Na trzy miesiące przed wybuchem wojny objął stanowisko kierownika składnicy w Augustowie. Po wybuchu wojny wysłał córkę i syna do swoich rodziców w Kiwercach na Wołyniu. Sam został zmobilizowany.

Zamordowany w 1940 roku w Katyniu.

Józef Kucharski

Urodził się 4 lipca 1894 roku w Warszawie. Syn Wincentego i Anny z domu Trzcińskiej. Kapitan rezerwy. Od 1937 roku pracował w Biurze Użytków Ubocznych i Gospodarki Nieleśnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży.

Zamordowany w 1940 roku. Pochowany na cmentarzu w Katyniu.

Zygmunt Sergiusz Kwarciński

Urodził się 22 lutego 1904 roku w Świniarach (gm. Łoniów, pow. sandomierski). Syn Stefana i Heleny z domu Smagłowskiej. W 1922 roku ukończył Szkołę Realną Prospera Jarzyńskiego w Radomiu. Odbył studia na Wydziale Leśnictwa Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, dyplom inżyniera leśnictwa otrzymał w 1927 roku.

Od 14 lipca 1927 do 20 września 1928 roku pełnił służbę w Wojsku Polskim jako podporucznik w korpusie oficerów piechoty. Odbył kurs w Baonie Podchorążych Rezerwy. W 1938 roku został przydzielony do 72. pułku piechoty.

Pracę zawodową rozpoczął jako praktykant w dworze Łysakowskich w Jedlni. Następnie pracował w Nadleśnictwie Zawadówka, w 1935 roku kierował Tartakiem Państwowym w Kiwercach, później pracował w Nadleśnictwie w Łucku. Przed wybuchem drugiej wojny światowej został zatrudniony jako inspektor Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży. Żołnierz września 1939 roku.

Zamordowany w 1940 roku w Starobielsku. Został pochowany na cmentarzu w Charkowie. 10 listopada 2007 roku wraz z innymi ofiarami awansowany pośmiertnie przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego do stopnia kapitana.

Franciszek Nowicki

Urodził się 2 października 1895 roku w Salinie (pow. bydgoski). Syn Michała i Katarzyny z domu Wiland. Uczestnik I wojny światowej. Inżynier leśnik, absolwent Uniwersytetu Poznańskiego (w 1923 roku). Podporucznik rezerwy, mianowany 1 lipca 1925 roku. Po odbyciu ćwiczeń w 3. pułku łączności przydzielony do pułku radiotelegrafistów.

Zawarł związek małżeński z Józefą Kowalkowską, pochodzącą z Sierpca. Mieli dwóch synów - Jerzego i Wiktora. Początkowo pracował jako kierownik Nadleśnictwa Gniewkowo.

W połowie lat 20-tych podjął pracę w Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży na stanowisku sekretarza kancelarii, później został awansowany na adiunkta kancelaryjnego. W 1938 roku wyjechał z żoną do Płocka.

Żołnierz września 1939 roku. Zamordowany w 1940 roku. Odnotowany w księdze cmentarnej Katynia.

Jerzy Roman Nowicki

Urodził się 2 grudnia 1908 roku w Opocznie. Syn Franciszka i Józefy. Ukończył gimnazjum w Prużanie, a później Szkołę Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu (w 1931 roku).

Po ukończeniu szkoły wojskowej razem z ojcem pracował w Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży. W maju 1938 roku został mianowany podreferendarzem w oddziale osobowym.

Był utalentowany muzycznie, zajmował się też sportem. W 1936 roku wystąpił w Białowieży z koncertem skrzypcowym na wieczornicy z okazji dnia lasu. W tym samym roku startował z powodzeniem w zawodach pływackich na rzece Narewce.

W 1936 roku zawarł związek małżeński z Walerią Pieślak, mieszkanką Białowieży.

W 1937 roku urodziła się im córka Danuta Maria.

Z początkiem 1938 roku Jerzy Nowicki został mianowany na porucznika, z przydziałem do 25. pułku ułanów. W 1939 roku otrzymał powołanie do wojska.

Jako oficer dostał się do obozu Kozielsk i zginął w 1940 roku w Katyniu.

Konstanty Pióro

Urodził się 11 grudnia 1909 roku w Długim Lesie (pow. kowelski). Syn Bronisława i Aleksandry z domu Repis. Inżynier leśnictwa, absolwent SGGW w Warszawie (1937). Pracownik Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży.

Mieszkał w Białowieży.

Podporucznik rezerwy, z przydziałem do 50. pułku piechoty. Żołnierz września 1939 roku. W 1940 roku zginął w Katyniu.

Bogdan Podhajski

Urodził się 14 listopada 1901 roku w Kmieciancach (Nowogródzkie). Absolwent Uniwersytetu Poznańskiego (1927). W 1928 roku rozpoczął pracę jako leśniczy w Nadleśnictwie Nowogródzkim. Na początku lat 30-tych został nadleśniczym Nadleśnictwa Nikor. W 1938 roku wymieniany jest jako inspektor lasów w Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży.

Zamordowany w 1940 roku w Katyniu.

Władysław Wielebiński

Urodził się 28 listopada 1908 roku w Essen (Niemcy). Syn Stanisława i Antoniny z domu Adamkiewicz. Podporucznik rezerwy, z przydziałem do 55. (lub 60.) pułku piechoty. Studiował w Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu. Pracownik biura finansowego Dyrekcji Lasów Państwowych w Białowieży.

Zamordowany w 1940 roku w Katyniu.