Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Wpis na listę dłużników – komu to grozi i jakie są konsekwencje? Usunięcie danych z rejestru dłużników nie zawsze będzie proste

Bartłomiej Ciepielewski
Bartłomiej Ciepielewski
Wystarczy zadłużenie w wysokości 200 złotych, by trafić na listę dłużników
Wystarczy zadłużenie w wysokości 200 złotych, by trafić na listę dłużników Freepik
Wbrew pozorom do uzyskania wpisu na „czarnej liście” dłużników nie potrzeba niespłaconych kredytów, pożyczek czy innych zobowiązań. Wystarczy natomiast chwila nieuwagi, by stracić dostęp do wielu usług i produktów bankowych, a nawet ściągnąć na siebie komornika. Komu grozi wpis do rejestru dłużników i jak się stamtąd wypisać?

Spis treści

Polacy co prawda lubią oszczędzać, szczególnie w czasach kryzysu, ale w podobnym stopniu gustują także w zaciąganiu wszelkiego rodzaju zobowiązań. W obecnej rzeczywistości jest to nie tylko kaprys, ale często potrzeba, wynikająca z trudniejszej sytuacji gospodarczej.

Według danych ujawnionych w raporcie „InfoDług” w ubiegłym roku wartość opóźnionych o miesiąc kredytów wzrosła o ponad 1 mld złotych do 34,1 mld złotych, natomiast zaległości pozakredytowe osiągnęły poziom prawie 45 mld złotych. To sprawia, że lista dłużników pęcznieje, a trafienie tam jest wyjątkowo proste.

Czym jest lista dłużników?

Lista, a dokładniej rejestr dłużników, to nazwa używana w odniesieniu do baz danych, zawierających informacje o zadłużeniu firm lub osób fizycznych. W Polsce możemy wyróżnić zarówno rejestry prywatne, jak i państwowe.

Do pierwszej kategorii zaliczamy Rejestr Dłużników Niewypłacalnych, prowadzony w ramach Krajowego Rejestru Sądowego. Wpisy tam dokonywane są z urzędu lub na prośbę właścicieli i dotyczą konsumentów lub podmiotów gospodarczych. Ze względu na to, że RDN ma charakter instytucji państwowej, trafiające tam informacje będą dla dłużników wyjątkowo dotkliwe.

Do rejestrów prywatnych zaliczają się Biura Informacji Gospodarczej, zajmujące się gromadzeniem, przechowywaniem, a także udostępnianiem informacji o nieterminowych płatnikach. W Polsce możemy wyróżnić kilka BIG-ów, takich jak:

  • BIG InfoMonitor S.A,
  • Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej,
  • Krajowy Rejestr Długów BIG S.A.,
  • Rejestr Dłużników ERIF BIG S.A.

Wymienione wyżej instytucje to podmioty prywatne, działające w granicach przepisów regulujących przez ustawę. Jak podkreśla w najnowszej publikacji ekspert Intrum Anna Łuszczewska, „każde ze wspomnianych biur prowadzi odrębną listę dłużników, co oznacza, że nie ma między nimi przepływu informacji”. BIG InfoMonitor jest natomiast jedynym biurem zapewniającym dostęp do informacji z Biura Informacji Kredytowej S.A, a także Związku Banków Polskich.

– Dlaczego to ważne, aby wiedzieć, że istnieje kilka biur informacji gospodarczej, które prowadzą rejestry zadłużonych? Celem skuteczniejszej weryfikacji rzetelność potencjalnego klienta czy kredytobiorcy, usługodawcy wysyłają zapytania do różnych biur. Również Wierzyciel może zdecydować się na dopisanie dłużnika do jednego czy kilku BIG-ów jednocześnie – dodaje Anna Łuszczewska.

Kiedy można trafić na listę dłużników?

Na listę dłużników można trafić bardzo łatwo i nie potrzeba do tego ogromnych długów czy nierzetelnego spłacania rat kredytów. Uzyskanie wpisu grozi bowiem za niezapłacony rachunek, mandat czy polisę ubezpieczeniową.

Dodanie dłużnika do rejestru wymaga spełnienia następujących warunków:

  • kwota zadłużenia powyżej 200 zł (osoby prywatne) lub 500 zł (podmioty gospodarcze). Uzyskanie wpisu przy mniejszym długu będzie możliwe w sytuacji, gdy wierzyciel przedstawi wyrok sądu;
  • termin płatności przekroczony o minimum 30 dni. W przypadku krótszych terminów żadne biuro nie może umieścić danej osoby na liście dłużników;
  • minęło co najmniej 30 dni od chwili poinformowania dłużnika o zamiarze wpisu w rejestrze.

Wpis z urzędu w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych grozi natomiast w przypadku:

  • osoby, która przez sąd straciła prawo do prowadzenia firmy na własny rachunek, a także pełnienia funkcji reprezentanta, członka rady nadzorczej lub pełnomocnika w spółdzielni, przedsiębiorstwie państwowym lub spółce handlowej;
  • osoby fizycznej prowadzącej firmę po ogłoszeniu upadłości tej osoby lub oddaleniu wniosku o upadłość ze względu na majątek, który nie pozwala na zaspokojenie wszystkich kosztów postępowania upadłościowego;
  • osoby z obowiązkiem alimentacyjnym, gdy zaległości w spłacie zobowiązań przekraczają okres 12 miesięcy;
  • dłużnika zobowiązanego do wyjawienia majątku ze względu na prowadzone postępowanie egzekucyjne.

Wpis na liście dłużników – jakie są konsekwencje?

Dane z rejestrów dłużników udostępniane są bankom, pożyczkodawcom, firmom leasingowym, a także wielu innym podmiotom. Dłużnicy mogą mieć zatem spore kłopoty nie tylko z zaciągnięciem kredytu czy pożyczki, ale również kupnem telewizora na raty, komórki na abonament, a nawet podłączeniem Internetu w mieszkaniu.

– Znalezienie się na liście dłużników, o co stosunkowo nietrudno – wystarczy dług przeterminowany o 30 dni, wynoszący min. 200 zł i wysyłka ostrzeżenia przed wpisem i zachowanie terminów – powoduje, że konsument odbiera sobie część swoich praw, tzn. w praktyce ma ograniczony dostęp do sięgania po kredyty czy pożyczki i inne produkty bankowe. Nie może korzystać z pełnej gamy form zapłaty za zakupy, m.in. zakupów ratalnych czy z usługi BNPL („kup teraz, zapłać potem”), bo nie jest wiarygodnym klientem w oczach sprzedawców. Dlatego najlepiej nie dopuszczać do sytuacji, przez które znajdziemy się na liście dłużników, ale jeżeli tak się stanie, starajmy się jak najszybciej porozumieć się z wierzycielem i spłacić zadłużenie – zaznaczyła Anna Łuszczewska z Intrum.

Po wpisie na tzw. czarną listę ucierpią także firmy, które będą w ten sposób odstraszać potencjalnych kontrahentów. To natomiast przyczyni się do wzrostu zadłużenia, czego konsekwencją może być nawet upadek przedsiębiorstwa.

Jak usunąć wpis z listy dłużników?

Czasem zdarza się, że na listę dłużników możemy trafić przypadkowo lub na przykład w wyniku oszustwa. Wtedy warto pobrać szczegółowy raport z BIG, by sprawdzić szczegóły dotyczące naszych zaległych zobowiązań.

Samo usunięcie negatywnego wpisu z BIG nie jest trudne i wymaga jedynie spłacenia zadłużenia. Po oddaniu wszystkich należności wierzyciel ma 14 dni na wycofanie danych z rejestru. Jeśli usługodawca przekroczy wskazany termin, zostanie zobowiązany do zapłacenia grzywny.

Niestety dużo trudniej o wykreślenie z Rejestru Dłużników Niewypłacalnych. Osoby, które tam trafią, mogą być wykreślone z bazy dopiero po 10 latach. Uzyskanie wcześniejszego „rozgrzeszenia” będzie możliwe tylko w wyniku uchylenia lub zmiany orzeczenia sądu. W przeciwieństwie do wpisu w BIG spłata długo nie prowadzi do wykreślenia z bazy.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na poranny.pl Kurier Poranny