Wspomnień czar. Losy pierwszego mierniczego przysięgłego (zdjęcia)

30 czerwca 1935 r. Wilnie

Dotyczą jego ojca Tadeusza.

Pisaliśmy o nim przed dwoma tygodniami. Tadeusz Szumiński to niezwykle barwna postać. Przypomnijmy pokrótce. Przeżył dwie wojny, rewolucję październikową.

Był pierwszym mierniczym w Białymstoku, gdy Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku.

Zawodu tego uczył się w Rosji carskiej, w Pskowie. Następnie, by uniknąć wysłania na wojnę, wstąpił na ochotnika do Oficerskiej Szkoły Elektrotechnicznej w Piotrogrodzie.

Uznany za obywatela Imperium Rosyjskiego, po rewolucji październikowej musi walczyć przed władzami rosyjskimi o przywrócenie polskości. Z pomocą przychodzi mu, jak wielu Polakom znajdującym się w takiej sytuacji, traktat pokojowy podpisany w Rydze 18 marca 1921 roku między Polską a Rosją i Ukrainą (w tym miejscu ogromnie przepraszam za omyłkową nazwę traktatu, jaki podałam w poprzednim tekście).

Droga do kraju nie jest jednak prosta. Musi udowodnić, że jest Polakiem. 21 lipca 1921 roku składa w poselstwie polskim w Moskwie oświadczenie, że wybiera obywatelstwo polskie. Dołącza zaświadczenie, wydane przez białostocki magistrat, że urodził się w 1893 roku w Szczęsnowiczach w powiecie sokólskim i że do 1915 roku mieszkał z rodzicami w Białymstoku.

Dopiero to umożliwia mu powrót do rodzinnego miasta. Tu od razu włącza się do pracy w Okręgowym Urzędzie Ziemskim. W 1929 roku zdaje egzaminy w Politechnice Warszawskiej na mierniczego przysięgłego. Wykształcony, z poczuciem humoru, erudyta i gawędziarz - należy do białostockiej elity. Bywa na balach, przyjęciach, jeździ na wycieczki.

Ten szczęśliwy okres przerywają niestety, wojna i okupacja. Pod koniec 1942 roku Tadeusz Szumiński wraz z grupą białostockiej inteligencji - nauczycieli, lekarzy, inżynierów - zostaje wzięty jako zakładnik przez gestapo.

Był to odwet za wyrok podziemia na niemieckim żandarmie. Przesiedział w więzieniu osiem miesięcy, ledwie uniknął śmierci. Zachorował na tyfus i to go uratowało. Kolegów z celi rozstrzelano. A mąż siostry, Bogdan Skrzędziejewski, z którym był bardzo związany (i jak widać na zdjęciach, często razem przebywali), aresztowany przez NKWD, zginął w Katyniu.

Dyplom mierniczego taksatora z 1915 r.